Chemia organiczna/Węglowodory
Węglowodory
[edytuj]Węglowodory są związkami organicznymi powszechnie występującymi w przyrodzie. Cząsteczki węglowodorów składają się z atomów węgla, które tworzą łańcuch, oraz atomów wodoru. W tym rozdziale zajmiemy się jedynie kształtem cząsteczek węglowodorów pozostawiając omówienie ich właściwości i reakcji rozdziałom następnym. Związki węgla z wodorem mogą występować w formie łańcuchowej lub pierścieniowej. Mogą one zawierać wiązania pojedyncze (alkany), podwójne (alkeny) i potrójne (alkiny) pomiędzy atomami węgla, który jest zawsze czterowartościowy. Mogą również zawierać wiązania mające charakter pośredni (związki aromatyczne).
Wzór ogólny alkanów: CnH2n+2. n to ilość atomów węgla w łańcuchu.
Alkany mają tylko wiązania pojedyncze którymi połączone są atomy węgla. W związku z tym nie mogą ulec reakcji addycji (przyłączania) ale ulegają reakcji substytucji (wymiany). Są one węglowodorami nasyconymi. lp
Wzór ogólny alkenów: CnH2n. n to liczba atomów węgla w łańcuchu. Alkeny mają wiązanie podwójne, które pęka w trakcie reakcji addycji zgodnie z regułą Markownikowa, którą można zapamiętać jako "każdy idzie do swoich". W związku z tym że alkeny mają wiązanie podwójne w łańcuchu są węglowodorami nienasyconymi. Odbarwiają one wodę bromową w wyniku reakcji addycji. Tworzą ropę naftową.
Wzór ogólny alkinów: CnH2n-2. n to ilość atomów węgla w łańcuchu. Alkiny tak jak alkeny są węglowodorami nienasyconymi co oznacza że też ulegają reakcji addycji ale w przeciwieństwie do alkenów mają wiązanie potrójne w łańcuchu.
Węglowodory aromatyczne mają łańcuch zamknięty w pierścień. Pomiędzy atomami węgla występują wiązania pojedyncze i podwójne, czyli są związkami quasi-nienasyconymi. W przeciwieństwie do alkenów areny, tak jak polieny, mogą mieć kilka wiązań podwójnych. Szczególna budowa tych węglowodorów sprawia, że nie zawsze zachowują się jak związki nasycone, nie mają też charakteru nienasyconego. Najprostszym arenem jest benzen.
