Instalacja Debiana 3.1 sarge z płyty CD w trybie "linux" na architekturze i386/Pierwsze uruchomienie

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Teraz uruchamiamy nowo zainstalowany system. Upewnij się, że w CD-ROMi-e nie ma płytki instalacyjnej, i zresetuj komputer.

Bootoowanie[edytuj]

Po włączeniu komputera zobaczysz listę zainstalowanych systemów operacyjnych, na niebieskim tle. To jest właśnie bootloader. Domyślnie zaznaczony będzie nowo zainstalowany Debian; jeżeli nie wciśniesz żadnego klawisza, to po 5 sekundach zostanie on automatycznie uruchomiony.

Potem zobaczysz przelatujące przez ekran jakieś napisy – to uruchamia się kernel. Pojawiają się one zbyt szybko, żeby je wszystkie przeczytać, ale zaawansowani użytkownicy po tych początkowych komunikatach potrafią rozpoznać wiele ważnych błędów. Ponadto jeżeli błąd będzie na tyle krytyczny, że kernel się nie uruchomi, to po ostatnich wyświetlonych komunikatach można poznać, w którym momencie to się stało – i stosunkowo szybko dowiedzieć się, w czym jest problem. Tak więc te komunikaty przy uruchomieniu, choć dla większości są mało albo w ogóle niezrozumiałe, są bardzo praktyczne.

Informacje o systemie[edytuj]

Po uruchomieniu systemu zobaczysz pierwszy ekran przewodnika, który przeprowadzi cię przez podstawową konfigurację systemu. Pierwszym ekranem są informacje o systemie Debian – możesz je poczytać, żeby rozpocząć konfigurowanie wciśnij <Ok>.

Konfiguracja strefy czasowej[edytuj]

Pierwsze pytanie dotyczy, czy wbudowany w każdy komputer zegar jest ustawiony na strefę czasową równoleżnika Greenwich (czas uniwersalny – GMT). Jeżeli masz zainstalowany system Windows, to zapewne nie jest, ponieważ Windows ustawia zegar na czas lokalny. Systemy uniksowe różnią się tym, że zegar (sprzętowy) jest zazwyczaj ustawiany na czas uniwersalny, natomiast system zna strefę czasową i odpowiednio przestawia zegar systemowy.

Instalator umożliwia łatwe sprawdzenie, jak jest ustawiony zegar sprzętowy – wyświetla godzinę na jaką jest on ustawiony, i jeżeli masz na zegarku tą samą godzinę to znaczy że jest ustawiony na czas lokalny – czyli odpowiadasz <Nie>. Oczywiście wskazania zegara sprzętowego mogą się różnić minutami od twojego zegarka, chodzi jednak o pełne godziny.

Następnie konfigurator zapyta ciebie o twoją strefę czasową (dla pewności, ponieważ strefa czasowa została wybrana na podstawie wyboru języka).

Hasło roota i tworzenie użytkowników[edytuj]

Teraz zostaniesz poproszony o wpisanie hasła, które będzie umożliwiało zalogowanie się jako root (tzw. super użytkownik). Po zalogowaniu się na konto roota będziesz mieć dostęp praktycznie do całego systemu - root jest najważniejszym administratorem, w każdym systemie uniksowym (Unix, Linux etc). Będąc zalogowanym jako root, możesz instalować/deinstalować programy, tworzyć/usuwać użytkowników, masz dostęp do wszystkich plików – możesz zrobić z systemem praktycznie wszystko. Konto roota musi więc być zabezpieczone dobrym hasłem. Ale uwaga! Nie możesz zapomnieć hasła roota! Jeżeli musisz, to zapisz je gdzieś na kartce (nie zapisuj w żadnym pliku na dysku!).

Hasło musisz wpisać 2 razy – dla pewności, że się nie pomyliłeś(aś) – gdyby tak się stało, to mógłbyś stracić dostęp do konta root.

Tworzenie użytkownika[edytuj]

Teraz trzeba utworzyć konto, na które będziesz się logować, żeby normalnie korzystać z komputera. Normalne użytkowanie komputera będąc zalogowanym jako root nie jest mądre – to mało powiedziane: przez jedną pomyłkę mógłbyś zniszczyć cały swój system. Wpiszesz kolejno następujące dane:

  • pełna nazwa użytkownika (np. twoje imię i nazwisko)
  • nazwa użytkownika w systemie (tylko małe litery, cyfry i _)
  • hasło

Na to konto teraz będziesz się logować przy normalnej pracy. Jeżeli chcesz utworzyć więcej użytkowników, to możesz to zrobić później; na ten temat w części "Przygotowanie systemu do pracy" (nazwa działu może ulec zmianie; nie został on jeszcze zaczęty).

