Wikibooks:Strona główna

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Witamy w Wikibooks!
Serwisie wolnych podręczników, których każdy może rozwijać!
W polskim Wikibooksie mamy obecnie 36 493 zarejestrowanych użytkowników.
Jeśli nie masz konta, to zarejestruj się na stronie, by utworzyć konto.
Istniejemy od 24 stycznia 2004 roku
mamy już 412 podręczników i 6874 artykułów!
Liczba stron: 42 322 zbiory, w tym: 932 plików.

Informacje o polskim Wikibooksie: .

Ty też możesz rozwijać podręczniki!

Zacznij pisać książki na projekcie przyszłości. Nie wiesz, czy warto? Sprawdź tutaj: czym jest projekt Wikibooks i dlaczego warto go używać? Zajrzyj: Dlaczego warto z nami współpracować!. Zapraszamy do przeglądania naszego spisu książek! Przejrzyj go, oto następujące spisy publikacji w nim:


Strony serwisowe na polskim Wikibooksie

Możesz też zajrzeć do najważniejszych stron tego projektu (serwisu) - na czym on polega, z czym to się je:


  • Bar - główna strona do rozmowy pomiędzy użytkownikami między i tego projektowymi.
  • Tablica ogłoszeń - informacje o ważnych wydarzaniach, spotkaniach i wiki-grandach.
  • Portal użytkowników - pierwsze potrzebne informacje dla użytkownika Wikibooksa.
  • Kanał IRC - kanał IRC komunikacji użytkowników różnych projektów siostrzanych Wikibooksa i ich różnych wersji językowych, z tym projektem.

Informacje odnośnie pisania podręczników w polskim serwisie Wikibooks

Strony pomocy pisania artykułów, nawet dla dzieci, na tym serwisie:


Kategorie tematyczne, do których należą zbiory podręcznikowe, również dla dzieci, zbierający wszystkie podręczniki z przestrzeni nazw (główna) (podręczniki - książki przeznaczone dla wszystkich) i Wikijunior (podręczniki dla dzieci - książki przeznaczone dla dzieci do lat dwunastu) są zebrane w liście:

Strony portali

Oto strony portali służące do katalogowania zbiorów podręcznikowych Wikibooksa (książki i broszury) znajdujące się na tym projekcie:

  • Portal:Nauki ścisłe i przyrodnicze - portal zbierający zbiory opisujące równania matematyczne i przyrodę, czyli nauki jak matematyka (nauka ścisła), fizyka (nauka ścisła i przyrodnicza) oraz chemia, geografia, biologia, medycyna, weterynaria i farmacja - nauki przyrodnicze.
  • Portal:Informatyka - portal zbierający zbiory wszystkiego, co jest związane komputerami i programowaniem ich, czyli informatykę,
  • Portal:Nauki techniczne - portal z pozycjami o technice, czyli np.: naukę o obowiązujących technologiach elektronicznych w elektronice, budownictwo, środowisko, mechanikę itp.
  • Portal:Nauki społeczne i humanistyczne - portal zbierający pozycje z nauk społecznych (nauki o życiu w społeczeństwie) i humanistycznych (jak na przykład nauka o języku, historia).
  • Portal:Sport i rozrywka - portal z publikacjami dotyczący różnych dyscyplin sportu i ze światem rozrywki, jak np.: gry komputerowe, muzyka i sport - różne rodzaje,
  • Portal:Hobby, poradniki i książki różne - portal zbierający pozycje z elementami hobby (zainteresowania), poradniki (instrukcje obsługi) i aneksy (zbiór stałych, wzorów i rysunków, dla nauk matematycznych, astronomicznych i fizycznych).

Wikijunior - książki dla dzieci!

Odszukaj w Wikijuniorze:

Wikijunior to projekt Wikibooks skupiający bogato ilustrowane książki i podręczniki tworzone głównie z myślą o dzieciach. Książki mają charakter edukacyjny i przeznaczone są do czytania samodzielnego lub - najlepiej - z rodzicami.

