Wikijunior:Układ Słoneczny/Haumea

Układ Słoneczny

Wstęp Nasz Układ Słoneczny Słońce ☉ • Merkury ☿ Wenus ♀ Ziemia ⨁ Księżyc Mars ♂ • Pas planetoid Ceres ⚳ • Jowisz ♃ Saturn ♄ Uran ⛢ Neptun ♆ • Komety Pas Kuipera Pluton ♇ Haumea Makemake Eris Obłok Oorta Heliosfera Słowniczek Obserwacje

Haumea jest planetą karłowatą. Należy do Pasa Kuipera – pierścienia kometopodobnych brył i planetoid rozciągającego się poza orbitą Neptuna.

W 2004 roku zaabsorbowała ją grupa astronomów z kalifornijskiego obserwatorium Mount Palomar, ale w 2005 roku znalazła ją inna grupa, z Obserwatorium Sierra Nevada w Hiszpanii, i ta druga grupa wcześniej ogłosiła swoje odkrycie.

Jak duża jest Haumea?

Wydaje się, że Haumea nie jest kulą, ale jest nieco wydłużona i ma wymiary mniej więcej 2000×1500×1000 km.

Jak wygląda jej powierzchnia?

Średnia temperatura na jej powierzchni wynosi poniżej 50 stopni powyżej zera bezwzględnego (najniższej możliwej temperatury we Wszechświecie), czyli mniej niż -223 stopnie Celsjusza.

Jak długo trwa dzień i rok na tej planecie?

Wizja artystyczna Haumei i jej księżyców. Tak autor ilustracji wyobraża sobie te ciała.

Okres obiegu Haumei dookoła Słońca wynosi trochę ponad 280 ziemskich lat.

Wydaje się, że Haumea obraca się wokół własnej osi w ciągu mniej niż 4 godzin. To szybciej niż jakiekolwiek ciało w Układzie Słonecznym, które ma więcej niż 100 km.

Z czego jest zbudowana?

Na powierzchni Haumei wykryto zwykły, krystaliczny lód. Uczeni uważają, że to dziwne, gdyż jest tam tak zimno, że woda powinna zastygnąć w ciało amorficzne, takie jak szkło.

Jak silne jest przyciąganie Haumei?

Przyciąganie na Haumei jest około 20 razy słabsze, niż na Ziemi.

Jakie są jej księżyce?

W 2005 zaobserwowano dwa księżyce Haumei, nazywane dziś Hi'iaka i Namaka.

Od czego pochodzi jej nazwa?

Haumea to imię bogini-matki z wierzeń Hawajczyków. Hiʻiaka i Nāmaka to dwie z jej córek.

Obserwatorzy z Mount Palomar odkryli ciało, które dziś nazywamy Haumeą, 28 grudnia – wkrótce po Bożym Narodzeniu. Dlatego nieoficjalnie nazywali je Santa, czyli po angielsku „Święty Mikołaj”. Jego księżyce nazywali od imion reniferów Rudolph i Blitzen.