Informatyka dla gimnazjum/Operacje na plikach

Współczesne aplikacje (programy, których używamy) nic nie wiedzą o żadnych zerach i jedynkach, "interesują" je pliki lub katalogi. My - użytkownicy traktujący takie programy jak narzędzia - też musimy zrozumieć czym jest plik i co można na nim zrobić. Czym jest - tego się już nauczyliśmy. Teraz pora na operacje, które można na nich wykonać.

Podstawowymi są dwie: zapis i odczyt (ang. I/O - input/output, czyli inaczej wejście/wyjście). Wszystkie inne operacje zawsze wykorzystują operacje zapisu i odczytu do zrealizowania jakiegoś bardziej skomplikowanego zadania. Omówmy po kolei najpospolitsze operacje dyskowe:

• Stworzenie pliku - to w rzeczywistości zapis pewnych informacji do specjalnych rejestrów systemowych. Przy tworzeniu nowego pliku użytkownik jest pytany o nazwę, ew. system zaproponuje mu jakąś standardową (np.: Nowy tekst)
• Kasowanie (pliku lub jego zawartości) - to jest zapis (sic!) pewnych informacji do rejestrów systemowych lub znaków informujących o końcu pliku zamiast jego poprzedniej zawartości.
• Kopiowanie - czyli stworzenie identycznej kopii pliku w innym miejscu i ew. pod inną nazwą, jest to w rzeczywistości odczyt pliku, stworzenie nowego pliku o podanej nazwie i wpisanie uprzednio odczytanej zawartości kopiowanego pliku do nowego pliku.
• Przeniesienie pliku - operacja podobna do kopiowania, tylko plik w starym miejscu zostaje skasowany. Jeśli plik przenosimy do innego katalogu tego samego nośnika, to zmieniany jest jedynie atrybut pliku mówiący o folderze, w którym się znajduje. Przyśpiesza to pracę programu.
• Zmiana nazwy - najczęściej jest realizowana poprzez przeniesienie zawartości pliku do nowego nazwanego tak, jak już chcemy (patrz wyżej).

To jak się wykonuje te operacje zależy od tzw. powłoki. O niej w dalszej części rozdziału.