Chiński/O języku chińskim

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

^Spis treści^


中华人民共和国 (中国)
中華民國 (台灣)
新加坡共和国 (新加坡)
Chińska Republika Ludowa
(Chiny)
Republika Chińska
(Tajwan)
Singapur
Strefa wpływów kultury chińskiej.

Język chiński należy do rodziny języków sinotybetańskich; jest on językiem tonicznym, co oznacza, że wysokość tonu determinuje znaczenie słowa. W rzeczywistości pod nazwą tą kryje się kilkanaście różnych języków, z których najpopularniejszy to „standardowy mandaryński” (汉语, 华语 lub 中文). Mandaryński jest językiem oficjalnym w Chińskiej Republice Ludowej, Republice Chińskiej, jednym z czterech oficjalnych języków Singapuru i jednym z sześciu oficjalnych języków Organizacji Narodów Zjednoczonych. To właśnie tego języka naucza ten podręcznik.

Język chiński uważany jest za trudny, głównie ze względu na odrębną gramatykę, różną od tej, którą znamy z języków europejskich, a także brak tradycyjnego alfabetu – po dziś dzień język chiński opiera się na zapisie znakowym (汉字). Istnieją przy tym dwa zestawy znaków chińskich: uproszczone (简体字) i tradycyjne (繁體字). Zapis tradycyjny, jak sama nazwa wskazuje, używany był już od historycznych czasów w Chinach. Obecnie stosuje się go w Hongkongu, Makau, na Tajwanie i wśród emigracji chińskiej. Uproszczone znaki są rezultatem reform w Chinach kontynentalnych i używane są obecnie w ChRL oraz Singapurze. Istnieje wiele różnic pomiędzy tymi systemami, które powodują, że większość Chińczyków jest w stanie pisać tylko w jednym z nich, choć są w stanie odczytać oba pisma. W tym podręczniku prezentowane są równolegle oba zapisy; zaleca się jednak naukę pisania tylko jednego, wybranego zastawu, natomiast czytanie obu.

Celem ułatwienia nauki i odczytu języka chińskiego, doczekał się on opracowania różnorodnych systemów jego zapisu, m.in. w alfabecie łacińskim. Najpopularniejszy, używany obecnie w ChRL, znany jest jako pinyin (拼音). Wszystkie przykłady i słownictwo zawarte w tym podręczniku podawane są wraz z tą transliteracją.