Fiński/Czasownik mieć

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Lekcja 6: Ile masz lat? | Lekcja 7: Mieć | Lekcja 8: Co, jak, kiedy?>>

Mieć[edytuj]

W tej lekcji poznasz odmianę czasownika mieć, jak powiedzieć mam coś tam itd. Istnieją dwa czasowniki w języku fińskim wyrażające fakt posiadania. "Omistaa" - posiadać. Oraz forma czasownika "olla", który już poznałeś w znaczeniu "być". Bezokolicznik ten odmienia się w dwóch koniugacjach:
jedna, w miarę regularna - być,
a druga - nieregularna - mieć.
Przeczytaj dokładnie uwagi poniżej.

Odmiana[edytuj]

Tryb oznajmujący

Czasownik ten zmienia zaimek osobowy w trakcie odmiany przez osoby, łącząc się z nim - w poniższej tabelce podano formę bez wyszczególnienia zaimka osobowego w osobnej kolumnie. W tym wypadku zatem, nie można pominąć zaimka osobowego, ponieważ w pewnym sensie ulega on również odmianie wraz z czasownikiem, a sam rdzeń czasownika w formie trybu orzekającego pozostaje bez zmian. Aby w pełni zrozumieć o czym mowa - spójrz do tabelki poniżej.

olla - mieć
Fiński Polski Fiński Polski
1 osoba minulla on Ja mam meillä on My mamy
2 osoba sinulla on Ty masz teillä on wy macie
3 osoba hänella on On/Ona ma heillä on Oni mają
Ono sillä on ono ma niillä on  

Tryb przeczący
Po fińsku "nie" to "ei". W tym wypadku by zaprzeczyć, że nie ma się czegoś wystarczy wstawić na pomiędzy zaimkiem osobowym a rdzeniem "ei". Zauważ, że rdzeń zmienił się dla trybu przeczącego.

olla - mieć
Fiński Polski Fiński Polski
1 osoba minulla ei ole Ja nie mam meillä ei ole My nie mamy
2 osoba sinulla ei ole Ty nie masz teillä ei ole wy nie macie
3 osoba hänella ei ole On/Ona nie ma heillä ei ole Oni nie mają
Ono sillä ei ole ono nie ma niillä ei ole  

Tryb pytający
"Czy" to po fińsku "-kö".
Język fiński dlatego jest tak trudnym językiem dla ludzi, którzy na codzień mają do czynienia z językami pochodzenia łacińskiego i słowiańskiego, ponieważ bazuje on na sufiksach. Sufiksy są to "zarostki", wyrazy lub pewne sylaby, które dodaje się na końcu wyrazu w celu zmiany jego znaczenia. Takim wyrazem jest -ko/-kö. W języku polskim jest to osobna partykuła, którą dodaje się na początku zdania, w języku fińskim jest to sufiks, który dodajemy na końcu czasownika.

olla - mieć
Fiński Polski Fiński Polski
1 osoba onko minulla? Czy ja mam? onko meillä? Czy my mamy?
2 osoba onko sinulla? Czy ty masz? onko teillä? Czy wy macie?
3 osoba onko hänella? Czy on/ona ma? onko heillä? Czy oni mają?
Ono onko sillä? Czy ono ma? onko niillä?  

Powtórka[edytuj]


Porównanie trybu oznajmiającego i przeczącego
Zerknij do tabelki i zauważ jakich rdzeniów czasownika używa się w poszczególnym trybie.

Ćwiczenie: Spróbuj przećwiczyć odmianę tego czasownika używając prostego słowa "auto" (patrz. słownictwo). Przykład

Minulla on auto. - Mam samochód.
czas teraźniejszy
Tryb oznajmiający
czas teraźniejszy
Tryb przeczący
czas teraźniejszy
Tryb pytający
minulla on minulla ei ole onko minulla
sinulla on sinulla ei ole onko sinulla
hänella/sillä on hänella/sillä ei ole onko hänella/sillä
meillä on meillä ei ole onko meillä
teillä on teillä ei ole onko teillä
heillä/niillä on heillä/niillä ei ole onko heillä/niillä

Dialog[edytuj]

A teraz króciutki dialog między Pekką a Jussim.

Język fiński
Język fiński
Dialog
Dialog
DialogRozmowa o samochodzie
Fiński

Pekka: Hei, Jussi!
Jussi: Hei, Pekka!
Pekka: Onko sinulla auto?
Jussi: Kyllä, minulla on! Entä sinulla?
Pekka: Minulla on myös auto! Minkä värinen sinun auto on?
Jussie: Punainen.
Pekka: Hei.
Jussie: Heippa.

Polski
Piotr: Cześć, Jussi!
Jussi: Cześć, Piotr!
Piotr: Masz samochód?
Jussi: Tak, mam! A ty?
Piotr: Ja też mam! Jakiego koloru?
Jussi: Czerwony.
Piotr: Cześć.

Jussi: Cześć.

Słownictwo z dialogu[edytuj]

Język fiński
Język fiński
Słownictwo
Słownictwo
SłownictwoSłownictwo z dialogu
autosamochód
entäa jak?
myösteż, także
Minkäjaki
värikolor
punainenczerwony
sinuntwój

Lekcja 6: Ile masz lat? | Lekcja 7: Mieć | Lekcja 8: Co, jak, kiedy?>>