Esperanto/Poziom podstawowy/Lekcja 1

Mi salutas vin

Saluton! Na pierwszej lekcji esperanto nauczycie się:

• podstawowych zwrotów grzecznościowych,
• końcówek poszczególnych części mowy i liczby mnogiej,
• podstawowych czasowników,
• zaimków osobowych.

Przed rozpoczęciem lekcji zalecamy zapoznać się z wprowadzeniem.

Unua dialogo - Pierwszy dialog

Lidia (esp. Lidja), młoda studentka z Łodzi, napotyka przypadkiem swojego znajomego z Niemiec, Karla, który pomagał jej w nauce esperanto.

Dialogo – Saluton!

Lidja: Saluton, Karlo! Kiel vi fartas? Karlo: Bonan tagon! Mi fartas bone, kaj vi? Lidja: Mi ankaŭ fartas bone. Dankon por la helpo! Karlo: Nedankinde. Pardonu, mi nun devas iri. Lidja: Adiaŭ, Karlo. Karlo: Adiaŭ, ĝis morgaŭ.

Vortaro – Saluton!

Podstawowe zwroty grzecznościowe saluton bonan matenon bonan tagon bonan vesperon bonan nokton Kiel vi fartas? Mi fartas bone. Kaj vi? ankaŭ Dankon por la helpo. Nedankinde. Pardonu! Mi nun devas iri. adiaŭ ĝis morgaŭ ĝis revido ĝis poste cześć dzień dobry (używane rano, dosł. dobrego poranka) dzień dobry (używane głównie po południu) dobry wieczór dobranoc Jak się miewasz? Miewam się dobrze. A ty? również, także Dzięki za pomoc. Nie ma sprawy. (dosł. Nie warte podzięki) Wybacz! Właśnie muszę iść. żegnaj, bywaj do jutra do zobaczenia do potem

Dua dialogo - Drugi dialog

Lidia odwiedza swojego nowego profesora, by pożyczyć od niego książkę. Profesor okazał się być esperantystą.

Dialogo – Bonvenon!

Lidja: Bonan tagon, profesoro. Mi estas Lidja. Profesoro: Bonvenon! Mi nomiĝas Tadeo Brudziński. Mi alvenis hieraŭ el Varsovio. Kio okazas? Lidja: Mi volas prunti libron. Profesoro: Bone! Mi pruntos iun!

Vortaro – Bonvenon!

Pierwsze spotkanie bonvenon profesoro Mi estas ... Mi nomiĝas ... Mi alvenis el ... hieraŭ Varsovio Moskvo Berlino Kio okazas? Mi volas prunti libron. Mi pruntos iun! witaj profesor Jestem ... Nazywam się ... Przyjechałem/przybyłem z ... wczoraj Warszawa Moskwa Berlin Co się dzieje? Chcę pożyczyć książkę. Pożyczę jakąś!

Teksto - Tekst

Lidia korepsonduje ze swoją nową koleżanką Marią z Litwy, którą poznała przez internet.

Teksto – letero

Saluton, Maria! Mi nomiĝas Lidja. Kiel vi fartas? Mi venas el Pollando. Mi loĝas en Lodzo. Mi estas polino kaj studentino. Ĉu vi estas studentino? Ĉu ni estos amikoj? Mi ne estas vegetarano kiel vi. Kore, Lidja

Vortaro – letero

Pierwszy list Mi venas el ... Mi loĝas en ... Pollando Litovio Lodzo polo polino studento studentino Ĉu vi estas ... ? Ĉu ni estos ... ? Mi ne estas ... amikoj vegetarano kiel vi kore amike Pochodzę z ... Mieszkam w ... Polska Litwa Łódź (miasto) polak polka student studentka Czy ty jesteś ... ? Czy my będziemy ... ? Ja nie jestem ... przyjaciele wegetarianin jak ty serdecznie (dodawane na końcu listu) przyjacielsko (dodawane na końcu listu)

Gramatiko - Gramatyka

Finaĵoj - Końcówki

W esperanto każda część mowy otrzymuje odpowiednią dla siebie końcówkę.

Gramatiko – finaĵoj

Część mowy Końcówka Przykład Polskie znaczenie Rzeczownik -o bono dobro Przymiotnik -a bona dobry Przysłówek -e bone dobrze Czasownik (w bezokoliczniku) -i skribi pisać Rzeczownik -o skribo pismo Przymiotnik -a skriba pisemny

Jak widzimy w powyższych przykładach, dodanie innej końcówki do rdzenia wyrazowego zmienia jego znaczenie. Dzięki temu wystarczy, że nauczymy się tylko tych rdzeni i funkcji końcówek, by być w stanie porozumiewać się płynnie w języku.

Uwaga! Niektóre słowa nie posiadają w ogóle końcówek (esp. senfinaĵaj vortoj). Głównie są to przyimki, spójniki i niektóre przysłówki. Kończą się one zazwyczaj spółgłoską bądź dwugłoską -aŭ. W pewnych okolicznościach można do nich dodać odpowiednią końcówkę, o czym dokładniej będzie później.

Gramatiko – senfinaĵaj vortoj

Przykład Polskie znaczenie Przykład z końcówką Polskie znaczenie kontraŭ przeciw, naprzeciwko kontraŭa przeciwny krom oprócz krome poza tym, co więcej

Ekzercoj - Ćwiczenia

Ćwiczenie 1. Dodaj odpowiednie końcówki w puste miejsca.

A) Mi fartas bon_!

B) Mi nun est__ en Brazilo.

C) Vi estas bon_ amiko.