Jak żyć oszczędnie/Minimalizowanie ilości odpadów

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Minimalizowanie ilości odpadów[edytuj]

Po pierwsze, zamiast leczyć skutki (segregując), zapobiegaj. Jeśli masz do wyboru produkt w opakowaniu jednorazowym i zwrotnym, wybierz ten drugi. Nie dość że zredukujesz ilość powstających śmieci, dodatkowo często zapłacisz mniej.

Jeśli idziesz do sklepu, weź ze sobą torbę zrobioną z materiałów pochodzenia naturalnego. Dzięki temu nie będzie potrzeby skorzystania z jednorazowej torebki foliowej. Jeśli ekspedient/kasjer proponuje jednorazową torebkę foliową – odmawiaj, podając powód. Plastikową reklamówkę po kilku-kilkunastu użyciach wykorzystaj do wyłożenia kosza na śmieci, zamiast kupować do tego celu specjalne worki.

Nie używaj jednorazowych maszynek do golenia. Większość ich masy stanowi plastik, z którego zrobiona jest rączka, a ostrza pełniące funkcję zasadniczą stanowią znikomą część masy. Kup maszynkę na żyletki.

Pamiętaj, że oszczędnego nie stać na tanie produkty. Jeśli coś ma nie rozsypać się po (lub w trakcie) pierwszego użycia, zrezygnuj z oferty „najtańszych” supermarketów.

Segregacja odpadów i śmieci[edytuj]

kontenery na gazety, Dania

Obserwujemy w swoim otoczeniu coraz więcej dużych kolorowych koszy na śmieci. Jeżeli na twoim osiedlu lub w okolicy twojego bloku nie ma takich koszy, zapytaj o nie najbliższego administratora terenu, na którym mieszkasz lub pracujesz. Segregacja odpadów umożliwia proste ich ponowne przetworzenie (Recykling), przez co ograniczamy zużycie ograniczonych już zasobów naturalnych. Np. z 1 tony makulatury odzyskuje się papier do któego produkcji wymagane byłoby ścięcie 5 rosłych drzew. Podobnie przy przetwarzaniu 1 tony szkła udaje się zaoszczędzić ponad pół tony piasku, 1/4 potrzebnej energii oraz 50% wody.

Już dziś możemy wprowadzić w swoich domach i mieszkaniach zwyczaj podziału śmieci i odpadów. Zamiast jednego większego kosza na śmieci proponujemy kilka mniejszych, do których możemy osobno wrzucać (segregować):

metal, podziel na metale kolorowe i aluminium
segreguj: puste zgniecione puszki po napojach, wieczka od słoików itp.,
ale nie: opakowania aerozolów;
makulatura, papier
segreguj: gazety, kolorowe czasopisma, książki, tekturę i opakowania tekturowe,
ale nie: brudne i tłuste papiery, opakowania z dodatkiem folii lub plastiku;
plastik
segreguj: zgniecione plastikowe butelki PET po napojach, nakrętki, reklamówki plastikowe, opakowania i pojemniki z tworzyw sztucznych,
ale nie: opakowania po chemikaliach w tym szczególnie środkach ochrony roślin ani domowych insektobójczych;
szkło, podziel na kolorowe i bezbarwne (białe/przezroczyste)
segreguj: puste butelki po napojach, słoiki itp.,
ale nie: nakrętki, szkło szybowe, lustra, żarówki;

Czasem dodatkowo spotykać można w miastach dodatkowe pojemniki na: tekstylia (wyroby włókiennicze, firany, pościel z puchem - ale nie rajstopy ani elementy skórzane).

Odpady spożywcze i organiczne[edytuj]

Posiadacze ogrodów i działek mogą wykorzystać znaczny odsetek masy odpadów przerabiając go w cenny nawóz - kompost. Potrzebna jest tylko niewielka powierzchnia i trochę dodatkowej pracy oraz wiedzy. Pojemnik na odpady organiczne powinien znajdować się tuż obok pojemnika na pozostałe odpadki. Więcej praktycznych rad można znaleźć w rozdziale Kompostowanie podręcznika Ekoogrodnictwo.

