Książka[edytuj]

Unia Europejska (UE) to związek 27 demokratycznych państw europejskich powstały 1 listopada 1993 r. Jest on efektem wieloletniej integracji politycznej, gospodarczej i społecznej. Od 1 grudnia 2009 r. jest to organizacja międzynarodowa.

Stolica: Bruksela

Dewiza: Jedność w różnorodności (In varietate concordia)

Hymn: Oda do radości

słowa: Fryderyk Schiller,

muzyka: Ludwig van Beethoven

polski przekład: Konstanty Ildefons Gałczyński, inne tłumaczenie Andrzej Lam

Język: najwięcej osób używa na co dzień języka niemieckiego, natomiast językiem, który jest znany największej liczbie obywateli jest angielski. Językami roboczymi UE są: angielski, francuski i niemiecki.

Powierzchnia: 4 324 782 km²

Kraje UE rozmieszczone są na pięciu kontynentach:

Europa
Azja (Cypr)
Afryka (m.in. Reunion, Ceuta)
Ameryka Południowa (Gujana Francuska)
Ameryka Północna (m.in. Martynika)

Największy obszar zajmuje Francja, najmniejszy Malta.

Geograficzny środek UE zlokalizowany jest na szczycie wzgórza w pobliżu Frankfurtu nad Menem (Niemcy).

Liczba ludności: 499,7 mln (3. pozycja na świecie po Chinach i Indiach, a przed Stanami Zjednoczonymi).

Waluta: euro

Religia: dominującą religią jest chrześcijaństwo

Klimat: większość terytorium znajduje się pod wpływem klimatu morskiego, kontynentalnego i śródziemnomorskiego

Austria

Stolica: Wiedeń

Język urzędowy: niemiecki

Hymn: Kraju gór, kraju rzek (niem. Land der Berge, Land am Strome)

Powierzchnia: 83 871 km² (112. na świecie)

Liczba ludności: 8 363 040

Członek UE od: 1 stycznia 1995

Czy wiesz, że...

Belgia

Stolica: Bruksela

Język urzędowy: francuski, niderlandzki, niemiecki

Dewiza: W jedności siła (fr. L'union fait la force, fl. Eendracht maakt macht, niem. Einigkeit macht stark)

Hymn: Brabançonne

Powierzchnia: 30 528 km² (136. na świecie)

Liczba ludności: 10 584 534

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Bułgaria

Stolica: Sofia

Język urzędowy: bułgarski

Dewiza: Jedność jest siłą (buł. Съединението прави силата)

Hymn: Miła Rodino

Powierzchnia: 110 910 km² (102. na świecie)

Liczba ludności: 7 563 710

Członek UE od: 1 stycznia 2007

Czy wiesz, że...

Cypr

Stolica: Nikozja

Język urzędowy: grecki, turecki

Hymn: Imnos pros tin Eleftherian

Powierzchnia: 9 250 km² (167. na świecie)

Liczba ludności: 794 600

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Czechy

Stolica: Praga

Język urzędowy: czeski

Dewiza: Prawda zwycięży (Pravda vítězí)

Hymn: Gdzie dom jest mój (Kde domov můj)

Powierzchnia: 78 866 km² (114. na świecie)

Liczba ludności: 10 506 813

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Dania

Stolica: Kopenhaga

Język urzędowy: duński

Dewiza: Boża pomoc, miłość Narodu, siła Danii (duń. Guds hjælp, Folkets kærlighed, Danmarks styrke)

Hymn: Król Kristian, Jest taki piękny kraj (duń. Kong Kristian, Der er et yndigt land)

Powierzchnia: 43 098,31 km² (13. na świecie)

Liczba ludności: 5 540 241

Członek UE od: 1 stycznia 1973

Czy wiesz, że...