Czytelnia

Książki Wikibooks, w przestrzeni nazw (główna) i dla dzieci, ale w przestrzeni nazw Wikijunior, tworzone są wspólną pracą i zawsze przyda się pomocna dłoń. Jeśli chcesz zaleźć odpowiednią stronę skorzystaj z wyszukiwarki. Wszystkie książki i według statusu oznaczone szablonem {{Status}} są w zbiorach:

  • Biblioteka - znajdziesz tu wszystkie nasze pozycje, w tym zalążki,
  • Kompletne książki - zawiera książki, które rozwinęliśmy do wysokiego pułapu, będące już ukończone,
  • Książki na ukończeniu - zawiera książki, które rozwinęliśmy do wysokiego pułapu, ale które są na ukończeniu,
  • Książki wymagające dopracowania - zawiera książki, które wymagają dopracowania pod względem technicznym lub merytorycznym,
  • Rozpoczęte książki - zawiera książki, które niedawno zostały rozpoczęte,
  • Zalążki - zawiera książki - zalążki, które są raczej pomysłami na pierwsze książki.
  • Archiwalne - zawiera książki archiwalne, które się zdezaktualizowały, tzn. treść ich opisuje stare programy komputerowe, technologie, teorie itp.
  • Polecane książki - zawiera tytuły książek polecanych do czytania, należące też do różnych portali tematycznych lub wyświetlane na stronie głównej projektu.

Obsługa, błędów, projektu pisania publikacji

Na projekcie można robić operacje na stronach używając stron serwisowych:

  • Ekspresowe kasowanie - kategoria zbierająca strony, nie podręczniki, do natychmiastowego kasowania, które są dalej niepotrzebne,
  • Poczekalnia - na tej stronie dyskutuje się (prowadzi się rozmowy) na temat artykułów i podręczników, (też dla dzieci), a także stron, do usunięcia (dotyczącą treści lub tekstu, kwestii technicznych, czy prowokacji) lub naprawy,
  • Zgłoś błąd (ZB) - na tej stronie zgłasza się błędy, które należy natychmiast naprawić dotyczące stron podręcznikowych,
  • Lista Naruszeń Praw Autorskich (NPA) - tam zgłasza się problemy, z publikacjami i w nich artykułami, dotyczące naruszenia praw autorskich,
  • Kwestie techniczne - na tej stronie zgłasza się problemy techniczne ze stronami, np. szablonami.
  • Szablony integracji i podziału - kategoria szablonów integracji i podziału, integracji - łączenia stron, np. artykułów, podziału - dzielenia stron, np. artykułów. Szablony {{Wydzielony}} (po wydzieleniu stron) i {{Zintegrowany}} (po zintegrowaniu stron) umieszczamy na stronie dyskusji danej strony, a szablon {{Połącz}} wstawiamy do strony, gdy chcemy łączyć historię dwóch lub więcej stron.

Publikacje wyróżnione przez użytkowników Wikibooks, jako nowe podręczniki miesiąca:

Publikacje wyróżnione przez użytkowników Wikibooks, jako wyróżnione książki miesiąca:

Oto najlepsze, najczęściej polecane książki na polskim projekcie Wikibooks, świadczące o dobrym imieniu tego serwisu, również dobrze opracowane i przemyślane z myślą o każdym użytkowniku, czytelnika zbioru książek. Reprezentujemy kolejne trzy publikacje ze zbioru podręczników:


IRC

Książka opisująca protokół bezpośredniej komunikacji w Internecie, przybliżająca zarówno podstawy, jak i opisująca zaawansowane aspekty IRC-a: zarządzanie kanałami i szczegóły techniczne. Oprócz tego czytelnik pozna w niej ircową netykietę, żargon oraz ciekawostki związane z historią protokołu.


MediaWiki w obrazkach

Podręcznik opisuje w przystępny sposób oprogramowanie wiki używane w Wikipedii i projektach siostrzanych.


Darmowe oprogramowanie

Podręcznik poświęcony darmowemu oprogramowaniu: systemom operacyjnym typu Linux, programom graficznym, przeglądarkom internetowym itp.


Zobacz przy okazji następujące kategorie: Wszystkie przepisy i Spis alfabetyczny.

Na Wikibooks zbieramy przepisy kuchni z różnych regionów świata. Przyłącz się i twórz ją razem z nami!

Warto zajrzeć

  • Propozycje podręczników - lista pozycji, które czytelnicy chcieliby ujrzeć na Wikibooksach. Jeśli chcesz dołączyć do autorów Wikibooks, jedna z tych książek może być Twoją szansą!
  • Możesz przeglądać książki według portalu, poziomu, czy tematu, bądź statusu, na stronach kategorii.

Administracja na Wikibooksie

Listę dostępnych administratorów, i co mogą robić, można zaleźć to na stronach:

Podręczniki do druku

Niektóre podręczniki na Wikibooks są specjalnie przystosowane do wydrukowania.

Ich listę można znaleźć na stronie kategorii: Podręczniki przystosowane do druku, zbierające strony z przestrzeni nazw: (główna) i Wikijunior, a książki zebrane z przestrzeni użytkownika: Wikipedysta:<użytkownik>/, i brudnopisu: Wikibooks:Brudnopis/<użytkownik>/, ewentualnie w przestrzeni twojej strony użytkownika: Wikipedysta:<twoja nazwa użytkownika>/, znajdują się w kategorii: Książki.

