Śpiewnik/Leci liście z drzewa
Opis | Muzyka | Tekst |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/43/Joachim_Frich_-_Autumn_in_the_Wood_-_NG.M.01429_-_National_Museum_of_Art%2C_Architecture_and_Design.jpg/220px-Joachim_Frich_-_Autumn_in_the_Wood_-_NG.M.01429_-_National_Museum_of_Art%2C_Architecture_and_Design.jpg)
Opis
[edytuj]Pieśń opowiada o klęsce Powstania Listopadowego z 1831 roku. Tekst Wincentego Pola opublikowany został w zbiorze Pieśni Janusza wydanym w Paryżu w 1833 roku. W 1836 roku Fryderyk Chopin zagrał improwizując melodie do kilku pieśni z tego zbioru; spośród nich zapisana została tylko melodia Śpiewu z mogiły.
Wersja Chopina jest dramatyczna i urozmaicona; niemal każdej strofie odpowiada inna melodia, niektóre są śpiewane, a inne recytowane. Pieśń ta została wykorzystana w filmie Zakazane piosenki z 1946 roku.
Oprócz tego istnieje wersja muzyki nieznanego autora o jednakowej melodii dla wszystkich strof, zanotowana przez Franciszka Barańskiego w zbiorze Jeszcze Polska nie zginęła w wydaniu szóstym z ok. 1905 roku. Jeszcze inną wersję melodii i zmienione słowa pieśni zanotował Oskar Kolberg na Kujawach w Piołunowie.
Muzyka
[edytuj]Autor: nieznany
![\version "2.12.3"
\header {
tagline = ""
}
\layout {
indent = #0
}
akordy = \chordmode {
\set chordChanges = ##t
g,1:7 c, g,:7 g,2:7 c,2
c,1:7 a,:m c, g,:7
c,2 g,2:7 c,1 g,:7 g,2:7 c,2
g,1:7 c, g,:7 c
f,2:6 fis,2:m6 c,1 g,:7 g,2:7 c,2
}
global = {
\autoBeamOff
\tempo 4 = 120
}
melodia = {
\global
\transpose d c {
\relative a' {
a4 a b cis | d2 fis,4 r | e b' a cis, | e2 d4 r |
d d e fis | a2 g4 r | fis fis e d | fis2 e4 r |
a a g g | fis2 fis4 r | e b' a4. cis,8 | e2 d4 r |
a' a b cis | d2. a4 | e' a, gis a | fis'2. e4 |
e d cis b | b( a gis) a | cis4. b8 a4. cis,8 | e2 d4 r \bar "|."
}
}
}
tekst = \lyricmode {
Le -- cą li -- ście z_drze -- wa,
co wy -- ro -- sło wol -- ne,
Nad mo -- gi -- łą śpie -- wa
ja -- kieś pta -- szę pol -- ne,
Nie by -- ło, nie by -- ło
Pol -- sko, do -- bra to -- bie,
Wszy -- stko się prze -- śni -- ło,
a twe dzie -- ci w_gro -- bie.
Wszy -- stko się prze -- śni -- ło,
a twe dzie -- ci w_gro -- bie.
}
\score {
<<
\new ChordNames { \akordy }
\new Voice = "Air" { \melodia }
\new Lyrics \lyricsto "Air" { \tekst }
>>
\midi {}
\layout {}
}](http://upload.wikimedia.org/score/i/d/idgiwmd4l49hl90vwdy8oeljz50rijz/idgiwmd4.png)
Źródło: Melodia na podstawie Franciszek Barański , Jeszcze Polska nie zginęła : pieśni patryotyczne i narodowe. Część 1, Muzyka, Lwów: nakładem Księgarni Polskiej B. Połonieckiego, [ok. 1918] . Pieśń 14, s. 12. Akordy: opracowanie własne (Ashaio).
Tekst
[edytuj]Autor: Wincenty Pol
Leci liście z drzewa,
co wyrosło wolne;
nad mogiłą śpiewa
jakieś ptaszę polne.
Nie było, nie było,
Polsko, dobra tobie,
wszystko się prześniło,
a twa dziatwa w grobie
Popalone miasta,
spustoszone sioła,
a w polu niewiasta
zawodzi dokoła.
Wszyscy poszli z domu,
wzięli z sobą kosy,
robić nie ma komu,
giną w polu kłosy.
Kiedy pod Warszawą
dziatwa się zbierała,
zdało się, ze z sławą
wróci Polska cała.
Bili się przez lato,
bili zimę całą,
a w jesieni za to
i dziatwy nie stało.
Skończyły się boje,
ale próżna praca,
bo w dziedziny swoje
nikt z braci nie wraca:
Jednych ziemia gniecie,
a drudzy w niewoli —
a inni po świecie
bez chaty, bez roli.
Ni pomocy z nieba,
ani z ludzkiej ręki,
pusto leży gleba,
darmo kwitną wdzięki.
O, polska kraino,
gdyby ci rodacy,
co za ciebie giną,
wzięli się do pracy.
I po garstce ziemi
z Ojczyzny zabrali,
już by dłońmi swymi
Polskę usypali.
Bo wybić się siłą,
ani daj nam Boże —
gdy wrogów przybyło
a nikt nie pomoże.
Zobacz też
[edytuj]- Leci liście z drzewa (op. 74 nr 17) na stronie Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina (z nagraniem)
- Śpiew z mogiły w serwisie Biblioteka Piosenki
- Lecą listki z drzewa w serwisie Antologia polskich pieśni Instytutu im. Oskara Kolberga