Przejdź do zawartości

Esperanto/Liczebnik

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Liczebnik to część mowy wyrażająca liczebność przedmiotów.

Liczebniki główne

[edytuj]

Zobacz: Lekcja 4

0 - nul 10 - dek
1 - unu 11 - dek unu 10 - dek
2 - du 12 - dek du 20 - dudek
3 - tri 13 - dek tri 30 - tridek
4 - kvar 14 - dek kvar 40 - kvardek
5 - kvin 15 - dek kvin 50 - kvindek
6 - ses 16 - dek ses 60 - sesdek
7 - sep 17 - dek sep 70 - sepdek
8 - ok 18 - dek ok 80 - okdek
9 - naŭ 19 - dek naŭ 90 - naŭdek

100 - cent 1000 - mil

W wyrażeniach po trzy, po cztery, po pięć stosuje się liczebnik główny np.:

  • mi disdonas po tri fruktoj - rozdaję po trzy owoce.
  • ili prenas po mil - oni zabierają po tysiącu.

Liczebniki porządkowe

[edytuj]

Liczebnik porządkowy tworzy się z głównego dodając końcówkę -a np.:

  • unua - pierwszy
  • dua - drugi
  • centa - setny
  • centa okdeka kvina - sto osiemdziesiąty piąty
  • mila - tysięczny

Liczebniki ułamkowe

[edytuj]

Aby wyrazić jakąś część całości do liczebnika dodajemy końcówkę -ono np.:

  • 1/2 - duono
  • 1/3 - triono
  • 1/4 - kvarono
  • 1/1000 - milono

natomiast aby wyrazić ile jest części całości to po prostu podajemy ich liczbę. np:

  • 2/3 - du trionoj
  • 3/4 - tri kvaronoj
  • 6/7 - ses seponoj
  • 7/8 - sep okonoj

Przysłówek od liczebników

[edytuj]

Aby utworzyć przysłówek z liczebnika również należy dodać końcówkę -e np.:

  • unue - po pierwsze
  • due - po drugie
  • cente okdeke kvine - po sto osiemdziesiąte piąte

albo dodać końcówkę -foje np.:

  • unufoje - raz
  • dufoje - dwa razy
  • trifoje - trzy razy

albo końcówkę -ope np.:

  • unuope - w pojedynkę
  • duope - we dwoje
  • triope - we trójkę

Rzeczowniki od liczebników

[edytuj]

Rzeczowniki od liczebników to przede wszystkim nazwy liczb i cyfr tworzymy je dodając końcówkę -o (właściwą dla rzeczowników) np:

  • unuo - jedynka
  • duo - dwójka
  • trio - trójka

Przymiotniki od liczebników

[edytuj]

Do liczebnika dodając końcówkę -obla tworzymy przymiotnik o znaczeniu krotności np.:

  • unuobla - pojedynczy
  • duobla - podwójny
  • triobla - potrójny