Biologia dla liceum/Tkanka łączna

Tkanka łączna

Funkcja

• wypełnia, odżywia, transportuje, ochrania

Budowa

• składa się z istoty międzykomórkowej
  • zbudowana jest z bezpostaciowej organicznej substancji podstawowej
    • w istocie podstawowej zanurzone są komórki i trzy rodzaje włókien białkowych różniących się właściwościami:
    • włókna kolagenowe zbudowane z nierozpuszczalnego w wodzie złożonego białka "kolagen" ( ok. 30% wszystkich białek w org. człowieka). Ma bardzo dużą odporność na rozrywanie. Występują w ściągaczach, chrząstkach i kościach.
    • włókna sprężyste są cieńsze niż włókna kolagenowe i zbudowane z białka elastyny. Włókna te tworzę nieregularną, sprężystą sieć, którą można rozciągać.
    • włókna retikulinowe zbudowane z kolagenu i glikoprotein, tworzą pojedyncze, delikatne włókna. Stanowi on rusztowanie w niektórych narządach np. w zrębie węzłów chłonnych.

---

Tkanka łączna właściwa

grupa tkanek łącznych właściwych nazywamy tkanki środowiska wewnętrznego

Tkanka łączna wiotka

Nie ma substancji twardych w istocie międzykomórkowej, duża możliwość regeneracji i znaczny udział w metabolizmie ustroju. Zawiera liczne włókna retikulinowe.

Tkanka łączna zbita

Zawiera liczne włókna kolagenowe. Jeżeli są one ułożone regularnie to tkanka ta buduje ścięgna i torebki stawowe, gdy nie regularne umożliwia silne odkształcenia.

Tkanka łączna tłuszczowa

W warunkach stałej nadwyżki substancji odżywczych jej liczne komórki syntetyzują i odkładają w swojej cytoplazmie tłuszcze obojętne. Ponadto pod skórkowa warstwa tkanki tłuszczowej pełni rolę termoizolacyjną.

Tkanka łączna siateczkowata

Jest bogato unaczyniona i delikatna. Tworzy przestrzenną sieć. Tworzy zrąb narządów np. węzłów chłonnych, grasicy, szpiku kostnego.

Tkanka łączna zarodkowa

Występuje tylko w okresie zarodkowym. Jej gwieździste komórki mają charakter totipotencjalny (oznacza to zdolność wytwarzania wszystkich rodzajów komórek tkanki łącznej)

Tkankę chrzęstną

Budowa

• nie jest unaczyniona ani unerwiona,

• zbudowana z komórek chrzęstnych - chondrocytów (najczęściej zgrupowanych w zespoły po dwie lub trzy komórki otoczone torebką włókien kolagenowych (chondron )) oraz bezpostaciowej substancji międzykomórkowej, składającej się z istoty podstawowej zwanej macierzą (matrix) oraz dużych ilości włókien białkowych: klejodajnych (kolagenowych) i elastycznych.

Funkcja

• istotny element szkieletu, • warunkuje wzrost kości długich i tworzy powierzchnie stawowe, • budowa i prawidłowa funkcja tkanki chrzęstnej ma ogromne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania narządu ruchu.

W zależności od rodzaju i proporcji poszczególnych składników substancji międzykomórkowej wyróżnia się:

• chrząstkę szklistą (nieliczne włókna kolagenowe) tworzy nasz szkielet w okresie zarodkowym i płodowym. W organizmie dorosłego człowieka z tkanki chrzęstnej szklistej zbudowane są: powierzchnie stawowe, większość chrząstek krtani, chrzęstne pierścienie tchawicy i oskrzeli oraz części chrzęstne żeber i przegroda nosa.

• włóknistą (liczne włókna kolagenowe) ma dużą wytrzymałość na zrywanie. Z tkanki chrzęstnej włóknistej zbudowane są: krążki międzykręgowe, element spojenia łonowego, łąkotki i przyczepy więzadeł i ścięgien do kości.

• sprężystą (zawiera głównie włókna elastyczne w postaci gęstej siatki), o różnych właściwościach fizycznych i funkcjach w organizmie. Z tkanki chrzęstej sprężystej zbudowane są: małżowina uszna, przewód słuchowy zewnętrzny, trąbka słuchowa, nagłośnia oraz małe chrząstki krtani. Nie ulega mineralizacji.

Tkankę kostną