Polszczyzna/Odmiany języka
Nieoficjalne[edytuj]
Język potoczny[edytuj]
Prawdopodobnie to nasza pierwsza nauczana odmiana języka - jest to najbardziej swobodna forma bezpośredniej komunikacji międzyludzkiej czasami tworzona wraz z neologizmami. Doskonale spisuje się przy codziennych sytuacjach rzeczywistości. Jest jednak bardziej swobodna niż nakazuje norma poprawnościowa więc nie zastąpimy nią języka oficjalnego czy naukowego.
Gwara i regionalizmy[edytuj]
Język używany na określonym terytorium np. Gwara krakowska i dość znanym zdaniem "wyjdź na pole!". Wyodrębniona z języka ogólnego i gwar sąsiadujących poprzez odrębności fonetyczne i leksykalne.
Gwary środowiskowe[edytuj]
Mając na myśli "gwara środowiskowa" chodzi przede wszystkim o język zrozumiały tylko dla pewnej grupy wewnętrznej czyli np. slang młodzieżowy oraz dla pewnego środowiska, z którym dane osoby mają ze sobą coś wspólnego. Czyli np.: gwara zawodowa, która jest zbliżona do języka naukowego, z konkretnej dziedziny jednak nie do końca - często występują w niej potoczne odmiany naukowych określeń np. zamiast zaprawa z octu i korzeni do marynowania jest skrótowo nazywana bejcą.
Oficjalne[edytuj]
Gwara dziennikarska[edytuj]
Jak się zapewne domyślacie, to gwara używana przede wszystkim przez media, pozornie zbliżona do języka ogólnego. Pozornie, gdyż nie ma bezpośredniości w wypowiedziach - takie postawienie sprawy ma za zadanie przyciągnąć publikę. Ze względu na dostępność gwary, niektórzy mylnie uważają ten rodzaj języka za wzorcowy.
Wystąpienia publiczne[edytuj]
Najczęściej używana przez polityków, jest bardziej staranna od dziennikarskiej gwary. Dawniej istniał tylko jeden styl, nowomowy używany zresztą do dziś który mieści banalne sprawy w pompatycznej formie. Teraz oczywiście pojawiły się nowe formy - retoryczny i zbliżony do polszczyzny potocznej, co w ostatnim wypadku jest często rażący dla niektórych i dlatego ucieka się dalej do dawnego stylu.
Polszczyzna urzędnicza[edytuj]
Odmiana czasami mylnie uważana za polszczyznę wzorcową, co oczywiście nią nie jest. Charakteryzują go zdania bezosobowe (-no -to) i czynnik w stronie biernej. Ze strony urzędu taki styl jest uzasadniony, ale poza tym jest błędem stylistycznym.
Styl naukowo-techniczny[edytuj]
Rzadko spotykany przez przeciętnego Polaka, gdyż w dużej mierze częściej sięga się po popularnonaukowe czasopisma, które starają się być czytelne dla każdego, a nie wyłącznie dla specjalistów. Terminologia naukowa jest zwykle tam właśnie spotykana, i nie zawsze jest znana przeciętnemu obywatelowi, np.: płaszcz.