Estonia

Stolica: Tallinn

Język urzędowy: estoński

Hymn: Mu Isamaa

Powierzchnia: 45 226 km² (129. na świecie)

Liczba ludności: 1 340 127

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Finlandia

Stolica: Helsinki

Język urzędowy: fiński, szwedzki

Hymn: Maamme

Powierzchnia: 338 145 km² (63. na świecie)

Liczba ludności: 5 313 026

Członek UE od: 1 stycznia 1995

Czy wiesz, że...

Francja

Stolica: Paryż

Język urzędowy: francuski

Dewiza: Wolność, Równość, Braterstwo (fr. Liberté, Egalité, Fraternité)

Hymn: Marsylianka (fr. La Marseillaise)

Powierzchnia: 675 417 km² (40. na świecie)

Liczba ludności: 64 667 000

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Grecja

Stolica: Ateny

Język urzędowy: grecki

Dewiza: Wolność albo śmierć (gr. Ελευθερία ή θάνατος)

Hymn: Hymn do wolności (Imnos pros tin Eleftherian)

Powierzchnia: 131 957 km² (94. na świecie)

Liczba ludności: 11 216 708

Członek UE od: 1 stycznia 1981

Czy wiesz, że...

Hiszpania

Stolica: Madryt

Język urzędowy: hiszpański

Dewiza: Wciąż dalej (łac. Plus Ultra)

Hymn: Marsz Królewski (Marcha Real)

Powierzchnia: 504 645 km² (50. na świecie)

Liczba ludności: 46 661 950

Członek UE od: 1 stycznia 1986

Czy wiesz, że...

Holandia

Stolica: Amsterdam (stolica konstytucyjna) Haga (stolica administracyjna)

Język urzędowy: niderlandzki, fryzyjski (jako drugi język we Fryzji)

Dewiza: Będę bronić (franc. Je Maintiendrai)

Hymn: Wilhelm z Nassau (Wilhelmus van Nassouwe)

Powierzchnia: 41 526 km² (132. na świecie)

Liczba ludności: 16 509 303

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Irlandia

Stolica: Dublin

Język urzędowy: irlandzki, angielski

Hymn: Pieśń żołnierza (Amhrán na bhFiann)

Powierzchnia: 70 273 km² (122. na świecie)

Liczba ludności: 4 422 100

Członek UE od: 1 stycznia 1973

Czy wiesz, że...

Litwa

Stolica: Wilno

Język urzędowy: litewski

Dewiza: Jedność niech kwitnie (lit. Vienybė težydi)

Hymn: Pieśń narodowa (lit. Tautiška Giesmė)

Powierzchnia: 65 200 km² (120. na świecie)

Liczba ludności: 3 254 600

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Luksemburg

Stolica: Luksemburg

Język urzędowy: luksemburski, niemiecki, francuski

Dewiza: Chcemy pozostać tym, czym jesteśmy (luks. Mir wëlle bleiwe wat mir sin)

Hymn: Ons Hémécht

Powierzchnia: 2 586 km² (166. na świecie)

Liczba ludności: 474 413

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Łotwa

Stolica: Ryga

Język urzędowy:

Dewiza: Dla Ojczyzny i Wolności (łot. Tēvzemei un Brīvībai)

Hymn: Boże, błogosław Łotwę (łot. Dievs, Sveti Latviju)

Powierzchnia: 64 589 km² (122. na świecie)

Liczba ludności: 2 231 503

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Malta

Stolica: Valletta

Język urzędowy: maltański, angielski

Hymn: L-Innu Malti

Powierzchnia: 316 km² (173. na świecie)

Liczba ludności: 403 532

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Niemcy

Stolica: Berlin

Język urzędowy: niemiecki

Dewiza: Jedność i prawo i wolność (niem. Einigkeit und Recht und Freiheit)

Hymn: Das Lied der Deutschen

Powierzchnia: 357 114,22 km² (63. na świecie)

Liczba ludności: 81 743 000

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Polska

Stolica: Warszawa

Język urzędowy: polski

Hymn: Mazurek Dąbrowskiego

Powierzchnia: 322 575 km² (68. na świecie)

Liczba ludności: 38 463 689

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Portugalia

Stolica: Lizbona

Język urzędowy: portugalski

Hymn: Portugalka (A Portuguesa)

Powierzchnia: 92 391 km² (109. na świecie)

Liczba ludności: 10 677 000

Członek UE od: 1 stycznia 1986

Czy wiesz, że...

