Ekoogrodnictwo/Rośliny użytkowe/Kapusta głowiasta
| Kapusta głowiasta | |
 Kapusta głowiasta biała. | |
| Wymagania środowiskowe | |
| Wymagania glebowe: | średnie |
| Wymagania cieplne: | umiarkowane; optimum wzrostu 15-18°C |
| Wymagania świetlne: | mało wrażliwe na niedobór światła |
| Wymagania wodne: | wczesne: bardzo wymagające; późne: wymagające |
| Nazwa systematyczna | |
| Brassica oleracea var. capitata f. alba (biała) var. rubra (czerwona) var. sabauda (włoska) | |
 Systematyka Wikispecies
| |
 Galeria Wikimedia Commons
| |
Uprawa
[edytuj]Rośliny kapustne (z wyjątkiem kalarepy) należą do roślin o największych wymaganiach pokarmowych, dlatego należy je uprawiać w pierwszym roku po nawożeniu obornikiem. Kapusty głowiaste nadają się raczej do większych ogrodów, w których mamy sporo miejsca. W mniejszych można wypróbować stożkowate odmiany kapustnych.
Jesienią roku poprzedzającego uprawę przygotowujemy zagon nawożąc go kompostem i nawozami organicznymi. Najlepiej nadają się tutaj: dobrze rozłożony (np. pryzmowany) obornik bydlęcy, ewentualnie suszony, mączka z rogów, krwi i kości. W okresie wegetacji zasilamy 2-3 krotnie dodatkowo gnojówką z pokrzywy i mączką skalną. Jeżeli nie mamy dostępu do nawozów organicznych, można spróbować uprawy kapustnych na bardzo dużej dawce kompostu, zaleca się wtedy, aby przed uprawą zastosować rośliny (najlepiej motylkowe, w żadnym wypadku nie można zastosować w tym celu gorczycy) jako nawóz zielony. Pamiętajmy też, aby w tym samym roku nie nawozić kapusty świeżym obornikiem, gdyż jego zapach przenika główki i pogarsza smak.
Do ważnych zabiegów uprawowych należą: nawadnianie, spulchnianie gleby, usuwanie chwastów i ściółkowanie.
Niektóre odmiany mogą pozostać w gruncie na zimę, w bezśnieżne mroźne zimy należy je okryć folią.
Miejsce uprawy
[edytuj]Stanowisko powinno być słoneczne, gleba średnio ciężka do cięższej gliniastej, bogata w próchnicę i zasobna w składniki pokarmowe o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym.
Siew/sadzenie
[edytuj]Wczesne odmiany kapustnych wysiewa się w ogrzewanych pomieszczeniach nawet od stycznia do początku marca, rozsadę wysadza się w kwietniu. Przed wysadzeniem rozsadę należy hartować przez 7-10 dni a następnie podlać. Właściwe sadzonki mają po 4-6 liści właściwych, sadzi się je w wyznaczonych rzędach w rozstawie 40 x 40 cm.
Odmiany średnio wczesne wysiewa się w zimnym inspekcie lub pod folią od marca do początku kwietnia, sadzi się od końca kwietnia do połowy maja w rozstawie 50 x 40 cm.
Późne odmiany natomiast wysiewa się bezpośrednio na zagony od kwietnia po czym przesadza od połowy maja najpóźniej do końca czerwca. Małe ilości roślin wysadza się (po około 30-40 dniach) w rozstawie 60 x 50 cm, sadząc głęboko i obredlając nisko. Późne odmiany wysadza się na od początku do końca czerwca. Pamiętajmy, że zbyt gęste sadzenie powoduje wytwarzanie się małych główek i sprzyja chorobom. Jeżeli rozsada wydaje się nam bardzo luźna, możemy wypełnić luki przez szybko rosnące rośliny współrzędne.
Wskazówki biologiczne
[edytuj]Odrobina wapna dodana przed sadzeniem roślin do dołków zmniejsza ryzyko wystąpienia kiły kapuścianej, podobne działanie ma popiół drzewny. Mączka skalna rozsiewana w suche dni zmniejsza występowanie mszyc. Dobrym rozwiązaniem przy uprawie kapustnych są pojedyncze rośliny pomidora i/lub selera między nimi, zniechęcające bielinka kapustnika. Kapustne mogą być sadzone po wczesnych ziemniakach lub roślinach strączkowych np. po grochu, oprócz tego do uprawy współrzędnej można zastosować: groch, pory, sałaty, szpinak, buraki czerwone a nawet kapustę głowiastą oraz różne zioła dla poprawy aromatu, zwłaszcza rumianek, kolendrę czy kminek. Nie należy stosować natomiast gorczycy jako nawozu zielonego. Na to samo miejsce rośliny mogą wrócić nie wcześniej niż po czterech latach, a w przypadku wystąpienia kiły, po pięciu.
Zbiór
[edytuj]Wczesne odmiany kapust spożywa się w stanie świeżym, gdyż nie nadają się do przechowywania - nie sadźmy więc ich zbyt dużo. Ich zbiór przypada na początek czerwca do połowy lipca. Odmiany średnio wczesne zbiera się od końca lipca do września i także spożywa w stanie świeżym. Odmiany średnio późne można przechowywać krótki czas lub kwasić. Późne odmiany mogą pozostać w gruncie aż do pierwszych przymrozków, w każdym razie nie należy ich zbierać przed końcem października. Nadają się najlepiej do przechowywania i kwaszenia.