Przejdź do zawartości

Pszczelarstwo/Rośliny/Leszczyna

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.


Leszczyna
Leszczyna
Leszczyna
Systematyka wg Reveala
Rząd: leszczynowce
Rodzina: leszczynowate
Rodzaj: leszczyna
Nazwa systematyczna
Corylus

Leszczyna (Corylus)

[edytuj]
Kwitnienie Kolor
pyłku
Nektar Pyłek Spadź Wartość
Leszczyna (Corylus)
II - IV jasno(siarkowo)żółty ++


Wydajność pyłkowa:

  • leszczyna: 66 mg z 1 kwiatostanu[1].

Leszczyna kwitnie bardzo wcześnie - w zależności od warunków atmosferycznych od lutego do kwietnia, jeszcze przed wypuszczeniem liści. W naszych warunkach klimatycznych jest to najwcześniej zakwitające drzewo liściaste. Leszczyna jest niezwykle cennym źródłem pyłku dla pszczół na przedwiośniu, gdy praktycznie nie ma jeszcze innych kwitnących roślin.


Leszczyna w pasiece

[edytuj]
Pszczoła na męskim kwiatostanie leszczyny
Pszczoła na męskim kwiatostanie leszczyny

Z punktu widzenia leszczyny pszczoły nie odgrywają żadnej roli w jej zapylaniu. Jest to roślina wiatropylna i rozdzielnopłciowa, to znaczy kwiatostany męskie i żeńskie są od siebie oddalone. Pszczoły zbierają wprawdzie pyłek z kwiatostanów męskich, ale nie odwiedzają kwiatów żeńskich. Leszczyna jest zapylana przez wiatr wiele tygodni później. Aby zakwitnąć leszczyna potrzebuje sumy średnich dobowych temperatur (liczonych od 1 stycznia) wynoszącej ok. 193°C.

Pyłek leszczyny może mieć działanie alergiczne.

Leszczyna to duży wielopniowy krzew z rodziny brzozowatych (Betulaceae) osiągający 5 m wysokości. Jej gałęzie tworzą szeroką, gęstą koronę. System korzeniowy leszczyny jest płytki z nielicznymi, sięgającymi głębiej korzeniami głównymi oraz licznymi, znajdującymi się płytko pod powierzchnią ziemi, delikatnymi i cienkimi korzeniami bocznymi. Nie ma dużych wymagań glebowych. Nie znosi jedynie gleb ubogich, piaszczystych i zabagnionych. Jest bardzo tolerancyjna w stosunku do światła, dobrze rośnie nawet w cieniu, ale wtedy słabiej owocuje.

Leszczyna jest rośliną o kwiatach rozdzielnopłciowych. Produkujące pyłek kwiatostany męskie to podłużne, wiotkie bazie o długości do 10 cm, w zależności od gatunku żółto-zielonkawe lub różowe. Są zebrane w grupy od 2 do 4 sztuk. Pojedyncze kwiatki są bardzo drobne i niepozorne bez okwiatu. Kotki męskie pojawiają się na drzewie jesienią, a zakwitają wczesną wiosną następnego roku. Kwiaty żeńskie rozwijają się po dwa w pąkach na krótkopędach. W czasie ich kwitnienia na zewnątrz widoczne są tylko czerwone znamiona.

Wszystkie odmiany leszczyny pospolitej są odporne na mróz (uszkodzeniom mogą ulegać jedynie kwiaty) i nadają się do uprawy w całym kraju, a zatem warto je popularyzować.

Zastosowanie i wykorzystanie leszczyny

[edytuj]

Leszczyna jest rośliną sadowniczą ze względu na jej owoce - orzechy laskowe, które w niektórych krajach są produkowane na skalę przemysłową. W Polsce orzechy laskowe nie mają większego znaczenia gospodarczego, ale myszy i wiewiórki robią sobie z nich zapasy na zimę. Okres owocowania orzechów laskowych trwa od lipca do października. Orzechy zawierają ok. 15 % białka i 60 % jadalnego oleju. Olej z orzechów laskowych używany jest do sałatek a także w przemyśle kosmetycznym jako składnik kremów do skóry.

Drewno leszczyny jest twarde i trwałe, ale ze względu na małą średnicę pni bez większego znaczenia użytkowego. Czasami jest używane do budowy prowizorycznych ogrodzeń na polach. Niektóre odmiany ozdobne są wykorzystywane jako roślinne elementy architektoniczne.

Odmiany hodowlane

[edytuj]
  • Corylus Fuscorubra – odmiana purpurowa
  • Corylus Aurea – odmiana złocista
  • Corylus Heterophylla – odmiana strzępolistna
  • Corylus Contorta – odmiana pogięta
  • Corylus maxima – leszczyna południowa
  • Corylus colurna – leszczyna turecka, drzewo do 25 m wysokości.


Bibliografia

[edytuj]
  1. Materiały z XXXIX Naukowej Konferencji Pszczelarskiej Puławy 2002