Vim/Wstęp

Wstęp

Kilka słów na temat książki

Książka powstała z założeniem ukazania możliwość oprogramowania jakim jest Vim oraz przedstawienia go użytkownikowi jako programu do użytku codziennego, jak i przy administracji systemem. Jako, że Vim jest domyślnym edytorem tekstu na praktycznie każdym systemie Unix/Linux, chcemy przedstawić i pokazać, jak korzystać zarówno z jego podstawowych funkcji, jak i rozszerzonych. Vim można wykorzystać na wiele sposobów, w tym podręczniku zostaną przedstawione niektóre z nich. W przypadku Vima jest jedna uniwersalna zasada: jak nie poznasz, nie docenisz.

Dlaczego Vim?

Dlaczego ktoś miałby się skusić na pracę z Vimem w dobie graficznych interfejsów, rozbudowanych pakietów biurowych typu OpenOffice, złożonych środowisk programistycznych i najróżniejszych aplikacji do edycji tekstu? Jest to program mały, zgrabny, użyteczny, szybki, konfiguracyjny; konsolowy edytor tekstu, w którym to do poruszania się po dokumencie trzeba znać co najmniej kilkanaście skrótów klawiszowych. Jednego z autorów podręcznika skusił następujący tekst znajdujący się w sieci:

 -Jak wygenerować dowolny ciąg znaków?
 -Posadzić laika przed vimem i kazać mu wyjść z programu!

Można zadać do powyższego cytatu pytanie "ale o co chodzi?". Autor znalazł odpowiedź po włączeniu programu i przerwaniu go w akcie irytacji poprzez zamknięcie konsoli. Jednak chęć wiedzy i poznania poskutkowała poznaniem i docenieniem Vima.

Istnieje kilka powodów, dla których Vim jest popularnym wyborem dla programistów, administratorów systemu i innych zaawansowanych użytkowników:

Wydajność: Vim jest przeznaczony do używania głównie za pomocą klawiatury, co pozwala użytkownikom szybko i wydajnie nawigować i edytować tekst. Używanie przez Vima różnych trybów pozwala użytkownikom wykonywać różne zadania przy mniejszej liczbie naciśnięć klawiszy.
Możliwość dostosowania: Vim jest wysoce konfigurowalny, z szeroką gamą zaawansowanych funkcji, które można dostosować do specyficznych potrzeb poszczególnych użytkowników. Obejmuje to makra, rejestry i wtyczki, a także podświetlanie składni i automatyczne wcięcia.
Obsługa wielu platform: Vim jest dostępny w większości systemów operacyjnych, w tym Linux, macOS i Windows, co czyni go wszechstronnym wyborem dla użytkowników pracujących na wielu platformach.
Stabilność: Vim to dojrzały i stabilny edytor tekstu, rozwijany od ponad 30 lat. Ma dużą i aktywną społeczność użytkowników, którzy przyczyniają się do jego rozwoju i oferują wsparcie innym użytkownikom.
Dostępność: Vim jest preinstalowany w wielu systemach Linux i macOS, co czyni go łatwo dostępnym wyborem dla użytkowników tych systemów operacyjnych.
Przenośność: Vima można uruchomić w terminalu, dzięki czemu jest lekki i łatwy w użyciu nawet na maszynach o niskim poborze mocy.
Integracja: Vim można łatwo zintegrować z innymi narzędziami, takimi jak Git, umożliwiając bezproblemowy przepływ pracy.
Lekki: Vim to lekki edytor, który może działać na maszynach o niskim poborze mocy, co czyni go idealnym wyborem do edycji plików na zdalnych serwerach.

Ogólnie rzecz biorąc, Vim oferuje potężne i wydajne narzędzie do edycji tekstu, z szeroką gamą funkcji, które można dostosować do konkretnych potrzeb poszczególnych użytkowników. Chociaż może mieć stromą krzywą uczenia się, korzyści płynące z używania Vima mogą być znaczące dla tych, którzy często pracują z tekstem.

