Pszczelarstwo/Biologia/Plaster
Plaster to zbudowana przez pszczoły robotnice woskowa dwustronna konstrukcja z przylegających do siebie sześciokątnych komórek, wspartych na tylnej ścianie tworzącej środkową warstwę plastra. Komórki dwóch warstw plastra są otworami skierowane w przeciwne strony i ułożone z kilkustopniowym odchyleniem osi od poziomu, tak że ich otwory znajdują się nieco wyżej niż dna. Ścianki są nachylone w stosunku do siebie pod kątem 70°32' co, jak obliczono, zapewnia najmniejsze zużycie budulca.
Plastry służą pszczołom do gromadzenia zapasów pokarmu: miodu i pyłku oraz do wychowu czerwiu. Komórki robotnic mają 5,37 mm średnicy, natomiast trutni 6,91 mm. Jedne i drugie mają dno ograniczone 3 płaszczyznami. Długość komórek z czerwiem robotnic wynosi 10-13 mm, trutowych 14-15 mm, natomiast plastry z miodem osiągają 50 mm. Komórki królowych powstają na krańcach plastra, a ponieważ są budowane na miarę potrzeb rosnącej królowej, rozszerzają się ku górze.
Barwa plastra zmienia się od białej do żółtej przez brązową aż do prawie czarnej, co jest wynikiem procesu ich starzenia się. Po wytopieniu z plastrów uzyskuje się wosk pszczeli.
Nieregularne i stosunkowo małe plastry wykonują również trzmiele. Osy społeczne przygotowują jednowarstwowe plastry wykonane z substancji przypominającej tekturę.
Bibliografia
[edytuj]- Abrikosow, G., Becker, Z. i in: Zoologia. Warszawa: PWRiL, 1972.
- Rajski, A.: Zoologia. Warszawa: PWN, 1984. ISBN 83-01-04970-7.