Lidia, młoda studentka z Łodzi, napotyka przypadkiem swojego znajomego z Niemiec, Karla, który pomagał jej w nauce esperanto.
Dialogo – Saluton!
Lidja: Saluton, Karlo! Kiel vi fartas?
Karlo: Bonan tagon! Mi fartas bone, kaj vi? Lidja: Mi ankaŭ fartas bone. Dankon por la helpo! Karlo: Nedankinde. Pardonu, mi nun devas iri. Lidja: Adiaŭ, Karlo.
Kiel vi fartas?
Mi fartas bone.
Kaj vi?
ankaŭ
Dankon por la helpo.
Nedankinde.
Pardonu!
Mi nun devas iri.
adiaŭ
ĝis morgaŭ
ĝis revido
ĝis poste
cześć
dzień dobry (używane rano, dosł. dobrego poranka)
dzień dobry (używane głównie po południu)
dobry wieczór
dobranoc
Jak się miewasz?
Miewam się dobrze.
A ty?
również, także
Dzięki za pomoc.
Nie ma sprawy. (dosł. Nie warte podzięki)
Wybacz!
Właśnie muszę iść.
żegnaj, bywaj
do jutra
do zobaczenia
do potem
Wśród esperantystów istnieje tradycja esperantyzacji swoich imion (lecz nie nazwisk). Stąd Lidia nazywa się Lidja, a Karl Karlo. Zazwyczaj męskie imiona esperanckie kończą się na -o, zaś żeńskie na -a. Listę większości zwyczajowych imion można znaleźć na esperanckiej Wikipedii.
Lidia korepsonduje ze swoją nową koleżanką Marią z Litwy, którą poznała przez internet.
Teksto – letero
Saluton, Maria!
Mi nomiĝas Lidja. Kiel vi fartas? Mi venas el Pollando. Mi loĝas en Lodzo. Mi estas polino kaj studentino. Ĉu vi estas studentino? Ĉu ni estos amikoj? Mi ne estas vegetarano kiel vi.
Kore, Lidja
Vortaro – letero
Pierwszy list
Mi venas el ...
Mi loĝas en ...
Pollando
Litovio
Lodzo
polo
polino
studento
studentino
Ĉu vi estas ... ?
Ĉu ni estos ... ?
Mi ne estas ...
amikoj
vegetarano
kiel vi
kore
amike
Pochodzę z ...
Mieszkam w ...
Polska
Litwa
Łódź (miasto)
polak
polka
student
studentka
Czy ty jesteś ... ?
Czy my będziemy ... ?
Ja nie jestem ...
przyjaciele
wegetarianin
jak ty
serdecznie (dodawane na końcu listu)
W esperanto każda część mowy otrzymuje odpowiednią sobie końcówkę.
Gramatiko – finaĵoj
Część mowy
Końcówka
Przykład
Polskie znaczenie
Rzeczownik
-o
bono
dobro
Przymiotnik
-a
bona
dobry
Przysłówek
-e
bone
dobrze
Jak widzimy na powyższym przykładzie, dodanie innej końcówki do dowolnego rdzenia wyrazowego zmienia jego znaczenie. Dzięki temu wystarczy, że nauczymy się tylko tych rdzeni i funkcji końcówek, by być w stanie porozumiewać się płynnie w języku.
Uwaga! Niektóre słowa nie posiadają w ogóle końcówek (esp. senfinaĵaj vortoj). Głównie są to przyimki, spójniki i niektóre przysłówki. Kończą się one zazwyczaj spółgłoską bądź dwugłoską -aŭ. W pewnych okolicznościach można do nich jednak odpowiednią końcówkę dodać, o czym powiemy sobie dokładniej później.