Szachy/Król, Pion, Skoczek przeciwko Królowi i Skoczkowi

Jeden skoczek, nawet ze swoim królem, nie jest w stanie zamatować króla. Dlatego też gracz broniący się (czyli ten bez piona) musi zbić piona, często poświęcając skoczka. Jeśli pion zostanie zbity, dochodzi do remisu. Z tego też powodu drugi gracz powinien dążyć doprowadzenia piona na linię przemiany. Czasami jednak do mata może dojść, zanim pion zostanie przemieniony w figurę. Taką sytuację obrazuje diagram nr 1

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Diagram 1. Ruch białych

1. Kf6 Ke8?

Król wchodzi na linię ósmą. Jest to błąd, ponieważ pion blokuje pola d8 i f8, a król białych stojący na f6 sprawia, iż jedynym ruchem króla jest... powrót w to samo miejsce. Lepszym ruchem byłoby 1. ... Sc3

2. Ke6

Król kontroluje pola d7 i f7, co unieruchamia króla czarnych.

2. ... Sc3

Czarne wykonują posunięcie, które powinny wykonać jeden ruch wcześniej. Jednak w tej sytuacji to jest najlepsze posunięcie.

3. Sc7 mat

Pod żadnym pozorem białe nie powinny bić skoczka na c3. Król - czyli jedyna figura czarnych - jest unieruchomiony, a taka sytuacja oznacza jedno - pata.

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Diagram 2. Ruch białych

Przyjrzyjmy się jednak tej samej pozycji, jednakże w sytuacji, kiedy to pion dochodzi do linii końcowej

1. Kf6 Sc3

2. Kf7

Dla niewprawnego oka zagranie może wydawać się głupie. Po co przecież oddawać skoczka? Zagranie jednak jest bardzo dobre - gdy pionek stanie na polu e8, król czarnych nie będzie mógł go zbić.

2. ... S:d5

Jedyne dobre zagranie.

3. e8H+

No i dochodzi do przed chwilą wspomnianej sytuacji - pion przemienia się w hetmana, a król czarnych jest bezradny. Jeśli białe będą prowadzić rozsądną i ostrożną grę, wygraną mają na wyciągnięcie ręki.

	a	b	c	d	e	f	g	h
8									8
7									7
6									6
5									5
4									4
3									3
2									2
1									1
	a	b	c	d	e	f	g	h

Diagram 3. Ruch czarnych

No ale przecież możemy się znaleźć w niekorzystnej sytuacji, nie zawsze przecież będziemy z pionem! No właśnie. Dlatego teraz przykład z diagramu 3 przeanalizujemy z perspektywy osoby grającej czarnymi. Czarne nie mają piona, dlatego też muszą starać się doprowadzić do remisu.

1. ... Sh4+

2. Ke4

Jeśli białe zagrałyby 2. Kg5, to mogłoby dojść do 2 ... Sf3+ 3. Kf5 S:e5 i remis

2. ... Sg6

Groźba zbicia pionka

3. e6 Sf8

Ponowienie groźby - tym razem jednak na polu przed pionkiem stoi król czarnych.

4. Ke5

Białe nie są w stanie odeprzeć ataku skoczka.

4. ... S:e6 i remis

Skoczek w pokazanym wyżej przykładzie nie dawał białym możliwości wykonania jakiegokolwiek ruchu obronnego czy kontrataku. W pierwszym ruchu skoczek zaszachował króla, w drugim i trzecim zagroził zbiciem pionka, a w czwartym... go po prostu zbił. Dlatego też, gdy trzeba się bronić, należy dążyć do sytuacji, w której kontrolujesz przebieg partii.