Śpiewnik/Boże, coś Polskę

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
Opis Muzyka Tekst
Jan Matejko (1838–1893), Polonia, rok 1863 (1864).

Opis[edytuj]

Pierwsza wersja tekstu, autorstwa Alojzego Felińskiego, napisana była w 1816 roku na rocznicę koronacji Aleksandra I i kończyła się słowami „Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, naszego króla zachowaj nam Panie”. Muzykę napisał Jan Nepomucen Kaszewski[1].

W kolejnych latach pieśń zaczęto śpiewać na melodię pieśni kościelnej Bądź pozdrowiona, Panienko Maryja, a następnie Serdeczna Matko, opiekunko ludzi. Zmieniono także słowa, przede wszystkim refren: „Naszą Ojczyznę racz nam wrócić Panie”. Po odzyskaniu niepodległości ponownie zmodyfikowano refren: „Przed Twe ołtarze zanosim błaganie, Ojczyznę wolną pobłogosław Panie”[2].

Muzyka[edytuj]

Autor: nieznany (pieśń kościelna z XVIII wieku)


\version "2.20.0"

\header{
  title = "Boże, coś Polskę"
  poet = "Słowa: Alojzy Feliński, Antoni Gorecki"
  meter = "i inni, nieznani"
  composer = "Muzyka: Autor nieznany (XVIII wiek)"
  arranger = "Aranżacja: Franciszek Barański"
  tagline = ""

}
\score{
	\new PianoStaff {
	 <<
	   \new Staff {
	     \key e \major
		 \autoBeamOff 
		 
		 \partial 2 { <gis' b'>4 <gis' b'>8 <fis' a'> } |
		 <e' gis'>4. <e' gis'>8 <e' gis'> <e' gis'> <dis' fis'> <e' gis'> |
		 <gis' b'>4 <fis' a'>
		 
		 <fis' a'>4 <fis' a'>8 <e' gis'> |
		 <dis' fis'>4. <cis' e'>8 <b dis'> <a' cis''> <gis' b'> <fis' a'> |
		 <fis' a'>4 <dis' fis'>8 r8 
%		 r4 r4 | 
		 
		 <gis' b'>4 <gis' b'>8 <fis' a'> |
		 <e' gis'>4. <e' gis'>8 <e' gis'> <e' gis'> <dis' fis'> <e' gis'> |
		 <gis' b'>4 <fis' a'>
		 
		 <fis' a'>4 <fis' a'>8 <e' gis'> |
		 <dis' fis'>4 <dis' fis'>8 <cis' e'> <b dis'>( <a' cis''>) <gis' b'> <e' fis' a'> |
		 <b dis' fis' a>4 <b e' gis>8 r8 
		 
		 <e' gis' b'>4 <e' gis' b'>8 <e' gis' b'> |
		 <e' a' cis''>4. <e' a' cis''>8 <fis' gis' dis''> <fis' gis' dis''> <fis' gis' cis''> <fis' gis' dis''> |
		 <e' gis' e''>4 <e' gis' b'> 
		 
		 <e' cis'' e''>4 <dis' b' dis''>8 <cis' a' cis''> |
		 <b gis' b'>4 <b e' gis'> <a' cis''>8 <gis' b'> <fis' a'> <a b dis'> |
		 <a b dis' fis'>4 <gis b dis'>8 r8 
		 
		 <b e' b'>4 <b e' b'>8 <b e' b'> |
		 <cis' e' cis''>4. <cis' e' cis''>8 <dis' fis' dis''> <dis' fis' dis''> <cis' e' cis''> <dis' fis' dis''> |
		 <e' gis' e''>4 <e' gis' b'> 
		 
		 <e' cis'' e''>4 <dis' b' dis''>8 <cis' a' cis''> |
		 <b e' b'>4 <b e' gis'> <a' cis''>8 <gis' b'> <fis' a'> <a b dis'> |
		 <a b fis'>4 <gis b dis'> \bar "|."
		 