Rumunia

Stolica: Bukareszt

Język urzędowy: rumuński

Hymn: Deşteaptă-te, Române!

Powierzchnia: 238 391 km² (78. na świecie)

Liczba ludności: 22 215 421

Członek UE od: 1 stycznia 2007

Czy wiesz, że...

Słowacja

Stolica: Bratysława

Język urzędowy: słowacki

Dewiza: Niech góry przynoszą ludziom pokój (Afferant Montes Pacem Populo)

Hymn: Nad Tatrami się błyska (Nad Tatrou sa blýska)

Powierzchnia: 49 035 km² (126. na świecie)

Liczba ludności: 5 455 000

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Słowenia

Stolica: Lublana

Język urzędowy: słoweński

Hymn: Toast (Zdravljica)

Powierzchnia: 20 273 km² (150. na świecie)

Liczba ludności: 2 039 399

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Szwecja

Stolica: Sztokholm

Język urzędowy: szwedzki

Dewiza: szw. För Sverige i tiden

Hymn: Tyś dawna, Tyś wolna (szw. Du gamla, du fria)

Powierzchnia: 449 964 km² (54. na świecie)

Liczba ludności: 9 331 523

Członek UE od: 1 stycznia 1995

Czy wiesz, że...

Węgry

Stolica: Budapeszt

Język urzędowy: węgierski

Hymn: Hymn, z burzliwych wieków narodu Węgierskiego (Ferenc Kölcsey: Hymnus, a' Magyar nép zivataros századaiból)

Powierzchnia: 93 030 km² (108. na świecie)

Liczba ludności: 9 931 000

Członek UE od: 1 maja 2004

Czy wiesz, że...

Wielka Brytania

Stolica: Londyn

Język urzędowy: angielski

Dewiza: Bóg i moje prawo (fr. Dieu et mon droit)

Hymn: Boże chroń królową (ang. God save the Queen)

Powierzchnia: 244 820 km² (77. na świecie)

Liczba ludności: 61 383 200

Członek UE od: 1 stycznia 1973

Czy wiesz, że...

Włochy

Stolica: Rzym

Język urzędowy: włoski

Hymn: Bracia Włosi (wł. Fratelli d'Italia)

Powierzchnia: 301 230 km² (70. na świecie)

Liczba ludności: 60 418 711

Członek UE od: 25 marca 1957

Czy wiesz, że...

Dane geograficzne[edytuj]

Wody[edytuj]

Morza[edytuj]

Linia brzegowa państw UE wynosi ok. 150 000 km. Do wód opływających Unię Europejską zaliczamy m.in.:

Ocean Atlantycki, Ocean Indyjski, Morze Śródziemne, Morze Bałtyckie, Morze Czarne, Morze Północne, Morze Celtyckie, Morze Irlandzkie, Morze Szkockie, Morze Hebrydzkie oraz Morze Karaibskie.

Linia brzegowa[edytuj]

Do ważniejszych półwyspów znajdujących się na obszarze UE zaliczamy: Skandynawski, Iberyjski, Bałkański, Apeniński, Jutlandzki, Bretoński, Chalcydycki i Peloponez.

Natomiast wśród wysp należy wymienić m.in.: Wielką Brytanię, Irlandię, Sycylię, Sardynię, Korsykę, Cypr, Kretę, Zelandię, Gotlandię, Chios, Bornholm, Maderę, Maltę, Martynikę, Gwadelupęa, Uznam, Wolin, Teneryfę, Gran Canarię, Rodos, Korfu, Zakintos, Kos, Ikarię i Elbę.

Archipelagi UE to m.in.: Wyspy Kanaryjskie, Azory, Baleary, Szetlandy, Wyspy Jońskie, Wyspy Alandzkie i Orkady.

