Biologia dla szkoły podstawowej/Układ szkieletowy
Kończyna górna
[edytuj]Kończyna górna składa się z ramienia, przedramienia i ręki oraz palców W kończynach górnych wyróznia się: okolicę obręczy barkowej,dół pachowy,ramię, dół pachowy, przedramienię i ręke.
Kości kończyny górnej
[edytuj]Kończyna górna służy do wykonywania czynności wymagających dużej precyzji. Dlatego jej elementy, szczególnie palce orki, są długie i cienkie. kości kończyny górnej: obojczyk,
łopatka, kość ramienna, kość łokciowa, kości nadgarstka, kość śródręczna, paliczki, kość ręki, kość promieniowa.
Kości obojczyków i kości łopatek tworzą wspólnie obręcz barkową, która łączy kończyny górne ze szkieletem osiowym.
Kończyna dolna
[edytuj]Kończyna dolna- narząd podpory ciała człowieka. W skład kończyny dolnej wchodzi: -Biodro; -Udo; -Podudzie; -stopa. Kości Kończyny dolnej są znacznie grubsze od pozostałych. Na kończynach dolnych opiera się ciężar ciała człowieka. Stopa dzieli się na : paliczki ,kości śródstopia ,kości stępu.
Budowa stawu
[edytuj]
1. Jama stawowa 2.Torebka stawowa 3. Mięsień 4. Kości 5. Więzadło
Staw składa się z wąskiej szpary czyli jamy stawowej oraz powierzchni stawowych, jest to powierzchni nasad sąsiadujących kości. Torebka stawowa jest to błona, która otacza jamę stawową i powierzchnię. W niektórych stawach występują również więzadła.
- Co to jest staw? Jaką funkcję pełni?
Stawami nazywamy ruchome połączenia kości. Stawy pełnią funkcję związaną z ruchem. Gdybyśmy byli pozbawieni stawów nie bylibyśmy w stanie się poruszać. W stawach największym problemem jest tarcie i dlatego powierzchnie stawowe kości pokryte są odporną na ścieranie chrząstką .
- Elementy budowy stawu:
- Torebka stawowa uniemożliwia przesuwanie się kości w niepożądany sposób.
- Główka jest pierwszą z powierzchni stawowych, dzięki niej możemy np. zginać rękę w łokciu.
- Jama stawowa która jest wypełniona mazią, nawilża np. główkę i zapobiega jej ścieraniu.
- Więzadła są podporą dla stawu i go wzmacniają.
- Panewka jest to pokryte chrząstką zagłębienie, które zestawia się z głową innej kości.
- Rodzaje stawów:
- Staw kulisty rodzaj stawu, w którym powierzchnia stawowa jest wykształcona w formie wycinka kuli, Wykonywane ruchy w stawie kulistym to: zginanie i prostowanie odwodzenie i przywodzenie, skręt na zewnątrz i do wewnątrz oraz ruch wypadkowy.
- Staw obrotowy rodzaj stawu który umożliwia obracanie się kości względem siebie. Jest nim np. staw który łączy dwa pierwsze kręgi kręgosłupa.
- Staw zawiasowy przypomina on zawiasy w drzwiach. Umożliwia on ruch tylko w jednej płaszczyźnie. Należy do niego np.staw łokciowy.
- Ciekawostka o stawie kolanowym
Staw kolanowy jest największym stawem w ciele człowieka, łączy on kość udową i kość piszczelową. Jest on najbardziej obciążonym i narazonym na urazy stawem, dlatego chroni go dodatkowo rzepka.