Chemia nieorganiczna/Pierwiastki i związki

Pierwiastki

Pierwiastkiem chemicznym nazywamy substancję, której nie można rozłożyć metodami chemicznymi. Na przykład znana wszystkim woda nie jest pierwiastkiem. Ogrzewana w żelaznej rurze do odpowiednio wysokiej temperatury zamieni się w wodór i tlen:

2 H₂O ⇒ 2 H₂ + O₂

Natomiast tlen jest pierwiastkiem. Nie można go, metodami chemicznymi, rozłożyć na prostsze substancje. Ma swój zestaw właściwości, odróżniających go od pozostałych pierwiastków: jest bezbarwnym, bezwonnym gazem, stosunkowo reaktywnym. Węgiel, który też jest pierwiastkiem, ma zupełnie inne własności: jest ciałem stałym, czarnym i kruchym (grafit), raczej biernym chemicznie w temperaturze pokojowej.

Związek chemiczny

Związkiem chemicznym nazywamy substancję składającą się z atomów co najmniej dwóch pierwiastków chemicznych.

Podział związków chemicznych

Ze względu na liczbę atomów

• niskocząsteczkowe – liczące do ok 100 atomów w cząsteczce,
• średniocząsteczkowe – liczące od 100 do 1000 atomów,
• wysokocząsteczkowe (makromolekuły) – liczące powyżej 1000 atomów.

Ze względu na wiązania chemiczne

• jonowe – w których dominują wiązania jonowe
• kowalencyjne – w których dominują wiązania kowalencyjne
• kompleksowe – w których występują wiązania koordynacyjne

Ze względu na obecność związków węgla

• Związki organiczne – zawierające węgiel i wodór, poza kwasem węglowym i jego pochodnymi.
• Związki nieorganiczne – pozostałe związki
• Związki metaloorganiczne i związki kompleksowe – znajdują się na styku dwóch poprzednich grup.

Ze względu na reaktywność

kwasowość

• kwasy
• zasady
• związki amfoteryczne i
• sole - będące wynikiem reakcji kwasów z zasadami

skłonność do przyjmowania lub udostępniania elektronów

• elektrofile
• nukleofile

zachowanie w reakcjach redoks

• utleniacze
• reduktory