Esperanto/Liczebnik
Wygląd
(Przekierowano z Esperanto/Gramatyka/Liczebnik)
Liczebnik to część mowy wyrażająca liczebność przedmiotów.
Liczebniki główne
[edytuj]Zobacz: Lekcja 4
0 - nul | 10 - dek | |
1 - unu | 11 - dek unu | 10 - dek |
2 - du | 12 - dek du | 20 - dudek |
3 - tri | 13 - dek tri | 30 - tridek |
4 - kvar | 14 - dek kvar | 40 - kvardek |
5 - kvin | 15 - dek kvin | 50 - kvindek |
6 - ses | 16 - dek ses | 60 - sesdek |
7 - sep | 17 - dek sep | 70 - sepdek |
8 - ok | 18 - dek ok | 80 - okdek |
9 - naŭ | 19 - dek naŭ | 90 - naŭdek |
100 - cent 1000 - mil
W wyrażeniach po trzy, po cztery, po pięć stosuje się liczebnik główny np.:
- mi disdonas po tri fruktoj - rozdaję po trzy owoce.
- ili prenas po mil - oni zabierają po tysiącu.
Liczebniki porządkowe
[edytuj]Liczebnik porządkowy tworzy się z głównego dodając końcówkę -a np.:
- unua - pierwszy
- dua - drugi
- centa - setny
- centa okdeka kvina - sto osiemdziesiąty piąty
- mila - tysięczny
Liczebniki ułamkowe
[edytuj]Aby wyrazić jakąś część całości do liczebnika dodajemy końcówkę -ono np.:
- 1/2 - duono
- 1/3 - triono
- 1/4 - kvarono
- 1/1000 - milono
natomiast aby wyrazić ile jest części całości to po prostu podajemy ich liczbę. np:
- 2/3 - du trionoj
- 3/4 - tri kvaronoj
- 6/7 - ses seponoj
- 7/8 - sep okonoj
Przysłówek od liczebników
[edytuj]Aby utworzyć przysłówek z liczebnika również należy dodać końcówkę -e np.:
- unue - po pierwsze
- due - po drugie
- cente okdeke kvine - po sto osiemdziesiąte piąte
albo dodać końcówkę -foje np.:
- unufoje - raz
- dufoje - dwa razy
- trifoje - trzy razy
albo końcówkę -ope np.:
- unuope - w pojedynkę
- duope - we dwoje
- triope - we trójkę
Rzeczowniki od liczebników
[edytuj]Rzeczowniki od liczebników to przede wszystkim nazwy liczb i cyfr tworzymy je dodając końcówkę -o (właściwą dla rzeczowników) np:
- unuo - jedynka
- duo - dwójka
- trio - trójka
Przymiotniki od liczebników
[edytuj]Do liczebnika dodając końcówkę -obla tworzymy przymiotnik o znaczeniu krotności np.:
- unuobla - pojedynczy
- duobla - podwójny
- triobla - potrójny