Ogrzewanie[edytuj]

W związku z ogrzewaniem domów i mieszkań węglem, powstaje duża ilość praktycznie nieprzydatnych odpadów w postaci popiołów i żużla. Cena utylizacji tych odpadów nie pokrywa kosztów eksploatacji kotłów bezodpadowych na olej opałowy lub gaz, dlatego dobrym rozwiązaniem, zwłaszcza w miejscach gdzie możemy uzyskać dostęp do taniego drewna opałowego, są kotły zgazowujące lub piece o wysokich sprawnościach, gdzie głównym paliwem jest pozostawiająca tylko niewielką ilość popiołu biomasa. Popiół ten jest cennym nawozem, który możemy z powodzeniem wykorzystać w ogrodach.

Baterie i akumulatorki[edytuj]

Jeżeli wymieniasz telefon komórkowy na nowy, a stary wysłużony chciałbyś jeszcze kiedyś używać, lub komuś ofiarować, pozostawiając go gdzieś na dłuższy czas nie zapomnij wyciągnąć z niego baterii-akumulatorka. Wyłączony telefon pobiera z baterii niewielką ilość energii. Pozostawienie telefonu na dłuższy czas bez ładowania doprowadzi do nadmiernego rozładowania baterii, co jest równoznaczne z jej zniszczeniem nawet, jeśli przed zmianą aparatu była zupełnie sprawna. W skrajnym przypadku może to doprowadzić również wylania elektrolitu z wnętrza baterii, co oznacza także zniszczenie telefonu.

Pamiętaj, że powszechnie używane baterie i akumulatorki zawierają trujące pierwiastki (metale ciężkie), które nie mogą dostać się do środowiska naturalnego, gdyż grozi to jego zanieczyszczeniem, którego skutki prędzej, czy później odczujesz na własnej skórze. Dla tego rodzaju odpadów najlepiej przeznaczyć osobną reklamówkę, którą oddasz w najbliższym sklepie RTV (czy supermarkecie) sprzedawcy lub wrzucisz do specjalnie oznaczonego pojemnika.

Ceny baterii jednorazowych i wielokrotnie ładowalnych akumulatorków są coraz bardziej porównywalne. Zatem jeżeli tylko możesz, stosuj akumulatorki pozwalające na wielokrotne ładowanie zamiast baterii jednorazowych. Koszt ładowarki zwróci ci się po kilku ładowaniach z tego, co zaoszczędzisz, gdybyś za każdym razem musiał kupować zestaw baterii jednorazowych.

Dostępne typy akumulatorków to:

  • niklowo-kadmowe, Ni-Cd, dawniej bardzo popularne, ze względu na liczne wady (efekt pamięci, niewielka pojemność w stosunku do wagi i wymiarów) coraz częsciej zastępowane przez doskonalszych następców wymienionych poniżej
  • niklowo-metaliczno-wodorkowe, Ni-MH
  • litowo-jonowe, Li-Ion
  • litowo-polimerowe, Li-Poly, najnowsze dostępny dziś typ akumulatorków, charakteryzują się największą pojemnością w stosunku do wagi i wymiarów, nie wykazują efektu pamięci.

Kartridże drukarkowe[edytuj]

Puste kartridże po atramencie lub tonerze nadają się zazwyczaj do ponownego napełnienia. Niestety za każdym razem kartridż działa coraz gorzej dlatego też moduły należy wymieniać nie rzadziej niż po trzecim napełnieniu – bowiem po następnych napełnieniach może pojawić się znaczne pogorszenie jakości wydruku, a moduły wymagają specjalnego oczyszczenia.

Wiele osób popełnia standardowy błąd wyrzucając zużyte moduły, niszcząc przy tym środowisko, tracąc możliwość częściowego odzyskania kosztów opakowania jak również naginając przepisy Unii Europejskiej w sprawie składowania urządzeń elektrycznych i narażając się tym samym na wysokie kary. Wiele osób również dorabia sprzedając także zużyte zasobniki znajomych i pobliskich firm, które ich nie napełniają. Bowiem coraz więcej firm na rynku oferuje skup zużytych modułów, lub wymianę na nowe moduły (oczyszczone i uzupełnione) po rabatowych cenach – wystarczy wejść do pierwszego sklepu komputerowego, czy niektórych supermarketów – największym polskim dystrybutorem odzyskiwanych zasobników jest firma BlackPoint. Również tam można szukać pomocy w przypadkach kiedy na siłach, aby napełnić moduł tuszem samodzielnie.