Konfiguracja połączenia internetowego[edytuj]

Jeżeli nie udało się skonfigurować połączenia sieciowego podczas działania instalatora (z płytki), to teraz zobaczysz ekran

Konfiguracja połączenia PPP

Jeżeli nie możesz skonfigurować połączenia internetowego z jakiegoś powodu (np. Debian nie wykrył twojej karty sieciowej/modemu – czyli nie ma sterowników – albo nie masz w ogóle połączenia z Internetem), to pomiń ten etap.

Konfiguracja apta[edytuj]

Wybieramy, skąd będziemy pobierać pakiety instalowane w systemie: z Internetu, płytek CD czy z innego miejsca. Jeżeli chcemy instalować pakiety z płytek CD, to ten etap może zakończyć się niepowodzeniem – trzeba będzie skonfigurować APTa (debianowe narzędzie do instalacji pakietów) ręcznie. Konfigurator poprosi cię teraz o wybór metody dostępu do pakietów Jeżeli wybierzesz cdrom i wyświetla ci się komunikat, że nie można zamontować płyty CD (upewnij się że jest włożona do napędu), to musisz pominąć ten i następny etap (Wybierz i zainstaluj pakiety) i skonfigurować apta po zakończeniu działania konfiguratora.

W innym razie powinien się pokazać ekran "Skanowanie CD-ROMu". Jeżeli masz więcej niż jedną płytkę, to musisz przeskanować wszystkie (ponieważ w tym momencie APT tworzy bazę danych o dostępnych pakietach).

Wybierz i zainstaluj pakiety[edytuj]

Jeżeli udało ci się skonfigurować apta, to w tym momencie możesz wybrać, co zostanie dodatkowo zainstalowane w systemie. Najpierw uruchomi się tasksel.

tasksel[edytuj]

Jest to banalne narzędzie do instalowania oprogramowania; zwróć uwagę, że masz niewielki wybór:

  • środowisko graficzne
  • serwer pocztowy
  • serwer www itp.

Jeżeli wybierzesz w tym momencie zainstalowanie środowiska graficznego, to zainstaluje ci się mnóstwo pakietów (w tym całe KDE i GNOME) – zajmie to dużo miejsca na dysku i będzie spowalniać pracę komputera. Być może odpowiada ci takie rozwiązanie, jeżeli nie chce ci się wybierać pakietów do zainstalowania i mieć wszystko od razu, jednak jeżeli chcesz jak najlepiej wykorzystać możliwości Debiana, odradzam tę metodę. Możesz teraz wybrać "ręczny wybór pakietów" i zobaczysz

aptitude[edytuj]

Jest to bardzo dobre narzędzie do instalacji pakietów. W Debianie jest takich narzędzi kilka:

  • tasksel
  • aptitude
  • dselect
  • synaptic

Wszystkie wymienione są tylko nakładkami na apt-geta. Musi on być poprawnie skonfigurowany, żeby pozostałe działały.

W tym momencie warto wejść w aptitude i zainstalować zaznaczone pakiety. Zauważ, że sporo pakietów jest domyślnie zaznaczonych do instalacji, ale nie zostały jeszcze zainstalowane. Po prostu wciśnij "g" dwukrotnie (najpierw wyświetli listę pakietów do instalacji) i zostaną one zainstalowane. W tym momencie potrzebna ci będzie płytka 3 z zestawu 15.

Te pakiety instalowane w tym momencie to są zależności już zainstalowanych pakietów, np. zainstalowany pakiet wymaga zainstalowania innego pakietu. Nawet bez doinstalowania tych zależności nasz system będzie działał poprawnie, lecz te pakiety dodają pewne funkcje (np. łatwiejsze korzystanie z manuali), dlatego warto to zrobić.

Zakończenie konfiguratora[edytuj]

Kolejne dwa etapy, to

  • "Postkonfiguracja parametrów związanych z językiem" – tutaj nic nie musisz ustawiać, konfigurator przeprowadzi ten etap automatycznie
  • "Konfiguruj serwer pocztowy (MTA)" – zazwyczaj nie jest nam to potrzebne, a jeżeli kiedyś będzie, to można konfigurację przeprowadzić w dowolnym momencie; możemy więc ten etap pominąć (czyli "Nie konfiguruj w tym momencie")

I wreszcie kończymy konfiguratora.