Biologia dla liceum/Tkanka łączna
Tkanka łączna
[edytuj]Funkcja
- wypełnia, odżywia, transportuje, ochrania
Budowa
- składa się z istoty międzykomórkowej
- zbudowana jest z bezpostaciowej organicznej substancji podstawowej
- w istocie podstawowej zanurzone są komórki i trzy rodzaje włókien białkowych różniących się właściwościami:
- włókna kolagenowe zbudowane z nierozpuszczalnego w wodzie złożonego białka "kolagen" ( ok. 30% wszystkich białek w org. człowieka). Ma bardzo dużą odporność na rozrywanie. Występują w ściągaczach, chrząstkach i kościach.
- włókna sprężyste są cieńsze niż włókna kolagenowe i zbudowane z białka elastyny. Włókna te tworzę nieregularną, sprężystą sieć, którą można rozciągać.
- włókna retikulinowe zbudowane z kolagenu i glikoprotein, tworzą pojedyncze, delikatne włókna. Stanowi on rusztowanie w niektórych narządach np. w zrębie węzłów chłonnych.
- zbudowana jest z bezpostaciowej organicznej substancji podstawowej
Tkanka łączna właściwa
[edytuj]grupa tkanek łącznych właściwych nazywamy tkanki środowiska wewnętrznego
Tkanka łączna wiotka
Nie ma substancji twardych w istocie międzykomórkowej, duża możliwość regeneracji i znaczny udział w metabolizmie ustroju. Zawiera liczne włókna retikulinowe.
Tkanka łączna zbita
Zawiera liczne włókna kolagenowe. Jeżeli są one ułożone regularnie to tkanka ta buduje ścięgna i torebki stawowe, gdy nie regularne umożliwia silne odkształcenia.
Tkanka łączna tłuszczowa
W warunkach stałej nadwyżki substancji odżywczych jej liczne komórki syntetyzują i odkładają w swojej cytoplazmie tłuszcze obojętne. Ponadto pod skórkowa warstwa tkanki tłuszczowej pełni rolę termoizolacyjną.
Tkanka łączna siateczkowata
Jest bogato unaczyniona i delikatna. Tworzy przestrzenną sieć. Tworzy zrąb narządów np. węzłów chłonnych, grasicy, szpiku kostnego.
Tkanka łączna zarodkowa
Występuje tylko w okresie zarodkowym. Jej gwieździste komórki mają charakter totipotencjalny (oznacza to zdolność wytwarzania wszystkich rodzajów komórek tkanki łącznej)
Tkankę chrzęstną
Budowa
• nie jest unaczyniona ani unerwiona,
• zbudowana z komórek chrzęstnych - chondrocytów (najczęściej zgrupowanych w zespoły po dwie lub trzy komórki otoczone torebką włókien kolagenowych (chondron )) oraz bezpostaciowej substancji międzykomórkowej, składającej się z istoty podstawowej zwanej macierzą (matrix) oraz dużych ilości włókien białkowych: klejodajnych (kolagenowych) i elastycznych.
Funkcja
• istotny element szkieletu, • warunkuje wzrost kości długich i tworzy powierzchnie stawowe, • budowa i prawidłowa funkcja tkanki chrzęstnej ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania narządu ruchu.
W zależności od rodzaju i proporcji poszczególnych składników substancji międzykomórkowej wyróżnia się:
• chrząstkę szklistą (nieliczne włókna kolagenowe) tworzy nasz szkielet w okresie zarodkowym i płodowym. W organizmie dorosłego człowieka z tkanki chrzęstnej szklistej zbudowane są: powierzchnie stawowe, większość chrząstek krtani, chrzęstne pierścienie tchawicy i oskrzeli oraz części chrzęstne żeber i przegroda nosa.
• włóknistą (liczne włókna kolagenowe) ma dużą wytrzymałość na zrywanie. Z tkanki chrzęstnej włóknistej zbudowane są: krążki międzykręgowe, element spojenia łonowego, łąkotki i przyczepy więzadeł i ścięgien do kości.
• sprężystą (zawiera głównie włókna elastyczne w postaci gęstej siatki), o różnych właściwościach fizycznych i funkcjach w organizmie. Z tkanki chrzęstej sprężystej zbudowane są: małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, trąbka słuchowa, nagłośnia oraz małe chrząstki krtani. Nie ulega mineralizacji.
Tkankę kostną