Stare urządzenia elektroniczne[edytuj]

Ciągle jesteśmy świadkami rewolucji w zakresie sprzętu elektronicznego. Jest też nieco racji w popularnym powiedzeniu, że nowy sprzęt komputerowy z chwilą zakupu już praktycznie jest sprzętem przestarzałym. Postęp w informatyce, a także wzrost zapotrzebowania na moc obliczeniową naszych komputerów w pracy i w domu spowodował konieczność częstej wymiany sprzętu na nowszy, lepszy i szybszy.

To spowodowało również zmiany prawne. Dyrektywy Unii Europejskiej ściśle określają sposób składowania urządzeń elektrycznych i elektronicznych, co powoduje iż zwykłe wyrzucenie ich na śmietnik jest niedozwolone.

Nie zapomnijmy w tej pogoni, że w naszym otoczeniu często żyją ludzie ubodzy, których nie stać na zakup używanego sprzętu komputerowego. Podarowanie takiej osobie sprawnego wysłużonego zestawu komputerowego przy okazji naszej wymiany na lepszy będzie bardzo pięknym gestem z naszej strony. Również wiele firm obecnie trudni się handlem tanimi, używanymi, częściami elektronicznymi.

Komputery[edytuj]

Zanim wyrzucisz swój stary komputer, dowiedz się, czy ktoś w twoim otoczeniu nie zrobi jeszcze ze starego wysłużonego peceta jakiegoś pożytku. Praktycznie każdy komputer PC (od 386 w górę) można niewielkim kosztem przerobić na niewielki ruter/firewall (Patrz PC jako ruter lub serwer) albo małą stację badawczą mierzącą temperaturę itd. Pomysłów jest wiele, zatem ważne jest, aby upewnić się, czy w okolicy nie ma kogoś, kto tego rodzaju sprzęt mógłby i chciałby jeszcze wykorzystać.

Drukarki[edytuj]

W przypadku starych drukarek sytuacja jest podobna do kartridży drukarkowych. Niejednokrotnie zepsutą drukarkę można przywrócić do życia niewielkim (relatywnie) nakładem pracy oraz ogromem wiedzy i doświadczenia, jaki posiadają często studenci elektroniki wielu uczelni technicznych. Takie drukarki po „rehabilitacji” często długie lata mogą komuś służyć, zamiast przyczyniać się do większego zanieczyszczenia środowiska. Być może w twoim otoczeniu, albo w otoczeniu twoich znajomych, znajdą się osoby, które potrafią uszkodzony sprzęt przywrócić do życia. Ewentualnie, gdy drukarka uległa takiemu uszkodzeniu, że nie sposób jej naprawić może posłużyć jako dawca części do naprawy innych drukarek. Warto spróbować sprzedać taką drukarkę za niewielkie pieniądze np. na giełdach komputerowych, czy internetowych serwisach aukcyjnych.

Punkty, w których można oddawać zużyte baterie[edytuj]

baterie R14

Bielsko-Biała[edytuj]

  • Nowy Elektronik, przy ulicy Komorowickiej
  • Leroy Merlin, ul. Bohaterów Monte Cassino 419 (obok CH AUCHAN), przyjmuje również elektrozłom (nie trzeba nic w zamian kupić;-))
  • Większość supermarketów takich jak lidl czy biedronka

Ciechanów[edytuj]

  • Dom Studenta, ul. Narutowicza

Częstochowa[edytuj]

  • Hipermarket Tesco – Punkt Obsługi Klienta, ul. Drogowców 43

Gliwice[edytuj]

  • Hipermarket Tesco, ul. Łabędzka 26
  • Politechnika Śląska, Wydział Inżynierii i Środowiska i Energetyki

Gorzów Wielkopolski[edytuj]

  • Hipermarket Tesco, ul. Górczyńska 19

Grudziądz[edytuj]

Market budowlany Brico-marche

Katowice[edytuj]

  • UŚ - Wydział Biologii i Ochrony Środowiska

Kielce[edytuj]

  • Salon ORANGE w C.H. Echo, ul. Świętokrzyska 20

Kraków[edytuj]

  • Supermarket budowlany OBI
  • Market budowlany Castorama
  • AGH – budynki wszystkich wydziałów
  • TESCO – Kapelanka

Lublin[edytuj]

