Prawo karne/Ograniczenie wolności
- Czas trwania: 1-12 miesięcy (nadzwyczajnie zaostrzona do 2 lat)
- Istota: 20-40 h miesięcznie nieodpłatnej pracy na cel wskazany przez sąd albo potrącanie zarobków skazanego 10-25% miesięcznie na cel wskazany przez sąd
Wprowadzenie do nowego kodeksu karnego kary ograniczenia wolności wiąże się z przeświadczeniem o konieczności utrzymania kary pośredniej między pozbawieniem wolności a grzywną, najczęściej w postaci użytecznej pracy na rzecz społeczności. W ujęciu nowego k.k. kara ograniczenia wolności wymierzana jest od miesiąca do 12 miesięcy. Polegać ona może na nieodpłatnej, kontrolowanej pracy wskazanej przez sąd na rzecz gminy, placówki służby zdrowia, zakładu opieki społecznej lub na rzecz organizacji niosącej pomoc charytatywną – w wymiarze od 20 do 40 godzin miesięcznie. Ponadto w stosunku do osoby zatrudnionej można orzec potrącenia od 10 do 25 % wynagrodzenia na rzecz Skarbu Państwa lub na cel społeczny wskazany przez sąd. W czasie odbywania kary skazany nie może zmieniać miejsca stałego pobytu bez zgody sądu i ma obowiązek udzielenia wyjaśnień co do przebiegu wykonywania kary. W celu zwiększenia zarówno wychowawczego oddziaływania, jak i kontroli nad skazanymi, przewidziano możliwość dozoru kuratorskiego i nakładania na skazanych obowiązków probacyjnych w postaci:
- Przeproszenia pokrzywdzonego;
- Wykonywania obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby;
- Wykonywania pracy zarobkowej lub nauki;
- Powstrzymywania się od naużywania alkoholu lub innych środków odurzających;
- Poddania się leczeniu odwykowemu lub rehabilitacyjnemu w warunkach ambulatoryjnych;
- Powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach;
- Naprawienia w całości lub w części wyrządzonej szkody.
Skazanego, który odbył połowę kary ograniczenia wolności, sumiennie wykonywał nałożony obowiązek pracy, przestrzegał porządku prawnego i wykonywał pozostałe nałożone obowiązki, sąd może zwolnić z reszty kary, uznając ją za odbytą.