Opis jak napisać stronę z artykułami do wydrukowania w postaci kolekcji: artykułów książek i pomocy opisu, jest na stronie: Kolekcje, a strona pomocy, jak zebrać artykuł na stronie jest w module: Podręczniki do druku. Lista kolekcji przygotowane dla poszczególnych podręczników jest w kategorii: Kolekcje.

Istnieją też podręczniki w formie plików PDF - jak:

Strony, które mają swoją kopię w postaci PDF są zebrane w kategorii: Podręczniki z wersją PDF (pliki PDF są zebrane: Pliki PDF). Z wersją EPUB: Podręczniki z wersją EPUB, a z wersją ePUB w: Podręczniki z wersją ePUB.

Kolekcje możesz przygotowywać na swojej stronie brudnopisu: Twój brudnopis.

Wikibooks dla szkół

Na Wikibooks rozwijane są podręczniki przeznaczone dla nauki w szkole podstawowej, gimnazjum, szkole brażowej, liceum i technikum, a także też na studia (książki akademickie) na różne kierunki studiów, jak:

Kompletna lista specjalistyczna znajduje się w:

Szkoła podstawowa – Gimnazjum – Szkoła branżowa – Liceum – Technikum – Studia.

Zapraszamy do współpracy!

Historia projektu Wikibooks od czasów jego założenia, a jego model zawartości

Ogólnie 10 lipca 2003 wystartował nowy projekt Fundacji Wikimedia założony w celu tworzenia podręczników i materiałów do nauki - Wikibooks, a projekt polskiego Wikibooks został założony w 24 stycznia 2004 roku. Wkrótce powstały pierwsze książki - o chemii organicznej, programowaniu komputerów oraz ksiażka kucharska. Wkrótce od powstania projekt Wikibooks obejmował ponad 30 języków, z 50 000 zarejestrowanymi użytkownikami i 40 000 modułami książek.

Co zawierają projekty na polskim Wikibooksie

Po prostu Wikibooks to zbiór podręczników z otwartą treścią. Wikibooks to podręczniki, teksty z adnotacjami, przewodniki instruktażowe i podręczniki. Materiały te mogą być wykorzystywane w tradycyjnej klasie, w akredytowanej lub szanowanej instytucji, w środowisku szkolnym, jako część kursu Wikiwersytetu lub do samodzielnej nauki. Co do zasady, tylko książki instruktażowe nadają się do włączenia. Książki niefikcjonalne (jak również fikcyjne), które nie są instruktażowe, nie są dozwolone na Wikibooks. Elementy literackie, takie jak alegoria lub bajki, które są używane jako narzędzia instruktażowe, mogą być dozwolone w niektórych sytuacjach.

Wikibooks obejmuje zarówno mniejsze, jak i większe projekty przypominające książki. Materiały, które mogą być nieodpowiednie dla Wikibooków, powinny być usuwane wyłącznie zgodnie z polityką usuwania.

Chociaż nie znajdziesz wiernych kopii istniejących wcześniej dzieł, ale za to z teksty z adnotacjami, które są rodzajem tekstu zawierającego oryginalny tekst i służą jako przewodnik do czytania lub studiowania tego tekstu. Edycje z adnotacjami wcześniej opublikowanych tekstów źródłowych mogą być pisane tylko wtedy, gdy tekst źródłowy jest zgodny z licencją projektu.

Historycznie rzecz biorąc, przewodniki i poradniki dotyczące strategii gier wideo zostały wcześnie zakazane w Wikibooks. Jednak po pomyślnej propozycji z 2021 r. zezwolono na te treści zgodnie z polityką wytycznych strategicznych; zawiera dodatkowe zasady i wskazówki, z którymi należy się zapoznać przed utworzeniem przewodnika po strategii gier wideo w Wikibooks.

Nowe podręczniki miesiąca wybierane co miesiąc przez użytkowników polskiego Wikibooks jako najlepsze książki miesiąca powstałe w ciągu ostatniego okresu.


Piwowarstwo domowe

Piwo to napój alkoholowy o niskiej zawartości alkoholu (zazwyczaj 6%) uzyskiwany w wyniku fermentacji zbóż - głównie jęczmienia, bez destylacji – taką definicję podaje nam Wikipedia. Pewnie zastanawiałeś się, czytelniku, czy można produkować piwo w domu. A nawet jeżeli nie zadałeś sobie nigdy tego pytania, to skoro trafiłeś na ten podręcznik, znaczy, że zaintrygował cię tytuł. Odpowiedź jest tylko jedna – oczywiście, że można domowymi sposobami uwarzyć doskonałe piwo, które smakiem być może będzie przewyższać to, co sprzedają nam wielkie koncerny. A już sam proces warzenia to doskonała zabawa.

