Informatyka dla gimnazjum/... oraz niebezpieczeństwa
Komputery usprawniły funkcjonowanie życia codziennego, pracę, polepszyły możliwości komunikacji, uczą nas i bawią. Trzeba jednak zauważyć, że prócz korzyści komputer niesie ze sobą zagrożenia.
Jedną z wad nadużywania tego urządzenia jest zanik umiejętności takich jak kaligrafia, niestaranny charakter pisma, brak umiejętności wykonywania prostych obliczeń matematycznych.
Pojawiły się nowe schorzenia, wynikające ze stałego przesiadywania w jednej pozycji (obciążenia kręgosłupa, nadgarstków, stawów skokowych). Długa praca przy monitorze źle wpływa na wzrok, coraz rzadsze obcowanie z naturą być może jest jednym z powodów tak częstego pojawiania się różnych alergii i uczuleń.
Kolejną wadą jest to, iż coraz więcej ludzi uzależnia się od gier komputerowych, internetu; całkiem prawdopodobne jest, że już wkrótce najliczniejszymi pacjentami psychologów i terapeutów będą uzależnieni od tych właśnie form rozrywki. Coraz częściej dochodzi też do przestępstw dokonywanych przez niepełnoletnich za sprawą brutalnych gier komputerowych, jak i filmów. Aby pomóc takim osobom powstało stowarzyszenie PEGI, umieszczające na opakowaniach gier oznaczenia dla rodziców. Internet może też pogłębiać problemy związane z nieumiejętnością nawiązywania kontaktu z ludźmi w świecie "rzeczywistym" - skuszeni łatwością nawiązywania kontaktów w cyberprzestrzeni, "nieśmiali" izolują się coraz bardziej od świata.
Wspomniana już wolność słowa daje nam możliwość wyrażenia - bez ogródek - naszych poglądów. Niestety, nie tylko nam. Musimy być przygotowani na coś, co może się nam nie podobać, nawet nas obrażać, musimy się nauczyć polemiki i argumentacji naszego stanowiska. Należy jednak uważać, aby nie popaść w bezkrytycyzm w stosunku do tego co słyszymy i widzimy, nie porzucać swych wartości i tego co swoje na rzecz popularnej ogólnoświatowej papki, nie zatracać własnego charakteru.
Warto tutaj wspomnieć, że komputery umożliwiają również ograniczanie dostępu do informacji i szeroko pojętą kontrolę i cenzurę treści. Niekiedy takie ograniczanie może być sensowne, np. w szkole zwykle ogranicza się dostęp do stron zawierających treści wulgarne, pornograficzne czy też nawołujące do konfliktów na tle rasowym i etnicznym. Często jednak takie ograniczanie stosuje się w krajach totalitarnych dla wyszukiwania osób prezentujących odmienne poglądy polityczne i dla kontroli społeczeństwa. Również w szeregu krajów słynących z demokracji, pod naciskiem korporacji nastawionych na zysk wprowadzono ograniczenia i kontrolę użycia komputera. Słynnym tego przykładem jest Digital Restrictions Management (DRM). Mechanizm ten pierwotnie miał w swoim założeniu ukrócić proceder nielegalnego i bezprawnego używania oprogramowania i kopiowania muzyki. W efekcie jednak spowodował, że korporacje informatyczne i firmy przemysłu muzycznego przejęły kontrolę nad zachowaniami użytkownika. Przykładem tego może być płyta muzyczna wydana przez firmę Sony, która po włożeniu do komputera z systemem z rodziny Windows instalowała bez wiedzy i zgody użytkownika oprogramowanie, które nie tylko nie pozwalało na kopiowanie muzyki w ramach użytku własnego i konwertowania muzyki do postaci MP3, ale również pozwalało z zewnątrz przejąć kontrolę nad komputerem użytkownika i śledzenie jego poczynań.
Inne niebezpieczeństwa czyhające na użytkowników komputerów to treści licencyjne i pułapki prawne. Może zdarzyć się tak, że to co dozwolone jest w jednym kraju, w innym jest przestępstwem. Również treść licencji, jeśli jest nam nieznana, może sprowadzić na nas kłopoty. Dla przykładu, jeśli kupiliśmy system operacyjny w wersji OEM i instalujemy go, to w momencie, kiedy utracimy ten komputer lub chociaż płytę główną, z którym związana jest licencja, to dalsze korzystanie z oprogramowania staje się bezprawne.
Wielu użytkowników, aby nie sprawiać sobie kłopotów natury prawnej, porzuca używanie oprogramowania mającego restrykcyjne licencje i przechodzi na takie oprogramowanie, których licencje są bardziej przyjazne dla użytkownika komputera. Jedną z popularniejszych licencji jest GNU General Public License. Dla przykładu, ten podręcznik również publikowany jest na licencji przyjaznej dla użytkownika.
Należy pamiętać więc, że korzystanie z komputera wiąże się z wieloma zagrożeniami. Jak ich uniknąć? Wystarczy kilka prostych kroków, które mogą zabezpieczyć pewne elementy Twojej pracy z komputerem.
- Zawsze korzystaj z legalnego oprogramowania; piractwo komputerowe jest karalne.
- Aby zwiększyć bezpieczeństwo swojego komputera, nie zapominaj o instalacji programów antywirusowych; bez tego narzędzia, Twoje urządzenie narażone jest na ataki wirusów, a także na czyhających w cyberprzestrzeni przestępców.
- Nigdy nie pobieraj żadnych plików z niezaufanych witryn.
- Czatując, blogując lub prowadząc jakąkolwiek inną formę internetową, którą może przeczytać ktoś inny, pamiętaj o zachowaniu zasad netykiety!
- Przynajmniej raz w ciągu godziny przerywaj pracę z komputerem na około 10 - 15 minut. Warto wtedy wyjść na świeże powietrze, nie można także zapominać o aktywności fizycznej.