Zatrudnianie osób głuchoniewidomych/Głuchoślepota
| « | Zatrudnianie osób głuchoniewidomych Głuchoślepota |
» |
| Wstęp | Alfabet Lorma |
Spis treści
|
|---|
Głuchoślepota
[edytuj]
|
Wikipedia, nasz siostrzany projekt, zawiera artykuł na temat Głuchoślepoty. |
Głuchoślepota (deafblindness, Taubblindheit) jest rozumiana jako poważne i sprzężone uszkodzenie wzroku i słuchu. Przyjęta przez Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym definicja głuchoślepoty kładzie nacisk na poziom ogólnej sprawności osoby głuchoniewidomej. Głuchoniewidomą jest bowiem „osoba, która na skutek poważnego i sprzężonego uszkodzenia słuchu i wzroku napotyka trudności odmienne od spowodowanych wyłącznie uszkodzeniem wzroku lub słuchu, widoczne we wszelkich sferach jej funkcjonowania, zwłaszcza komunikowaniu się, samodzielnym poruszaniu i dostępie do informacji”[1]Sprzężone uszkodzenie obu tych zmysłów może ale nie musi wystąpić w tym samym momencie (np. wskutek wypadku samochodowego).
Z tego też względu osoby głuchoniewidome można podzielić na dwie zasadnicze grupy, różniące się czasem pojawienia się problemów ze słuchem i wzrokiem oraz stopniem uszkodzenia tych zmysłów. Ze względu na czas wystąpienia głuchoślepoty można mówić o głuchoślepocie wrodzonej, kiedy problemy z oboma zmysłami występują od urodzenia lub pojawiły się bezpośrednio po urodzeniu, oraz o głuchoślepocie nabytej. Natomiast biorąc pod uwagę stopień uszkodzenia wzroku i słuchu podział ten jest nieco bardziej skomplikowany. Można bowiem spotkać osoby niewidome jednocześnie niesłyszące; słabowidzące jednocześnie niesłyszące; niewidome jednocześnie słabosłyszące jak również słabowidzące jednocześnie słabosłyszące.
Do częstych przyczyn głuchoślepoty można zaliczyć schorzenia genetyczne i wrodzone (barwnikowe zwyrodnienie siatkówki, czy zespół Ushera), jaskrę i zaćmę, a także uszkodzenia okołoporodowe. Głuchoślepota może być powiązana z niepełnosprawnością intelektualną. Może także dotknąć osoby niesłyszące lub niewidome od urodzenia, u których w wyniku chorób słuchu lub oczu dojdzie do pogorszenia obu tych zmysłów.
Jedną z bardziej znanych osób, które pod koniec życia straciły wzrok i słuch był słynny hiszpański malarz Francisco Goya. Głuchoniewidome były również Laura Birdgman, Alice Betteridge oraz Helen Keller.
Zobacz też grafiki o głuchoślepocie w zbiorach Wikimedia Commons.
Helen Keller (1880-1968) - amerykańska głuchoniewidoma pisarka. Napisała m.in. "The Story of My Life" (1902, wyd. polskie 1904). Jej znane powiedzenie to: "Nie wolno zgadzać się na pełzanie, gdy czujemy potrzebę latania".
Sprzęt
[edytuj]
W celu zniwelowania barier (szczególnie komunikacyjnych) osoby głuchoniewidome korzystają z różnego rodzaju sprzętu, np. białych lasek (dla osób niewidomych), aparatów słuchowych, lup, czytaków, powiększalników telewizyjnych, zestawów udźwiękawiających do telefonów komórkowych, notatników Braille`a, czy oprogramowania dźwiękowego w komputerze. Dla ułatwienia obsługi tekstu komputerowego stosowany jest format DAISY. Dzięki temu osoba głuchoniewidoma może samodzielnie przeglądać strony internetowe, pisać maile, korzystać z for internetowych, a nawet edytować popularną Wikipedię. Szansą dla takich osób mogą być programy sterowane falami ludzkiego mózgu.[2].
Wzrok i słuch
[edytuj]
Warto w tym miejscu przypomnieć sposób obliczania ostrości wzroku i pola widzenia. Ostrość wzroku jest badana tradycyjnie przy użyciu tablicy Snellena. Rzędy tej tablicy określają skalę ostrości wzroku. Osoba zdrowa posiada ostrość wzroku wynoszącą 1,0 wg tej skali. Zaś osoba niewidoma 0,05. W orzecznictwie o stopniach niepełnosprawności i Polskim Związku Niewidomych przyjmuje się, że uszkodzenie wzroku zaczyna się od 0,3 tej skali. Natomiast w przypadku osoby głuchoniewidomej, która oprócz wzroku ma też uszkodzony słuch przyjąć można, iż jeśli ma jednocześnie uszkodzony słuch powyżej 70 dB to ostrość wzroku może wahać się od 0,5 Snellena.
Pole widzenia mierzy się natomiast w stopniach. Człowiek bez uszkodzonego wzroku ma pole wiedzenia 180 stopni. W orzecznictwie uznaje się za osoby niewidome ludzi mających zawężone pole widzenia do przynajmniej 30 stopni. Jednak osoba niedowidząca i niedosłysząca może zostać uznana za osobą głuchoniewidomą jeśli ma pole widzenia ograniczone do 40 stopni.
W przypadku słuchu zwykle słyszy się w granicach 20 - 40 dB. Jednak za osoby niesłyszące uznaje się osoby cierpiące na uszkodzenie słuchu powyżej 70 dB (mimo, iż aparaty słuchowe zaleca się nosić przy ubytku powyżej 50 dB). Za osobę całkowicie niesłyszącą traktuje się osoby z uszkodzeniem słuchu wynoszącym 100 dB.
Hermann Snellen (1834-1908) - holenderski lekarz okulista, doktor nauk medycznych, wykładowca w szkole lekarskiej w Utrechcie, dyrektor klinki okulistycznej.
 |
Dział pedagogiki specjalnej, zajmujący się nauczaniem i wychowaniem osób niesłyszących to surdopedagogika. |
|
Dział pedagogiki specjalnej, zajmujący się nauczaniem i wychowaniem osób niewidomych to tyflopedagogika. |
|
Dział pedagogiki specjalnej, zajmujący się nauczaniem i wychowaniem osób niepełnosprawnych intelektualnie to oligofrenopedagogika. |
Przypisy
- ↑ Małymi krokami do wielkich celów. W świecie osób głuchoniewidomych, red. M. Białek, Warszawa 2009, s. 7.
- ↑ K. Burda, J. Łabuda, Telefon, mój przyjaciel, "Newsweek Polska".