Linux/System plików/Pliki

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

Pliki[edytuj]

Wstęp[edytuj]

Pliki to tworzone przez procesy logiczne jednostki informacji. Dysk zwykle zawiera tysiące, a nawet miliony plików, które są wzajemnie od siebie niezależne. Procesy mogą czytać istniejące pliki i tworzyć nowe, jeśli zachodzi taka potrzeba. Informacje składowane w plikach muszą być trwałe — to oznacza, że nie może mieć na nie wpływu tworzenie procesu i jego niszczenie. Czyli plik nie powinien automatycznie być usuwany, gdy proces bądź program, który go otworzył, został zakończony. Pliki są zarządzane przez system operacyjny. Sposób tworzenia ich struktury, nadawania nazw, dostępu, wykorzystywania, zabezpieczeń, implementacji i zarządzania to główne zagadnienia działania systemu operacyjnego. Część systemu operacyjnego, która dotyczy obsługi plików, nosi nazwę systemu plików. Pliki są także rozwiązaniem uniezależnienia informacji od procesów.

Nazwy plików[edytuj]

Kiedy proces tworzy plik, nadaje mu nazwę. Kiedy proces kończy działanie, plik dalej istnieje, a inne procesy mogą uzyskać do niego dostęp za pośrednictwem nazwy. Maksymalna długość nazwy pliku wynosi 255 znaków, dodatkowo rozmiar liter jest rozróżniany. Zatem w systemie Linux nazwy: plik, Plik i PLIK będą oznaczały różne pliki.

Wiele systemów operacyjnych obsługuje dwuczłonowe nazwy plików, przy czym poszczególne człony są od siebie oddzielone kropką, tak jak w nazwie program.c. Jednakże w systemie Linux rozszerzenia plików są opcjonalne, służą tylko użytkownikowi w szybkim rozróżnianiu rodzaju informacji jakie zawiera plik.

Rodzaje plików[edytuj]

System operacyjny Linux obsługuje kilka typów plików:

  • Standardowe pliki, są, ogólnie rzecz biorąc, plikami ASCII lub plikami binarnymi. Pliki ASCII składają się z wierszy tekstu. Innym rodzajem są pliki binarne. Jeśli plik jest binarny, oznacza to po prostu tyle, że nie jest on plikiem ASCII. Podgląd takiego pliku stanowi niezrozumianą treść - 'chińskie znaczki'. Zazwyczaj pliki binarne mają pewną wewnętrzną strukturę, znaną programom, które z nich korzystają.
  • Katalogi, są plikami systemowymi służącymi do przechowywania struktury systemu plików, który zawiera listę nazw plików wraz z odpowiadającymi im numerami i-węzłów.
  • Znakowe pliki specjalne, są powiązane z operacjami wejścia-wyjścia i wykorzystywane do modelowania szeregowych urządzeń wejścia-wyjścia, takich jak terminale, drukarki i karty sieciowe.
  • Blokowe pliki specjalne, są wykorzystywane do modelowania dysków.
  • Dowiązania symboliczne, które w odróżnieniu od dowiązań twardych nie zmieniają licznika i-węzła i mogą wskazywać na plik z innego urządzenia, bądź innego systemu plików. Za pomocą dowiązań ten sam plik może być wyświetlany w wielu katalogach.
  • Potoki nazwane, jest to mechanizm komunikacji pomiędzy dwoma procesami.
  • Gniazda, służą do przesyłu danych w komunikacji sieciowej.

Atrybuty plików[edytuj]

Każdy plik zawiera nazwę i dane. Dodatkowo wszystkie system operacyjny z każdym plikiem wiąże także inne informacje. Te dodatkowe elementy nazywa atrybutami pliku bądź metadanymi. Atrybuty plików przechowywane są w i-węzłach, można je wyświetlić komendą stat plik.