Notacja West-East i Bin

Notacja West-East: notacja naukowa łatwiejsza do wymawiania i pisania na klawiaturze.

Notacja Bin: alternatywa dla przedrostków binarnych SI.

Podsumowanie/Abstrakt:

Niech Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} eParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} oznacza Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 10^y} , np. 5,78e3 = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 10^3} .

Niech Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} wParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} oznacza Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 10^{-y}} (=Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 0,1^y} ), np. 5,78w3 = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 10^{-3}} (=Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 0,1^3} ).

Niech Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} BParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} oznacza Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 1024^y} , np. 5,78B3 = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 1024^3} .

Niech Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} bParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} oznacza Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 1024^{-y}} e.g. 5,78b3 = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 1024^{-3}} .

Wymowa (we wszystkich językach): “e” jako “iist” (z jednym długim “i”), “w” jako “łest”, “B” jako “bin”, “b” jako “subbin”.

1. Wstęp

Tradycyjna notacja wykładnicza jest niedostępna w edytorach tekstu, a w procesorach tekstu jej użycie jest czasochłonne:

(i) potrzebujemy symbolu mnożenia (podwyższona kropka lub krzyżyk), które zwykle nie są dostępne w podstawowym zestawie znaków i wymagają specjalnych narzędzi, i

(ii) musimy włączyć indeks górny, a potem go wyłączyć po wpisaniu wykładnika.

Również przy głośnym czytaniu liczba w notacji wykładniczej wymaga dość długiej frazy „razy dziesięć do” (5 sylab).

2. Notacja West-East

Oto idea wzięta z komputerów i kalkulatorów. Gdy liczba w notacji wykładniczej jest wprowadzana, drukowana lub wyświetlana, litera “E” lub “e” oznacza “razy dziesięć do”. Np. 5,78E3 oznacza Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 10^3} . Jest to znane jako E-notacja; niestety jest ona odradzana przez niektórych wydawców, zob. [2].

E-notacja ma wady:

- “5E3” może być zrozumiane jako “5,3 exa”: “E” jest symbolem przedrostka “exa”, równego Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 10^{18}} - niektórzy piszą symbol przedrostka zamiast przecinka dziesiętnego (na razie jest to oficjalnie zaakceptowane dla kilo i mega).

- “5,78E-3” może być zrozumiane jako “pięć i siedemdziesiąt osiem razy E odjąć trzy”.

- W mowie: “pięć i siedemdziesiąt osiem E trzy” może być zrozumiane jako “5,78 razy Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle E_3} ”.

Proponuję zmodyfikować E-notację na kilka sposobów, eliminując powyższe wady – mam nadzieję, że ta wersja będzie zaakceptowana w publikacjach i na konferencjach.

Po pierwsze, używajmy małego “e”, by uniknąć kolizji z exa. (W wielu kalkulatorach, w tym w aplikacji Kalkulator w MS Windows używane jest małe “e”.)

Po drugie, aby uniknąć nieporozumień w mowie, czytajmy “e” jako “iist” (z jednym długim “i” - angielskie “east” = wschód). To skojarzenie dobrze odpowiada przesuwaniu przecinka dziesiętnego w prawo, bo wschód jest po prawej na większości map.

Po trzecie, przy odczytywaniu głosem liczby w notacji West-East zastąpmy słowo „przecinek” krótszym słowem „i”. I po odczytaniu ułamkowej części liczby Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} (patrz Podsumowanie, wyżej) nie dodawajmy takich słów jak „setnych” lub „tysięcznych”. A więc 5,78e3 czytamy „pięć i siedemdziesiąt osiem iist trzy”.

Po czwarte, fraza “iist minus” jest zbyt długa do wygodnego wymawiania – więc zastąpmy ją przez “łest” (angielskie “west” = zachód), a w piśmie literą “w”; na przykład 5,78w3 czytamy “pięć i siedemdziesiąt osiem łest trzy”, 5,78w3 = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle 5,78 \cdot 10^{-3}=5,78 \cdot 0,1^3=0,00578} . To kojarzy się z przesuwaniem przecinka dziesiętnego w lewo. Wprowadzenie symbolu “w” pozwala stosować jako Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} (zob. Podsumowanie/Abstrakt, powyżej) wyłącznie liczb bez znaku, co zapobiegnie rozumieniu “e” jako zmiennej lub jako matematycznej stałej e=2,71828..., po których zwyczajowo nie umieszcza się liczby bez operatora arytmetycznego.

3. Notacja Bin: Alternatywa dla przedrostków SI

W komputerystyce powszechne są potęgi 1024, a przedrostki M (mega), G (giga) i wyższe bywają używane w dwuznaczny sposób: Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle M = 10^6} lub Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle M = 1024^2} , Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle G = 10^9} lub Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle G = 1024^3} , itd. Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna wprowadziła binarne przedrostki SI w 1998 r. (standard IEC 60027-2, [1]), np. Mi, Gi, ale wciąż nie są one powszechnie używane. Może następująca alternatywa się upowszechni.

Wprowadźmy “B” podobnie jak “e” i “w”: Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} BParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 1024^y } . Czytajmy to “B” jako “bin”, na przykład 5,78B3 czytamy “pięć i siedemdziesiąt osiem bin trzy”.

Dla kompletności ustalmy, że Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} bParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} = Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x \cdot 1024^{-y}} ; “b” odczytujemy “subbin”, na przykład 5,78b3 to “pięć i siedemdziesiąt osiem subbin trzy”. Gdybym nie wprowadził “subbin”, ktoś mógłby powiedzieć, że notacja Bin prowadzi do dwuznaczności, np. 5,78B-3 może być zrozumiane jako 5,78 razy zmienna B odjąć 3. Choć nie spodziewam się, żeby wyrażenia Parser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle x} bParser nie mógł rozpoznać (SVG (MathML może zostać włączone przez wtyczkę w przeglądarce): Nieprawidłowa odpowiedź („Math extension cannot connect to Restbase.”) z serwera „http://localhost:6011/pl.wikibooks.org/v1/v1/”:): {\displaystyle y} pojawiły się w praktyce. Większość wykazów przedrostków binarnych SI nie zawiera w ogóle przedrostków submultiplikatywnych.

Literatura:

[1] IEEE Std 1541-2002: IEEE Trial-Use Standard for Prefixes for Binary Multiples, 12 February 2003. doi:10,1109/IEEESTD.2003.94236. Print ISBN 0-7381-3385-X, Online ISBN: 0-7381-3386-8. (lub Wikipedia, artykuł “Przedrostek dwójkowy”)

[2] Edwards, John (2009), Submission Guidelines for Authors: HPS 2010 Midyear Proceedings (PDF), McLean, Virginia: Health Physics Society, str. 5; lub bardziej współczesne: http://edmgr.ovid.com/hpj/accounts/ifauth.htm (wyszukaj “Supplemental Digital Content (SDC)”), wersja aktualna 24.05.2023.