Podstawy turystyki/Historia turystyki na świecie
Historia turystyki na świecie
[edytuj]Trudno jest sprecyzować, kiedy tak naprawdę zaczęła się rozwijać turystyka. Ludzkość już dawno zaczęła podróżować, wyjazdy do kurortów czy do innych miast miały miejsce już w starożytnym Rzymie, wcześniej ludzie także często przemieszczali się. Nie można więc jednoznacznie wyznaczyć początku rozwoju turystyki. Ogólnie można jednak podzielić okresy rozwoju turystyki na cztery fazy:
- wczesnohistoryczną do roku 1850
- początkową w latach 1850 - 1914
- wzrostu w latach 1914 - 1945
- turystyki masowej od 1945 do dziś
Podział dla Polski różni się nieco od przedstawionego powyżej.
Faza wczesnohistoryczna
[edytuj]Fazę wczesnohistoryczną rozwoju ruchu turystycznego określa tylko data końcowa i jest to około rok 1850 - około tego roku Thomas Cook, prekursor turystyki, zaczął organizować pierwsze wyjazdy o charakterze typowo turystycznym.
Przedtem jednak rozwijały się już różnego rodzaju wyjazdy: militarne, handlowe, poznawcze czy zdrowotne były znane już w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie. Szczególnie Rzymianie dobrze dopracowali system dróg łączących odległe krańce cesarstwa. Wzdłuż tych dróg powstawały punkty noclegowe - pradziadkowie dzisiejszych moteli. Chętnie podróżowali także Chińczycy, istnieje prawdopodobieństwo, że udało im się nawet dopłynąć do Ameryki na 80 lat przed Kolumbem.
W średniowieczu szczególną role odgrywały podróże do miejsc kultu religijnego (jak Jerozolima). Szybszy rozwój był jednak zastopowywany przez utrudnienia takie jak czasochłonność, kosztowność oraz niebezpieczeństwo podróży. Dlatego dopiero w XVII wieku zwiększyła się liczba wyjazdów - głównie wśród Anglików, a celem był kontynent europejski.
Faza początkowa
[edytuj]Faza początkowa rozwoju turystyki trwała od około 1850 roku (pierwsze wyjazdy zorganizowane przez Thomasa Cooka) do około 1914 roku (wybuch I wojny światowej). Popularyzacja mogła następować przede wszystkim dzięki wynalezieniu maszyny parowej (przyspieszenie transportu), rozwojowi infrastruktury, w tym informacyjnej czy wzrostowi dobrobytu dzięki uprzemysłowieniu.
Pracownicy wywalczyli sobie pierwsze prawa socjalne, co pozwoliło na zwiększenie czasu wolnego, który można było spożytkować na podróżowanie.
Faza wzrostu
[edytuj]Faza wzrostu to okres pomiędzy 1914 a 1945 rokiem, czyli tzw. okres międzywojenny (wraz z obydwoma wojnami światowymi). Czynnikiem pobudzającym rozwój podróży była podpisana w 1919 roku w Waszyngtonie umowa o wprowadzeniu 8-godzinnego dnia pracy. Pojawiły się także pierwsze urlopy wypoczynkowe, różne ruchy polityczne (w tym nazistowskie i faszystowskie) również organizowały wyjazdy.
Zmieniła się struktura ruchu turystycznego, dzięki większej ilości wolnego czasu więcej ludzi mogło zacząć podróżować, a ich niskie zarobki nie musiały w tym wcale przeszkadzać - dało to sygnał do rozwoju turystyki socjalnej.
Faza turystyki masowej
[edytuj]Okres po 1945 to początek turystyki o znaczeniu masowym - rozwinęły się wyjazdy grupowe, coraz więcej ludzi mogło sobie pozwolić na podróżowanie - dało to impuls do zwiększenia zróżnicowania ofert turystycznych. Obecnie turystyka rozwinęła się do tego poziomu, że stanowi pokaźną część zysków światowej gospodarki, a w niektórych krajach czy regionach nawet połowę przychodów.
Co ciekawe, do 1990 roku rozwijały się dwa modele turystyki - gospodarki rynkowej oraz gospodarki nakazowo-rozdzielczej (centralnie planowanej).