OpenStreetMap/Zaawansowany JOSM

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Skróty klawiszowe[edytuj]

W JOSM wiele rzeczy można zrobić za pomocą skrótów klawiszowych zamiast klikania w menu i/lub ikonki. Oto część z nich:

Skrót Akcja
Ctrl+Shift+Down Pobranie danych map OpenStreetMap
A Przełączenie do trybu tworzenia węzłów i dróg
S Przełączenie do trybu zaznaczania i przesuwania
Q Korekta prostopadłości (na przykład budynku)
R Odwrócenie kierunku drogi
Ctrl+C Skopiowanie elementu
Ctrl+Shift+V Wklejenie tagów i wartości skopiowanego elementu do innego

Warstwy[edytuj]

Warstwy w oknie edycji JOSM są bardzo wygodnym i przydatnym narzędziem. Warstwy można porównać do folii, które leżą jedna na drugiej. JOSM umożliwia włączanie i wyłączanie ich wyświetlanie, sortowanie i przesuwanie jednych względem drugich.

Po wczytaniu fragmentu danych mapowych z OSM tworzona jest automatycznie warstwa tych danych. Jest to jedyna w pełni edytowalna warstwa. Pozostałe służą jako podkłady wspomagające rysowanie tej głównej warstwy. Jeśli zaznaczymy, aby zostały wczytane ślady GPS z serwera OSM, zostanie automatycznie utworzona warstwa je zawierająca. Następnie możemy wczytać podkład zdjęć satelitarnych, podkład w postaci własnych zdjęć, własnych śladów GPS, skanów starych map, do których wygasły już prawa autorskie, czy też skanów "Walking Papers". Dzięki temu, że każdy z tych rodzajów danych jest w osobnej warstwie, możemy łatwo ustawić sobie optymalny wygląd okna edycji.

Lista warstw znajduje się z prawej strony ekranu edycji w oknie warstw. Okno to umożliwia następujące operacje na warstwach:

  • Sortowanie: Na samej górze listy jest warstwa znajdująca się na "wierzchu", a na jej końcu ta, która jest najgłębiej. Zaznaczając wybraną warstwę i następnie klikając w strzałki "góra/dół", można ją przesunąć do góry lub do dołu.
  • Aktywowanie: Aktywowanie działa różnie zależnie od typu warstwy. Aktywna może być tylko jedna z warstw. Standardowo aktywna jest warstwa z danymi mapowymi OSM, po włączeniu jakiejkolwiek innej tracimy możliwość edytowania mapy. Jeśli aktywujemy warstwę z podkładem zdjęciowym, uzyskujemy możliwość przesunięcia jej w stosunku do pozostałych warstw, co umożliwia jej "wypozycjonowanie". Często podkłady z Bing i inne satelitarne bywają przesunięte o kilka metrów w stosunku do rzeczywistości. Możemy to skorygować przez przesunięcie tak, aby się dokładniej nałożyła na elementy mapy, co do których mamy pewność, że dobrze wrysowane lub do śladu GPS. Aktywowanie warstwy ze śladami GPS nie daje żadnego efektu - nie można tej warstwy nawet przesunąć.
  • Widoczność: Klikając na ikonę "oko", możemy włączyć lub wyłączyć pokazywanie warstwy w edytorze.
  • Stopień krycia: Ta ikonka umożliwia ustalenie stopnia krycia/przezroczystości warstwy. Np: jeśli umieścimy na wierzchu warstwę z podkładem zdjęciowym to przykryje ona nam całkowicie wszystkie warstwy pod spodem. Jeśli jednak zmienimy stopień krycia na np: 50% warstwy spod spodu zaczną być widoczne. W przypadku pracy z jedną warstwą zdjęciową najwygodniej jest umieścić je na dole i ustawić stopień krycia na 100%. Ustawianie stopnia krycia może być jednak przydatne, jeśli pracujemy z kilkoma warstwami zdjęciowymi na raz, lub warstwą zdjęciową i skanem starej mapy czy Walking Papers.
  • Łączenie/rozdzielanie": Po zaznaczeniu dwóch lub więcej warstw może je razem "skleić" za pomocą ikonki "połącz warstwy".
  • Kasowanie: Wreszcie, jeśli jakaś warstwa przestała nam całkiem być potrzebna możemy ją zaznaczyć, kliknąć na ikonę "kosz" i całkowicie usunąć.

Korelacja śladów GPS ze zdjęciami[edytuj]

JOSM umożliwia łatwe skorelowanie zdjęć ze śladami GPS. Jest to robione na podstawie porównania czasu wykonania zdjęcia z danymi zawartymi w śladzie, które oprócz kolejnych pozycji zawierają też informację o czasie przebywania w tej pozycji.