Podczas warzenia niezbędny będzie dostęp do kuchni. Proces ten trwa kilka godzin więc upewnijmy się, że zajęcie jej na tak długi okres czasu nie będzie nikomu przeszkadzać. Fermentujące piwo nie zajmuje na szczęście dużo miejsca, ale ma pewne wymagania dotyczące temperatury. W zależności od zastosowanych drożdży, górnej lub dolnej fermentacji, potrzebować będziemy temperatur z zakresu 18-24°C lub 5-10°C. Oczywiście istnieją techniki umożliwiające schłodzenie brzeczki do zadanej temperatury, ale nie jest to trywialne zadanie. Przygotowanie piwa, od momentu przygotowania zacieru do otwarcia butelki to proces długotrwały. Przy mocnych piwach może trwać nawet rok, choć przeważnie po trzech miesiącach można się delektować samodzielnie zrobionym piwem. Nie licz też na to, że uwarzone piwo będzie tańszą alternatywą piwa ze sklepu. Potraktuj to raczej jako hobby, które może dostarczyć niezapomnianych wrażeń i smaków.


Szachy

Szachy są planszową grą strategiczną znaną na całym świecie, w każdej kulturze i cywilizacji. Nie ma kontynentu czy kraju, w którym ta gra nie byłaby znana. O wpływie szachów na świat świadczy choćby zwrot w języku polskim: „trzymać kogoś w szachu”. Wiemy, czym jest „patowa sytuacja”, słyszymy, że ktoś „wykonał roszadę” na jakimś stanowisku. Mówimy, że ktoś jest czyimś „pionkiem w grze”. „Szachownica” to nie tylko plansza do gry w szachy, ale i popularny motyw graficzny. Wszystkie te pochodzące z szachów terminy są stosowane również przez osoby, którym szachy kojarzą się wyłącznie z dwoma wpatrującymi się godzinami w szachownicę graczami.

Szachy są grą o wieloletniej tradycji. Nieznane jest dokładne miejsce jej pochodzenia; najprawdopodobniej są to Indie, ok. V-VI w. n.e. Prawdopodobnie stosowane obecnie zasady opracowali Persowie, stąd właśnie pochodzi nazwa – „szach” to przecież perski król. Inne hipotezy sytuują powstanie gry w Chinach. Fonetycznie „szach mat” to po persku „król jest otoczony" (lub „bezradny”, „w zasadzce”, „pokonany”) i dosyć często jest mylnie tłumaczone jako „król jest martwy”. Wiąże się to z tym, ze szachy trafiły do Europy poprzez świat islamski, gdzie z arabskiego „mata” znaczy „umarł” lub „jest martwy”.

Z Persji szachy trafiły do świata arabskiego, a następnie – być może przez Hiszpanię – do Europy, a stamtąd na cały świat.

Obecnie stosowane reguły zostały przyjęte mniej więcej w XV-XVI wieku. Od tej pory zmiany w zasadach gry są jedynie kosmetyczne i dotyczą tylko sposobu rozgrywania gier turniejowych.

Ten podręcznik jest przeznaczony dla wszystkich, którzy chcą poznać grę w szachy. Mogą z niego korzystać zarówno absolutnie początkujący, jak i średnio zaawansowani gracze.

Autorzy zalecają, aby ucząca się osoba zaopatrzyła się w szachownicę i bierki lub jakiś program komputerowy i ustawiała wszystkie przedstawione w tekście i na rysunkach sytuacje.

Życzymy udanej nauki, wielu wygranych partii i radości z poznania gry!


Wyróżnione książki miesiąca wybierane co miesiąc przez użytkowników polskiego Wikibooks jako najlepsze książki, które kiedykolwiek powstały na tym projekcie.


Axiom

AXIOM jest enginem 3D napisanym w C# na licencji open-source przeznaczona do pracy w środowisku .NET i Mono. Jest to odmiana (port) silnika OGRE. Posiada elastyczną zorientowaną obiektowo architekturę umożliwiającą łatwą rozbudowę i zapewniającą pełne wspomaganie zarówno Direct3D jak i OpenGL. Silnik pozwala na budowę aplikacji niezależnych od systemu operacyjnego i wspomaga Windows oraz Linux.