	   }

\addlyrics {
  Bo -- że, coś Pol -- skę przez tak li -- czne wie -- ki
  O -- ta -- czał bla -- skiem po -- tę -- gi i chwa -- ły,
  Coś ją o -- sła -- niał tar -- czą sej o -- pie -- ki
  Od nie -- szczęść, któ -- re przy -- gnę -- bić ją mia -- ły,
  
   Przed Twe oł -- ta -- rze za -- no -- sim bła -- ga -- nie:
  Na -- szą Oj -- czy -- znę racz nam zwró -- cić, Pa -- nie!

  Przed Twe oł -- ta -- rze za -- no -- sim bła -- ga -- nie:
  Oj -- czy -- znę wol -- ną po -- bło -- go -- sław, Pa -- nie!


}
	   \new Staff {
	     \clef bass
		 \key e \major
	   
	     \partial 2 { <e, e>4 <e e,>8 <b, b,,> } |
		 <e, e>4 <b, e gis> <e, e> <b, e gis> |
		 <b, b,,> <b, fis a> <b, b,,> <b, fis a> |
		 <b, b,,> <b, fis a> <b, b,,> <b, fis a> |
		 <b, dis fis a> <b, e gis>8 r8 
%r4 r4 |

		 
		 <e, e>4 <e e,>8 <b, b,,> |
		 <e, e>4 <b, e gis> <e, e> <b, e gis> |
		 <b, b,,> <b, fis a> <b, b,,> <b, fis a> |
		 <b, b,,> <b, fis a> <b, b,,> <b, fis a> |
		 <b, b,,> <e, b, e>8 r8
		 
		 <e, e>4 <b, e gis b> |
		 <a,, a,> <cis e b> <b,, b,> <fis a b> |
		 <e,, e,> <b, e gis b> <a,, a,> <a, e a> |
		 
		 <b,, b,> <b, e gis> <b,, b,> <b, dis fis b> |
		 b, <e, e>8 r8
		 
		 <gis, e gis>4 <gis, e gis>8[ <gis, e gis>] |
		 <a, e a>4. <a, e a>8 <b, fis b>8[ <b, fis b>] <b, fis b>[ <b, fis b>] |
		 <e,, e,>4 <b, e gis> <a,, a,> <a, a> |
		 <b,, b,> <b, e gis> <b,, b,> <b, dis fis b> |
		 b, <e, e> \bar "|."
	   }
	 >>
	}

	\layout{}
	\midi{}
}


Źródło: Barański Franciszek, Jeszcze Polska nie zginęła : pieśni patryotyczne i narodowe, Lwów: nakładem Księgarni Polskiej B. Połonieckiego, [ok. 1918], s. 2–3.

Tekst[edytuj]

Autorzy: Alojzy Feliński, Antoni Gorecki i inni, nieznani

Boże, coś Polskę przez tak liczne wieki
Otaczał blaskiem potęgi i chwały.
Nagle spod swojej usunął opieki
I wzniósł te ludy, co jej służyć miały.
Przed Twe ołtarze zanosim błaganie,
Naszą Ojczyznę racz nam wrócić, Panie!

Ty! coś ją potem tknięty jej upadkiem,
Wspierał walczącą za najświętszą sprawę,
I chcąc świat cały mieć jej męstwa świadkiem,
Wśród naszych nieszczęść pomnożył jej sławę.
Przed Twe ołtarze zanosim błaganie...

Niedawnoś wolność zabrał z polskiej ziemi,
A też krwi naszej popłynęły rzeki.
Jakże to musi być okropnie z temi,
Którym ojczyznę odbierasz na wieki.
Przed Twe ołtarze zanosim błaganie...

Jedno Twe słowo, wielki gromów Panie
Z prochów nas podnieść znowu będzie zdolne;
A gdy zasłużym na Twe ukaranie,
Obróć nas w prochy — ale prochy wolne!...
Przed Twe ołtarze zanosim błaganie...


Źródło: Barański Franciszek, Jeszcze Polska nie zginęła : pieśni patryotyczne i narodowe, Lwów: nakładem Księgarni Polskiej B. Połonieckiego, [ok. 1918], s. 2–3.

Przypisy[edytuj]

  1. Maria Wacholc, Śpiewnik polski, Kraków: Impuls, 2012, s. 47, ISBN 978-83-7850-141-1.
  2. Maria Wacholc, Śpiewnik polski, Kraków: Impuls, 2012, s. 47, ISBN 978-83-7850-141-1.

Zobacz też[edytuj]