Wady

Stroma krzywa uczenia się: Vim ma stromą krzywą uczenia się i osiągnięcie biegłości w nim może zająć trochę czasu. Jego interfejs oparty na poleceniach może być zastraszający dla nowych użytkowników.
1. Nieprzyjazny dla użytkownika: Vim nie jest edytorem przyjaznym dla użytkownika i może być frustrujący w użyciu dla użytkowników, którzy nie znają jego poleceń i interfejsu.
Niestandardowe polecenia: Vim używa własnego zestawu poleceń, co może stanowić wyzwanie dla użytkowników przyzwyczajonych do standardowych skrótów klawiaturowych.
Brak GUI: Vim nie posiada graficznego interfejsu użytkownika (GUI), co może być wadą dla użytkowników, którzy wolą pracować z myszą. I chociaż istnieje gvim, należy zauważyć, że nie na wszystkich platformach jest dostępny oraz może nie mieć takiego samego poziomu integracji z innymi narzędziami opartymi na GUI, jak niektóre inne edytory tekstu.
Ograniczona integracja z innymi narzędziami: Chociaż Vima można dostosować do pracy z innymi narzędziami, nie ma on takiego samego poziomu integracji, jak niektóre inne edytory.

Co to jest Vim?

VIM, czyli Vi IMproved (tłum. vi rozbudowany) - jest to wysoce konfigurowalny edytor tekstu, którego zadaniem jest ukazanie dużych możliwości edytora 'Vi' - domyślnej aplikacji do edycji tekstu w większości systemach operacyjnych z rodziny Unix. Program został stworzony przez holenderskiego programistę Brama Moolenara, jako oprogramowanie open source, co umożliwia jego użytkownikom dowolną modyfikowania i rozpowszechnianie programu. Jednocześnie jest tzw. oprogramowaniem Charityware, co oznacza, że wspiera akcję charytatywną. W przypadku Vim, jest to pomoc dzieciom z Ugandy i wspieranie fundacji ICCF, która to się tą pomocą właśnie zajmuje. Więcej o licencji Vima możemy przeczytać, wykonując polecenie bezpośrednio w programie

 :help copyright

Bram Moolenar nie jest jedynym programistą Vima, pomaga mu duża rzesza ludzi chcących rozwijać i zajmować się tym programem. Nie sposób przedstawić ich tu wszystkich i wymienić ich nazwisk, jednak istnieje przejrzenie owej listy w programie, służy temu polecenie

 :help author

Vim jest przeznaczony do używania głównie za pomocą klawiatury, a użytkownicy używają różnych poleceń do nawigacji i edycji tekstu. Jedną z kluczowych cech Vima są jego różne tryby, w tym tryb normalny, tryb wstawiania, tryb wizualny i tryb wiersza poleceń, które pozwalają użytkownikom szybko i wydajnie wykonywać różne zadania.

Vim oferuje szeroką gamę zaawansowanych funkcji, w tym makra, rejestry, znaczniki i wtyczki, których można użyć do dostosowania edytora do określonych potrzeb. Vim obsługuje również podświetlanie składni i automatyczne wcięcia, co czyni go popularnym wyborem do kodowania.

Chociaż Vim ma stromą krzywą uczenia się, oferuje wiele korzyści dla tych, którzy chcą zainwestować czas, aby się go nauczyć. Efektywne wykorzystanie poleceń klawiaturowych może zaoszczędzić czas i zmniejszyć obciążenie nadgarstków użytkownika, co czyni go popularnym wyborem dla tych, którzy spędzają długie godziny na pisaniu.

Ogólnie rzecz biorąc, Vim to bardzo wszechstronny i konfigurowalny edytor tekstu, który można dostosować do specyficznych potrzeb poszczególnych użytkowników. Chociaż opanowanie tego może zająć trochę czasu, korzyści płynące z używania Vima mogą być znaczące dla tych, którzy często pracują z tekstem.

Czy Vim jest kompatybilny z Vi?