Rzeki[edytuj]

Dunaj, Ren, Łaba, Wisła, Dźwina, Loara, Tag, Duero, Niemen, Moza, Ebro, Odra, Pad, Rodan, Vilaine, Charente, Garonna, Adour, Mondego, Torne, Dalälven, Kemijoki, Kymi, Narwa, Parnawa, Warnow, Drawa, Morawa, Lech, Izara, Tamar, Avon, Sekwana, Touques, Orne, Clyde, Dee, Segura, Tyber, Adyga, Alfios, Göta älv, Skalda, Tyne, Tweed, Maroni, Oyapock, An tSionna.

Jeziora[edytuj]

Wener, Saimaa, Pejpus, Wetter, Melar, Bodeńskie, Genewskie, Garda, Como.

Ukształtowanie powierzchni[edytuj]

Góry[edytuj]

Ważniejsze góry to m.in.:

Góry Skandynawskie
Góry Iberyjskie
Kordyliery Centralne
Sierra Morena
Pireneje
Alpy
Apeniny
Masyw Reński
Masyw Czeski (m.in. Sudety)
Karpaty
Stara Płanina (inaczej Rodopy)

Najwyższe szczyty[edytuj]

Mont Blanc 4811 m n.p.m. (Włochy Francja)
Dufourspitze 4634 m n.p.m. (Włochy, Szwajcaria)
Matterhorn 4478 m n.p.m. (Włochy, Szwajcaria)
Barre des Écrins 4102 m n.p.m. (Francja)
Gran Paradiso 4061 m n.p.m. (Włochy)
Monte Viso 3841 m n.p.m. (Włochy)
Grossglockner 3797 m n.p.m. (Austria)
Mulhacén 3479 m n.p.m. (Hiszpania)
Pico de Aneto 3404 m n.p.m. (Hiszpania)
Marmolada 3342 m n.p.m. (Włochy)
Etna 3323 m n.p.m. (Włochy)
Piton des Neiges 3070,5 m n.p.m. (Francja)
Parseier Spitze 3036 m n.p.m. (Austria)
Zugspitze 2963 m n.p.m. (Austria, Niemcy)
Musała 2925 m n.p.m. (Bułgaria)
Olimp 2917 m n.p.m. (Grecja)
Corno Grande 2912 m n.p.m. (Włochy)
Triglav 2863 m n.p.m. (Słowenia)
Gerlach 2655 m n.p.m. (Słowacja)
Picos de Europa 2648 m n.p.m. (Hiszpania)
Piton de la Fournaise 2631 m n.p.m. (Francja)
Moldoveanu 2544 m n.p.m. (Rumunia)
Rysy 2503 m n.p.m. (Polska)
Botew 2376 m n.p.m. (Bułgaria)
Pietrosul 2303 m n.p.m. (Rumunia)

Niziny[edytuj]

Większe niziny to m.in.: Padańska, Polska, Niemiecka, Angielska, Rumuńska, Wielka Nizina Węgierska, Czarnomorska, Naddunajska.

Depresje[edytuj]

Zuidplaspolder (Holandia), The Fens (Wielka Brytania), Neuendorf (Niemcy), delta Rodanu (Francja), Żuławy Wiślane (Polska).

Wyżyny[edytuj]

Bawarska, Czesko-Morawska, Małopolska, Lubelska, Transylwańska, Gujańska.

Krainy geograficzne[edytuj]

Środowisko przyrodnicze[edytuj]

Rośliny[edytuj]

Zwierzęta[edytuj]

Kultura[edytuj]

Karty pracy[edytuj]

symbole UE
stroje narodowe
charakterystyczne budowle
święta i zwyczaje
potrawy

ćwiczenia:

3-latki

kolorowanki
kształty

4-latki

kolorowanki
różnice
kształty
szukanie celu

5-latki

kolorowanki
szlaczki
liczby
litery
rymy