Korelowanie zdjęć ze śladem ma dwa cele:

  1. Ułatwia ustalenie detali mapowanych obiektów: np zdjęcie drogi, którą jechaliśmy umożliwi nam podanie jej szerokości i rodzaju nawierzchni, a zdjęcie budynku z tabliczką adresową umożliwi podanie jego dokładnego adresu; robienie skorelowanych zdjęć może więc nam skutecznie zastąpić robienie notatek w czasie zbierania danych do mapy
  2. Umożliwia geotagowanie zdjęć: JOSM ma opcję przy pomocy, której można wpisać do nagłówka pliku ze zdjęciem pozycję geograficzną jego wykonania; tak oznakowane zdjęcie zostanie automatycznie geolokowane (umieszczone na mapie) w serwisach/repozytoriach, które potrafią tego rodzaju dane odczytywać z pliku - taką funkcję ma np. Wikimedia Commons, Picassa, Panoramio a nawet Facebook.

Aby dokonać korelacji zdjęć należy:

  • Wczytać do JOSM plik gpx z zebranym śladem - robi się to za pomocą menu - Plik - otwórz
  • Wczytać do JOSM wszystkie zdjęcia, które chcemy skorelować - robi się to również za pomoca menu - Plik - otwórz
  • W momencie wczytywania zdjęć otwiera się okno dialogowe umożliwiające korelację - najlepiej jeśli zegar w aparacie był ustawiony zgodnie z zegarem w urządzeniu GPS - jeśli nie - to należy sprawdzić jaka jest różnica między oboma urządzeniami i wpisać ją do odpowiedniej rubryki w oknie.
  • Po kliknięciu OK otworzy się z prawej strony nowe okno zawierające miniatury zdjęć, a w samym oknie edycji pokażą się ikonki aparatu fotograficznego. Po kliknięciu w ikonkę w oknie z prawej strony zobaczymy odpowiadające mu zdjęcie, będziemy się zatem mogli zorientować, co w tym miejscu jest i to odpowiednio opisać w JOSM.
  • Klikając prawym klawiszem na zdjęcie w opcjach, możemy wybrać "wpisz pozycję do EXIF" - co spowoduje, że JOSM wpisze do pliku zawierającej zdjęcie pozycję jego wykonania.

Wtyczki[edytuj]

Wtyczki, inaczej PlugIny umożliwiają rozszerzenie standardowych funkcji jakie posiada JOSM ich listę można znaleźć na stronie: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/JOSM/Plugins

Aktualizację wtyczek można dokonać w JOSM za pomocą skrótu klawiaturowego F12. Widzimy wtedy listę PlugInów i możemy zdecydować, których wtyczek chcemy używać. Poniżej znajduje się szczegółowy opis niektórych bardziej istotnych wtyczek:


Szybkie nanoszenie/poprawianie obrysów budynków w OSM[edytuj]

Tracer2 https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Pl:JOSM/Plugins/Tracer2

Ważne! Pamiętajmy aby uważać podczas używania tej wtyczki i nie zawsze jej wierzyli (Szczególnie gdy budynek posiada dane 3D). Ponieważ może być tak że aktualny wygląd budynku się zmienił w rzeczywistości lub został całkowicie wyburzony. Tym bardziej że tracer2 nie jest idealną wtyczką i czasami potrafi popełnić błędy w wyrysowaniu czegoś. A więc niektóre dane naniesione z tracer2 mogą być niezgodne ze stanem rzeczywistym lub mniej dokładne niż to co już ktoś wyrysował. Dlatego każdą zamianę przed wysłaniem, trzeba porównywać z podkładem najnowszych zdjęć lotniczych/satelitarnych i wszelką naszą wiedzą w danym miejscu, ponieważ możemy często tylko bardziej zaszkodzić niż pomóc

Pomijając rzadkie błędy wtyczka automatyzuje i znacznie usprawnia dodawanie poprawnych obrysów budynków. I nanosi je nie sugerując się dachem tylko z danych jak leżą fundamenty danego budynku wyrysowuje obrys budynku. A więc coś czego nie da się zrobić (lub jest bardzo trudne) do określenia i naniesienia poprawnie ręcznie. I nie musimy martwić się o to czy linie są zgodne ze stanem murów budynku.

Po zainstalowaniu i ustawieniu Tracer2 w JOSM wybieramy zakładkę

Więcej narzędzi>Tracer2 lub wciskamy klawisz T

Teraz wystarczy klikać w miejscach gdzie widzimy jakiś budynek z podkładu Ortofotomapy (zdjęcia lotnicze) w Polsce.

Takich ustawień używać (Przykład):

name=WMS mapy.geoportal.gov.pl - budynki

description=Zbiór budynków według mapy.geoportal.gov.pl

Tile size: 0.0004

Resolution: 1024

Mode: boundary

Threshold: 64

Points per circle: 16

tag=building

preferredValues=yes;house;garage

Kendzi 3D[edytuj]

PlugIn pozwalający na szybsze i bardziej intuicyjne modelowanie 3D. Opis: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/JOSM/Plugins/Kendzi3D

Contour Merge[edytuj]

PlugIn pozwalający na szybsze modelowanie przebiegu nierugularnych linii takich jak strumienie, niektóre obszary lasów, jeziora itp. Opis: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/JOSM/Plugins/ContourMerge

CAD Tools[edytuj]

PlugIn udostępnia funkcje typowe dla oprogramowania CAD: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/JOSM/Plugins/CADTools