Muzyka/Pięciolinia
Pięciolinia
[edytuj]Pięciolinia jest "tłem" zapisu muzycznego. Im wyżej zapisana nuta na pięciolinii, tym wyższy odpowiadający jej dźwięk.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cc/Long-music-staff.svg/789px-Long-music-staff.svg.png)
Nuty na pięciolinii możemy zapisywać na liniach, numerowanych od dołu od 1 do 5:
![\relative c'{ s2 \cadenzaOn e1 g b d f \cadenzaOff }](http://upload.wikimedia.org/score/7/t/7toxo0ighsthmdxcuwq92vfbkjwek28/7toxo0ig.png)
lub pomiędzy liniami, na tzw. polach:
![\relative c'{ s2 \cadenzaOn f1 a c e \cadenzaOff }](http://upload.wikimedia.org/score/t/j/tjmx09raoxwuonst7e4nx4tf5m2z7mq/tjmx09ra.png)
Aby zapisać dźwięki, wypadające poniżej lub powyżej pięciolinii, stosuje się linie dodane:
Nuty dla instrumentów o dużym zakresie dźwięków, np. dla fortepianu, zapisuje się zwykle przy użyciu grupy pięciolinii:
Klamra łącząca pięciolinie w takim zapisie nazywa się akoladą.
Klucze
[edytuj]Klucz umieszczony na początku pięciolinii przyporządkowuje liniom (i polom) poszczególne wysokości dźwięków. Do najczęściej stosowanych kluczy należą klucz wiolinowy i basowy.
Klucz wiolinowy, zwany także kluczem G, wskazuje, że na drugiej linii (licząc od dołu) znajduje się nuta g', czyli sol (więcej o nazwach nut w następnym rozdziale).
![\relative g'{ g }](http://upload.wikimedia.org/score/o/u/ou1ef7khcq1w7xs8xjotqrla4xtw7dl/ou1ef7kh.png)
Klucz basowy, zwany także kluczem F, oznacza, że na czwartej linii znajduje się nuta f, czyli fa:
![\relative f{
\clef bass
f }](http://upload.wikimedia.org/score/9/j/9jvlilxmyd8atbu2l88lz3uqzyhqob2/9jvlilxm.png)
Nuty fortepianowe mają klucz wiolinowy na górnej pięciolinii, a basowy na dolnej:
![\new GrandStaff <<
\new Staff \relative c'{ c }
\new Staff \relative c'{
\clef bass c }
>>](http://upload.wikimedia.org/score/j/7/j7pmw8cnxw2bj5lsnnifk35bmzjbroc/j7pmw8cn.png)
Nuta na pierwszej dolnej linii dodanej w kluczu wiolinowym oraz na pierwszej górnej linii dodanej w kluczu basowym oznacza ten sam dźwięk: c' (do), zwane środkowym c.
Zobacz też
[edytuj]