  • Supermarket Biedronka (ul. Wieniawska)
  • Hipermarket Tesco (ul. Orkana)
  • Politechnika Lubelska, Wydział Elektrotechniki i Informatyki (ul. Nadbystrzycka)
  • Wydział Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej (Pl. Marii Curie-Skłodowskiej 2)
  • Biblioteka Główna UMCS (pl. M.C. Skłodowskiej)

Łańcut[edytuj]

  • Urząd Gminy Łańcut (ul. Mickiewicza 2a)

Mielec[edytuj]

  • Starostwo Powiatowe (ul. Chopina 16)

Olsztyn[edytuj]

  • Hurtownia Atma, CH Manhattan (ul. Pułaskiego 7)

Poznań[edytuj]

  • Sklepy SPEC KABLE P.H. (ul. Katowicka 33, ul. Kwiatowa 10, ul. Strzelecka 44)

Świdnik[edytuj]

  • Sklep wielobranżowy (art. gosp. domowego) (ul. Niepodległości – przy Placu Konstytucji)

Warszawa[edytuj]

  • Budynek 33 (Wydział Inżynierii i Kształtowania Środowiska) na terenie SGGW (ul. Nowoursynowska 159)
  • Urząd Dzielnicy Białołęka ul. Światowida róg Modlińskiej
  • sklep „Select” przy skrzyżowaniu ul. Sobieskiego i Nałęczowskiej
  • Real w M1 (przy depozycie) al. Piłsudskiego 1, Marki
  • Wydział Inżynierii Środowiska PW ul.Nowowiejska 20
  • Stary BUW (w szatni stoją specjalne pojemniki) ul. Krakowskie Przedmieście 26/28
  • CH Arkadia (Jana Pawła II 52) przy wejściu do Leroy Merlin
  • Urząd Dzielnicy Praga Południe ul. Grochowska 274 róg Terespolskiej

Wrocław[edytuj]

  • Punkt Usługowy Cezar w Centrum Handlowym Borek (ul. Hallera 52)
  • Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju (ul. Białoskórnicza 26)
  • hall budynku C-1 Politechniki Wrocławskiej (ul. Janiszewskiego 11)
  • hall budynku H-4 Politechniki Wrocławskiej (ul. Wybrzeże Wyspiańskiego 27)
  • Hipermarket Tesco, Punkt Obsługi Klienta, ul. Długa

Zabrze[edytuj]

  • Urząd Miasta Zabrze (ul. Powstańców Śląskich 5-7 oraz ul. Wolności 286)

Punkty, w których znajdziesz kosze na segregowane odpady[edytuj]

Ciechanów[edytuj]

  • PUK, ul. Gostkowska

Kraków[edytuj]

  • Lista lokalizacji kilkuset pojemników do selektywnej zbiórki odpadów znajduje się na stronie Krakowskiego Zarządu Komunalnego

Bieruń[edytuj]

  • ul. Domy Polne

W szkołach także stoją specjalne pojemniki na zużyte baterie. Wystarczy tylko przejść się kawałek.

Ścieki[edytuj]

Najprostsze rozwiązanie: im mniej używamy wody, tym mniej ścieków produkujemy.

Mała przydomowa oczyszczalnia ścieków nie wymaga tak częstego opróżniania w porównaniu z tzw. szambem (szczelnym zbiornikiem na odpady). Flora bakteryjna znajdująca się w oczyszczalni ścieków rozkłada toksyczne związki na substancje neutralne dla środowiska. Unikasz dzięki temu zatruwania środowiska naturalnego w twoim otoczeniu poprzez wylewanie toksycznych odpadów w miejscach niedozwolonych. Mała oczyszczalnia ścieków jest zatem oszczędnym i ekologicznym rozwiązaniem.

Taką oczyszczalnię można nawet samodzielnie zbudować, i nie jest to szczególnie skomplikowane zadanie, wymaga odpowiednich pozwoleń w zależności od lokalnego prawa i należy pamiętać o kilku warunkach:

  • przede wszystkim musimy mieć na taką oczyszczalnię miejsce, dodatkowo trzeba zachować odpowiednią odległość od granicy działki (minimum 2m),
  • odpowiednia odległość od studni
  • rodzaj budowanej oczyszczalni zależy od poziomu wód gruntowych i warunków terenowych

warto sięgnąć po fachową literaturę, aby uzyskać więcej informacji w tym zakresie.