LaTeX/Formatowanie

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Rozdział ten pokaże Ci jak formatować tekst aby dostosować go do własnych potrzeb. Formatowanie polega na zmianie wyglądu liter i wyrazów, a także odstępów między nimi.

Wiele technik formatowania tekstu znacznie różni się od pozostałych elementów tekstu. Często odpowiedni wygląd tekstu jest bardzo ważny. W przypadku złego formatowania tekst może okazać się trudny lub niewygodny podczas czytania.

LaTeX jest na tyle elastyczny pod względem formatowania tekstu, iż wystarczy poznać kilka podstawowych komend aby w pełni zapanować na formatowaniem tekstu.

Przerwy[edytuj]

Interlinia[edytuj]

Jeśli chcesz wstawić większą interlinię między poszczególnymi linijkami tekstu , musisz w preambule wstawić następującą komendę:

\linespread{wartość}

gdzie zamiast słowa wartość wstawia się pożądaną wielkość interlinii. Uwaga: Jeśli chcesz używać interlinii równej 1,5 jako wartość należy wstawić "1.3". Natomiast w przypadku interlinii równej 2, wartość to "1.6". Domyślna wartość interlinii to "1".

Pakiet setspace pozwala na definiowanie interlinii w części dokumentu. Przykładowo, jeśli chcemy ustawić interlinie równą półtora w tekście (nie wliczając do tego tekstu znajdującego się w stopkach) należy użyć poniższych komend:

\usepackage{setspace}
%\singlespacing 
\onehalfspacing
%\doublespacing
%\setstretch{1.1}

(aby użyć inne wartości interlinii z powyższego przykładu należy wstawić odpowiednią komendę bez znaku %.

Aby zmienić wielkość interlinii jedynie na fragmencie tekstu nalezy go umieścić wewnątrz środowisk: singlespace, onehalfspace, doublespace lub spacing:

Ten paragraf posiada \\ domyślną \\ interlinię.
 
\begin{doublespace}
  Ten paragraf posiada \\ podwójną \\ interlinię.
\end{doublespace}
 
\begin{spacing}{2.5}
  Ten paragraf posiada \\ bardzo dużą \\ interlinię.
\end{spacing}

Twarda spacja[edytuj]

Podstawową funkcją w składaniu tekstu jest wstawianie twardych spacji w miejscu, w którym nie może zostać złamana linia. Twardą spację wstawia się zamiast zwykłej spacji, aby podczas kompilacji LaTeX wiedział, które wyrazy muszą pozostać w jednej linii.

Aby wstawić twardą spację należy zamiast zwykłej spacji użyć symbolu '~'. Poniżej przedstawiono przykład:

w~domu
50~€

Dzielenie wyrazów[edytuj]

Jeśli ustawimy w dokumencie język polski (poleceniem \usepackage{polski}, \usepackage[polish]{babel})), LaTeX sam zajmie się poprawnym dzieleniem wyrazów.

W wypadku, gdy LaTeX będzie miał problemy z ustalaniem, w których miejscach należy dzielić wyraz, możemy umieścić dla niego podpowiedzi używając komendy \hyphenation.

Przykładowo, wstawiając

\hyphenation{FORTRAN Wi-ki-books}

ustalamy, że słowo "FORTRAN" nie ma być w ogóle łamane, a "Wikibooks" ma być łamane w trzech podanych przez nas miejscach. Polecenie to ustala łamanie słów globalnie dla całego dokumentu; jeśli chemy umieścić podpowiedź co do łamania tylko w jednym miejscu, możemy wstawić wewnątrz słowa \-.

\begin{minipage}{2in}
I think this is: su\-per\-cal\-%
i\-frag\-i\-lis\-tic\-ex\-pi\-%
al\-i\-do\-cious
\end{minipage}

Aby zapobiec łamaniu słów i przenoszeniu części napisu między różnymi linjkami, możemy umieścić tekst wewnątrz komendy \mbox{}:

Mój numer telefonu to \mbox{022 452 614 617}.

Cudzysłowy[edytuj]

Aby uzyskać poprawne polskie cudzysłowy, wstawiamy na początku tekstu dwa przecinki, a na końcu dwa apostrofy: Test ,,cytowany''.

Cytat wewnątrz cytatu tradycyjnie oznacza się znakami '«' oraz '»'. uzyskuje się je przez wpisanie tekstu:

,,Wtedy powiedział <<To nie ja!>>.''

da to w efekcie następujący tekst:

„Wtedy powiedział «To nie ja!».”

Pamiętać jednak należy, że znaki wewnętrznych cudzysłowów oraz dolny otwierający cudzysłów nie jest dostępny w kodowaniu fontów OT1 (domyślnym). Aby te znaki miały prawidłowe kształty w wygenerowanych dokumentach należy zmienić kodowanie fontów na T1:

\usepackage[T1]{fontenc}

Anglosaskie cudzysłowy uzyskujemy wstawiając na początku podwójny znak gravis (zazwyczaj znajduje się pod znakiem tyldy, na lewo od klawisza z cyfrą 1): Tekst ``cytowany'' lub Tekst ``cytowany"(cudzysłowy podwójne) oraz Tekst `cytowany' (cudzysłowy pojedyncze).

Ligatury[edytuj]

LaTeX automatycznie zamienia w tekście określone kombinacje liter (fi, fl, ff) na ligatury – znaki ze "zlanych" ze sobą liter używane w profesjonalnym druku. Jeśli nie chcemy takiego zachowania, możemy rozdzielić litery tworzące ligaturę nawiasami klamrowymi.

\Large Not shelfful\\
but shelf{}ful

Wpisywanie adresów URL[edytuj]

Wpisanie wprost długiego adresu URL może spowodować, że zaburzony zostanie przepływ tekstu – LaTeX nie jest w stanie prawidłowo podzielić wyrazów. By temu zaradzić można użyć komendy \url: \url{http://www.adres.pl} dostarczanej w pakietach url i hyperref. Adres zostanie przy tym wypisany czcionką o stałej szerokości, a w przypadku pakietu hyperref dodatkowo stanie się możliwe kliknięcie na link i przejście do strony internetowej (więcej o tym w opisie pakietu hyperref).