Interlingua/Alfabet i wymowa

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Strona tytułowa

Alfabet składa się z 26 liter:

a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z.

Uwaga: akcent zaznaczono podkreśleniem akcentowanej samogłoski np. tamen = jednak. Wymowę podano w nawiasach.

Generalna zasada akcentowania: samogłoska przed ostatnią spółgłoską (istnieją pewne wyjątki).

Większość liter czyta się tak samo jak w języku polskim. Różnice są następujące:

  • c czytamy tak jak po polsku tylko przed e, i, oraz y. We wszystkich innych przypadkach zawsze jak k, przykłady: clinica czytamy /klinika/, circa /cirka/ = około; cyclo /ciklo/ = cykl, koło; accento /akcento/ = akcent.
  • ch jak polskie k: chronica /kronika/, schola /skola/ = szkoła.
  • Istnieją nieliczne wyjątki gdzie ch wymawiamy jak sz lub cz: Chopin /Szopen/; Chile /Czile/; chef /szef/; China /Czina/.
  • g jak polskie g: general /general/ = generalny, ogólny, algebra /algebra/. Natomiast końcówki -age czytamy jak /-aże/: garage /garaże/ = garaż; bagage /bagaże/ = bagaż; linguage /linguaże/ = język.
  • j jak ż, dopuszczalna jest jednak też wymowa lub j: jorno /żorno/ = dzień, jornal /żornal/ = dziennik, jargon /żargon/.
  • ph zawsze jak f: telephono /telefono/ = telefon, photo /foto/ = fotografia; philosophia /filozofija/ = filozofia; catastrophe /katastrofe/ = katastrofa.
  • q występuje łącznie z literą u. Qu wymawia się pośrednio między kw i : aqua /akła/ = woda; quando /kłando/ = kiedy; requesta /rekłesta/ = żądanie. Wyjątek to qui /ki/ = kto, que /ke/ = co.
  • rh zawsze jako r: rhytmo /ritmo/ = rytm, rhetorica /retorika/ = retoryka; rhapsodia /rapsodija/ = rapsodia
  • s jak polskie s ale między samogłoskami jak z: secunda /sekunda/, rosa /roza/ = róża, these /teze/ = teza.
  • ss jak s: professor /profesor/, progresso /progreso/ = progres, postęp; basse /base/ = niski; accessibile /akcesibile/ = dostępny, przystępny.
  • t jak polskie t ale w końcówkach -antia, -entia, -tion, -tie jak -ancja, -encja, -cjon, -cje: tolerantia /tolerancja/; differentia /diferencja/ = różnica; repetition /repeticjon/ = repetycja, powtórka, tertie /tercje/ = trzeci.
  • th zawsze jak t: mathematica /matematika/ = matematyka; theatro /teatro/ = teatr; algorithmo /algoritmo/ = algorytm
  • v jak w: vector /wektor/ = wektor, observator /obserwator/ = obserwator.
  • x jak ks, pomiędzy samogłoskami jak gz: experimento /eksperimento/ = eksperyment; existentia /egzistencja/ = egzystencja; examinator /egzaminator/ = egzaminator.
  • y jak i lub j: physica /fizika/ = fizyka, Yugoslavia /Jugoslawia/