Wikijunior:Cywilizacje/Ludy paleosyberyjskie
Na jakim terenie żyli?
[edytuj]
Syberia to rozległe obszary północnej Azji, rozciągające się między górami Ural na zachodzie, a wybrzeżami Pacyfiku na wschodzie. Region ten należy do Rosji. Panuje tam bardzo surowy klimat: zima trwa od 6 do 10 miesięcy, temperatury mogą spadać nawet do -80°C. Na Syberii przeważa tajga, czyli rozległe lasy iglaste, pełne dzikich zwierząt: jeleni, łosi i niedźwiedzi brunatnych. Na północy dominuje tundra, czyli bezleśne obszary, porośnięte przez bardzo niskie rośliny, takie jak mchy czy porosty. Spośród większych zwierząt żyją tam głównie renifery.
Pierwsi współcześni ludzie dotarli na Syberię około 40 tysięcy lat temu, byli potomkami ludzi z Cro-Magnon, wędrując za stadami mamutów - wielkich, zimnolubnych słoni. W owym czasie trwała epoka lodowcowa i lądolód pokrywał znaczne obszary Azji, Europy i Ameryki Północnej. Poziom morza był nieco mniejszy i istniało połączenie lądowe między zachodnimi krańcami Azji a Alaską. Pierwsi mieszkańcy Syberii nie byli spokrewnieni z współczesnymi zamieszkującymi ją ludami. Szybko w pogoni za zwierzyną przedostali się do Ameryki Północnej. Nie byli jednak przodkami Indian, którzy pochodzą od ludów, które napłynęły tam w czasie kolejnych fal migracji.
Wraz z końcem epoki lodowcowej mamuty zaczęły wycofywać się na północ, a polujące na nich ludy szły za nimi. Kiedy słonie te wyginęły, plemiona porzuciły koczowniczy tryb życia i zajęły się hodowlą. Tymczasem z południa, z Chin, napłynęła na Syberię fala kolonizatorów, którzy szybko ją zasiedlili, wypierając poprzednich jej mieszkańców. Ich nieliczni potomkowie przetrwali w izolacji. Wśród nich są zamieszkujący Wyspy Japońskie Ajnami.
Jak wyglądały ich budynki?
[edytuj]Ludy paleosyberyjskie wędrowały przez cały czas w pogoni za stadami mamutów. Mieszkali w tymczasowych osadach, zakładanych w miejscach, gdzie panowały sprzyjające do życia warunki. Początkowo budowali proste szałasy z mamucich kości, jednak z czasem porzucili je i zaczęli żyć w lekkich namiotach. Wynalazek ten odziedziczyli po nich współcześni Inuici (Eskimosi), syberyjscy Ewankowie oraz skandynawscy Lapończycy. Najstarsze znalezione namioty pochodzą sprzed 17 tysięcy lat.