Łacina/Wstęp

Wilczyca kapitolińska - symbol Rzymu

Łacina była językiem starożytnych Rzymian, a z czasem stała się lingua franca, językiem używanym w całej Europie, która kiedyś została podbita przez Rzymian. Nazwa "latina" wywodzi się od Latium, obszaru w centralnej części Półwyspu Apenińskiego. Początkowo łacina była językiem mieszkańców tylko tego obszaru, jednak wraz ze wzrostem znaczenia Rzymu, język rozprzestrzenił się na całe Imperium. Stopniowo łacina ewoluowała w różnych zakątkach Europy, i tak w Hiszpanii Bliższej i Dalszej powstał język hiszpański, w Galii - francuski, w Italii - włoski.

Łacina i kultura rzymska nie stanowią autonomicznego tworu, wiele czerpią z jeszcze starszej kultury cywilizacji greckiej. O ile terytorialnie i politycznie konfrontację tych dwóch cywilizacji zwyciężył Rzym, o tyle Grecja odniosła absolutne zwycięstwo kulturowe. Cały Panteon Rzymianie zapożyczyli od Greków (z kilkoma wyjątkami, np. bóstwa powołane do życia w I wieku p.n.e.), poeci, rzeźbiarze, muzycy greccy ściągali do Rzymu, gdzie nauczali dzieci rzymskich prominentów w swoich dziedzinach. Ateny były centrum kulturowym Imperium.

Mapa przedstawiająca zasięg języków romańskich. Nie wolno zapominać, że łacina miała też wpływ wiele innych języków

Kolejnym istotnym czynnikiem kształtującym łacinę było pojawienie się chrześcijan. Stworzyli oni własną mutację łaciny, wielu słowom przypisali nowe znaczenia. Łacina stała się językiem Kościoła katolickiego.

Napływ obcych ludów na tereny, gdzie łacina była językiem powszechnym, doprowadziło do wymieszania cech języka Rzymian z językami barbarzyńskimi, a w konsekwencji do powstania języków romańskich, takich jak francuski, rumuński, hiszpański. Wpływy łaciny są widoczne także w innych językach, jak polski, angielski czy węgierski, gdyż łacina stanowiła przez bardzo znaczący okres historii Europy lingua franca - była językiem nauki, dyplomacji, religii (do XX wieku był to język, w którym odprawiano w Kościele Katolickim nabożeństwa), pozwalał porozumieć się wszystkim tym, którzy pozostawali w kręgu kultury europejskiej (i mieli oczywiście odpowiednio wysokie wykształcenie).

Do dzisiaj międzynarodowe nazwy botaniczne i zoologiczne podawane są w języku łacińskim, z łaciny pochodzi znaczna część terminologii medycznej czy prawniczej. Znajomość łaciny ciągle świadczy o wszechstronnym wykształceniu, a łacińskie powiedzenia i przysłowia wzbogacają język wielu narodów.