Jeśli chodzi o kompatybilność Vima z jego pierwotną aplikacją, jest ona zachowana, jednak domyślnie nie jest ona w pełni spójna i nie wszystkie funkcję zachowane w tej samej postaci, w jakiej występowały w Vi. Autor jednak wprowadził możliwość pracy w Vimie z pełną kompatybilnością z jego poprzednikiem. Można to otrzymać uruchamiając program z parametrem -C

 $ vim -C

lub wprost z programu wydać polecenie

::set compatible

co sprawi, że Vim będzie się zachowywał jak Vi. Należy jednak pamiętać, iż po włączeniu lub po wyłączeniu tej opcji w programie mogą zajść nieoczekiwane zmiany, takie jak np. ograniczenie działania funkcji undo. Oczywiście, po uruchomieniu kompatybilności z Vi zostają wyłączone pewne funkcję ustawione w pliku .vimrc (więcej na temat tego pliku w rozdziale Konfiguracja), w którym to program przechowuje ustawienia użytkownika zdefiniowane na sztywno.

Jaki system operacyjny?

Można by napisać, że Vim jest uniwersalny - świadczy o tym liczba systemów, na których można go uruchomić (a są to wszystkie systemy oparte o system Unix, jak i Windows, a także: Amiga, Atari, BeOS, DOS, Macintosh, MachTen, OS/2, RiscOS, VMS).

Szybki start

Otwórz Vima:

Aby otworzyć Vima, po prostu otwórz terminal i wpisz „vim”, a następnie nazwę pliku, który chcesz edytować. Na przykład, aby edytować plik o nazwie „my-file.txt”, możesz uruchomić następujące polecenie:

vim my-file.txt

Nawiguj w Vimie:

Vim ma kilka trybów, w tym tryb normalny, tryb wstawiania i tryb wizualny. Aby nawigować w trybie normalnym, użyj następujących poleceń:

„h”, aby przejść w lewo
„j”, aby przejść w dół
„k”, aby przejść w górę
„l”, aby przejść w prawo
„gg”, aby przejść na początek pliku
„G”, aby przejść na koniec pliku
„w”, aby przejść o jedno słowo do przodu
„b”, aby cofnąć się o jedno słowo

Aby przejść do trybu wstawiania, naciśnij „i”. W trybie wstawiania można wpisywać tekst tak samo, jak w zwykłym edytorze tekstu. Aby powrócić do normalnego trybu, naciśnij „Esc”.

Aby przejść do trybu wizualnego, naciśnij „v”. W trybie wizualnym możesz zaznaczać tekst za pomocą tych samych poleceń nawigacyjnych, co w trybie normalnym. Aby powrócić do normalnego trybu, naciśnij „Esc”.

Edytuj tekst w Vimie:

Aby edytować tekst w Vimie, możesz użyć następujących poleceń:

„dd”, aby usunąć linię
„x”, aby usunąć znak
„p”, aby wkleić tekst
„u”, aby cofnąć zmiany
„Ctrl-r”, aby powtórzyć zmiany
„:w”, aby zapisać zmiany
":q", aby wyjść z Vima
":Q!" zamknąć Vima bez zapisywania zmian
":wq", aby zapisać zmiany i wyjść z Vima

Wyszukaj i zamień w Vimie:

Aby wyszukać tekst w Vimie, użyj następującego polecenia:

/search-term

Aby zamienić tekst w Vimie, użyj następującego polecenia:

:%s/search-term/replace-term/g

To polecenie zastępuje wszystkie wystąpienia „wyszukiwanego terminu” słowem „zastąp termin” w całym pliku.

Nauczyłeś się podstaw korzystania z Vima. Vim ma wiele zaawansowanych funkcji, więc opanowanie wszystkich jego możliwości może zająć trochę czasu. Jednak postępując zgodnie z tym przewodnikiem szybkiego startu, powinieneś być w stanie zacząć używać Vima do edycji plików tekstowych.

Spis treści

Konfiguracja »