Wikijunior:Układ Słoneczny/Saturn

Układ Słoneczny

Wstęp Nasz Układ Słoneczny Słońce ☉ • Merkury ☿ Wenus ♀ Ziemia ⨁ Księżyc Mars ♂ • Pas planetoid Ceres ⚳ • Jowisz ♃ Saturn ♄ Uran ⛢ Neptun ♆ • Komety Pas Kuipera Pluton ♇ Haumea Makemake Eris Obłok Oorta Heliosfera Słowniczek Obserwacje

Saturn jest szóstą planetą, licząc od Słońca. Należy do planet zewnętrznych, które są gazowymi olbrzymami. Jego charakterystyczną cechą są pierścienie – największe w Układzie Słonecznym.

Jak duży jest Saturn?

Porównanie rozmiarów Saturna i Ziemi.

Saturn ma 120 500 km średnicy na równiku. To około 9 i ½ średnic Ziemi.

Jak wygląda jego powierzchnia?

Jako gazowy olbrzym, Saturn nie ma powierzchni w ścisłym znaczeniu tego słowa. To, co widzimy, to warstwy chmur w jego atmosferze, która rozciąga się na 1000 km (dla porównania, przyjmuje się że atmosfera Ziemi ma 100 km). Poniżej warstwy gazowej znajduje się skroplony (ciekły) wodór, ale z powodu ogromnego ciśnienia nie ma wyraźnej granicy oddzielającej ciecz od gazu.

Ciekawe... Zwyczajowo za powierzchnię Saturna uważa się strefę, gdzie ciśnienie wynosi 1 bar (tzn. tyle, co ciśnienie ziemskiej atmosfery).

Jakie są jego pierścienie?

Pierścienie Saturna złożone są z cząstek skał i lodu o różnych rozmiarach: od drobnego pyłu do brył wielkości domu. Niektóre bryły mogą mierzyć nawet kilka kilometrów! Między cząstkami tworzącymi pierścienie pozostaje całkiem dużo wolnego miejsca; statek kosmiczny mógłby przelecieć przez nie bez większego ryzyka.

• 
  Zdjęcie wykonane przez sondę Voyager I
• 
  Zdjęcie wykonane przez sondę Voyager II
• 
  Zdjęcie wykonane przez sondę Cassini-Huygens
• 
  Zdjęcie z powierzchni Ziemi

Jakie są jego księżyce?

Widok Saturna w różnych porach roku

Saturn ma 82 znanych księżyców, wiele z nich ma własne nazwy. Ciągle odkrywane są nowe księżyce. Ponieważ niektóre mniejsze księżyce mają rozmiary porównywalne z dużymi cząstkami pierścieni, trudno określić „oficjalną” liczbę księżyców. Największym księżycem Saturna jest Tytan, który jest tak duży, że mógłby być uznany za planetę!

Jak długo trwa dzień i rok na tej planecie?

Dzień na Saturnie trwa 10 ziemskich godzin i 39 minut. Tyle czasu zajmuje planecie obrót dookoła własnej osi.

Rok na Saturnie trwa około 30 (29 i 1/2) ziemskich lat.

Z czego się składa Saturn?

Saturn ma skaliste jądro otoczone lodem. Ponad lodem znajduje się warstwa ciekłego metalicznego wodoru, a wyżej – gazowy wodór. Nie ma wyraźnej granicy, na której wodór gwałtownie przechodziłby z ciekłego w gazowy.

Wewnętrzna budowa Saturna

Gazowy wodór jest głównym składnikiem atmosfery Saturna. W atmosferze występują też niewielkie ilości helu. Wykryto także inne substancje. Przypuszcza się, że górne warstwy chmur składają się z kryształków amoniaku.

Jak silne jest przyciąganie Saturna?

Gdybyś unosił(a) się w górnych warstwach atmosfery Saturna, przyciągałby Cię z siłą tylko nieznacznie większą od przyciągania Ziemi. Mimo że Saturn ma ogromną masę, jego wielkie rozmiary sprawiają, że przyciąganie w pobliżu „powierzchni” nie jest dużo większe od ziemskiego.

Od czego pochodzi jej/jego nazwa?

W mitologii starożytnych Rzymian Saturn był bogiem rolnictwa, który nauczył ludzi uprawiać ziemię. Był ojcem Jowisza.