Biochemia/Węglowodany - budowa i funkcja
Węglowodany dzielimy na proste i złożone.
Węglowodany pod względem chemicznym są to alkohole wielowodorotlenowe zawierające dodatkowo grupę aldehydową -COH (aldozy) lub ketonową =CO (ketozy)
Węglowodany proste
[edytuj]Węglowodany proste (monosacharydy) są dobrze rozpuszczalne w wodzie, nie ulegają rozkładowi na cukry prostsze. Ze względu na liczbę atomów węgla w cząsteczce dzieli się je na triozy (3 atomy węgla), tetrozy (4 atomy węgla), pentozy (5 atomów węgla), heksozy (6 atomów węgla) i heptozy (7 atomów węgla). Są to na przykład:
- glukoza - aldoheksoza
- fruktoza - ketoheksoza (izomer glukozy)
- galaktoza - aldoheksoza (izomer glukozy)
- ryboza - aldopentoza
- deoksyryboza - aldopentoza
Węglowodany złożone
[edytuj]Są to tzw. wielocukry (polisacharydy). Zbudowane są one przynajmniej z dwóch cukrów prostych (disacharydy) lub większej ich ilości (polisacharydy). Najpowszechniej występujące w przyrodzie disacharydy to:
- sacharoza - zbudowana z połączonych ze sobą cząsteczek glukozy i fruktozy,
- maltoza (cukier słodowy) - zbudowana z połączonych ze sobą dwóch cząsteczek glukozy,
- laktoza (cukier mlekowy) - zbudowana z połączonych ze sobą cząsteczek glukozy i galaktozy,
Najpowszechniej występujące w przyrodzie polisacharydy to:
- skrobia - wielocukier zapasowy u roślin
- celuloza - wielocukier będący głównym składnikiem ścian komórkowych roślin
- glikogen - wielocukier zapasowy u grzybów i zwierząt.