Książka ta stawia sobie za cel zapoznanie czytelnika z silnikiem graficznym AXIOM będącym odmianą silnika OGRE. Stara się uporządkować materiały zawarte na stronie Axiom, A 3D Rendering Engine in C# (udostępniane na licencji GNU FDL). W większości są to dokładne lub bardziej luźne tłumaczenia z tej strony. Kody źródłowe zawarte w tej książce są udostępniane na licencji public domain.

Kody źródłowe opisane w przykładach zostały przetestowane przez jednego z tłumaczy w środowisku Microsoft Visual Studio 2008 z AXIOM Hobbiton 0.7.3.0. Część kodu źródłowego przeznaczona jest też dla wersji AXIOM Crickhollow 0.8.0.2960-ALPHA3 (niestabilnej) - jest to jednoznacznie zaznaczone w tekście.

Podręcznik zakłada znajomość programowania w C# i umiejętność konfigurowania środowiska projektowego. Nie wymagamy żadnej szczególnej wiedzy o samym Axiom.


MediaWiki w obrazkach

MediaWiki — to specjalne oprogramowanie typu wiki, to znaczy służące do grupowego konstruowania i wypełniania treścią serwisów internetowych. MediaWiki powstało głównie na potrzeby Wikipedii i jest stale rozwijane przez grupę programistów, nad którymi czuwa Fundacja Wikimedia. MediaWiki jest dostępne na wolnej licencji GPL, co oznacza, że każdy, kto ma odpowiednie środki techniczne może założyć sobie swój własny serwis oparty o to oprogramowanie.

Od strony technicznej MediaWiki jest rozbudowaną aplikacją napisaną w skryptowym języku PHP, współpracującą z bazą danych MySQL. Jednak aby korzystać z MediaWiki nie trzeba nic wiedzieć ani o PHP, ani o MySQL. Wystarcza minimalny poziom umiejętności posługiwania się komputerem i przeglądarką internetową.

Serwisy internetowe oparte o MediaWiki od strony czytelnika wyglądają jak wiele innych stron WWW. Mają zwykle stronę główną, boczne menu, można przechodzić między podstronami klikając na odpowiednie linki w tekście. Jednak ze względu na obszerność wielu tego typu serwisów, aby znaleźć w nich to czego się szuka warto zapoznać się z ich specyfiką.

Jedną z cech, która często zaskakuje osoby po raz pierwszy korzystające z MediaWiki jest brak ściśle hierarchicznej struktury podstron. Zamiast tego mamy raczej do czynienia ze zbiorem nieraz dziesiątków tysięcy osobnych podstron — zwanych artykułami lub modułami. Są one ze sobą gęsto powiązane linkami w pozornie chaotyczny sposób. Spontanicznie powstający układ stron, odpowiada naturalnej sieci powiązań między znaczeniami różnych słów. Nie można zatem oczekiwać, że zawsze dotrze się szybko do oczekiwanych informacji, po prostu klikając na kolejne linki, poczynając od strony głównej serwisu, choć surfowanie z ich pomocą może w wolnych chwilach być ciekawym i kształcącym zajęciem.

Wiele narzędzi dostępnych w ramach MediaWiki — takich jak kategorie i wewnętrzna wyszukiwarka umożliwia dość sprawne dotarcie do poszukiwanych informacji oczywiście pod warunkiem, że wie się jak z nich wydajnie korzystać. Ta część podręcznika jest skierowana do osób, które chciałyby się tego nauczyć.


Przeglądaj zasoby Wikibooks

Księgozbiór wybranych książek

Księgozbiór jest centralnym miejscem, gdzie znajdziesz wszystkie istniejące podręczniki w zasobach Wikibooks. Nowo utworzone książki powinny być klasyfikowane z wykorzystaniem niżej widocznych katalogów.

Podręczniki w układzie alfabetycznym

Siostrzane projekty

Serwis Wikibooks został stworzony przez Wikimedia Foundation, która prowadzi również inne projekty:
Wolna encyklopedia
Wielojęzyczny słownik
Kolekcja cytatów
Dokumenty źródłowe
Przewodnik turystyczny
Koordynacja projektów
Repozytorium mediów
Katalog gatunków
Serwis informacyjny
Wspólnota wolnej wiedzy
Repozytorium danych
Liczba aktywnych użytkowników w ciągu ostatnich trzydziestu dni jest 23 osoby - liczba edycji: 480 985 zapisów.
Administracja - liczba aktywnych administratorów: 3 osoby - administratorów interfejsu: 1 osoba - biurokratów: 0 osób.
Boty: 12 programów.