Fotografia/Problemy ze sprzętem fotograficznym

Sprzęt fotograficzny, jak każde urządzenie stworzone przez człowieka, zużywa się i ulega wielu różnym awariom. Niniejszy rozdział pomoże Ci szybko zdiagnozować przyczynę problemu.

Awarie aparatu

Awarie elektryczne

W aparatach kompaktowych, które w większości nie mają złożonych mechanizmów mechanicznych, takich jak lustra czy migawki, do najczęstszych awarii należą awarie elektroniki. Oto niektóre z nich.

Matryca

Jeśli na zdjęciach pojawiają się dziwne artefakty np. wielobarwne linie lub aparat w ogóle nie wykonuje zdjęć pomimo reagowania na naciskanie przycisków, to może okazać się, że awarii uległa matryca światłoczuła aparatu. Upewnij się, że źródłem problemu nie jest obiektyw aparatu lub jego wyświetlacz (najprościej – zgraj zdjęcia na komputer i sprawdź, czy sytuacja się powtarza lub przełącz się w tryb wyświetlania zdjęć na ekranie samego aparatu). Wykonaj także prosty test oceniający, czy anomalie na zdjęciach nie są winą oprogramowania aparatu. Zmień tryb wykonywania zdjęć – jeśli masz taką możliwość, to najlepiej na manualny i wykonaj serię testów. Tego typu naprawy bywają często bardzo kosztowne.

Wyświetlacz

Gdy okaże się, że wyżej opisane problemy nie występują na ekranie komputera, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że uszkodzeniu uległ wyświetlacz aparatu. Uszkodzenie to jest szczególnie uciążliwe dla użytkowników amatorskich kompaktów, gdzie brak sprawnego wyświetlacza uniemożliwia często wykonanie jakiegokolwiek zdjęcia.

Awarie mechaniczne

W lustrzankach, zarówno analogowych jak i cyfrowych, mogą wystąpić dodatkowe problemy związane z mechaniką aparatu.

Migawka

Migawka jest najszybciej pracującym mechanizmem lustrzanki – współczesne aparaty wyposażone są w migawki mogące otwierać się nawet na 1/8000 sekundy. Objawy, które zwykle towarzyszą awarii migawki to: częściowo niedoświetlenie zdjęcia, pojawienie się prostokątnych zaciemnień, prześwietlone lub niedoświetlone zdjęcia pomimo prawidłowych ustawień i wskazań światłomierza lub całkowita niezdolność do wykonania zdjęcia przez aparat. W przypadku aparatów cyfrowych należy uprzednio wykluczyć awarię matrycy. Warto także pamiętać, że migawka ma limitowaną ilość zdjęć, jakie może wykonać. Współczesne lustrzanki mają migawki zdolne wykonać 100 000–300 000 zdjęć.

Lustro

Ten rodzaj uszkodzenia jest stosunkowo łatwy do zauważenia. Aparat z uszkodzonym lustrem zazwyczaj nie emituje charakterystycznego dźwięku przy wykonywaniu zdjęcia. W przypadku zablokowania lustra w pozycji górnej (moment otwarcia migawki) obraz w wizjerze będzie niewidoczny. Może się także zdarzyć, że objawy będą wskazywały uszkodzenie migawki – obecność częściowych zaciemnień może być spowodowana zbyt powolnym podnoszeniem się lustra. Do diagnostyki można wtedy użyć funkcji aparatu, pozwalających wykonywać zdjęcia w trybie "Live View". Niektóre aparaty pozwalają dodatkowo zablokować podniesione lustro.

Awarie optyki

Awariom ulegają także obiektywy. Poniższe informacje użyteczne będą głównie dla użytkowników lustrzanek, choć opisane problemy mogą się przytrafić także właścicielom aparatów kompaktowych. Podstawowym sposobem diagnostyki jest porównanie pracy naszego obiektywu z podobnym, o którym wiadomo, że pracuje poprawnie. Czasami trzeba będzie także zdobyć drugi aparat, aby i na nim potwierdzić bądź odrzucić tezę o awarii obiektywu.

Mechanizm ustawiania ostrości

Ustawienia manualne

W przypadku ustawień manualnych możemy spotkać jedną zasadniczą awarię, polegającą na ograniczeniu zakresu ustawiania ostrości – obiektyw ustawia ostrość tylko na określonym przedziale, a nie na całym zakresie dopuszczalnego ostrzenia. Powodem takiego problemu często bywa dostanie się do obiektywu twardych drobin, np. ziarenek piasku, które blokują mechanizm zmiany ostrości. W takim przypadku powinno wystarczyć oczyszczenie obiektywu.

Autofocus

Automatyka ustawienia ostrości jest bardzo przydatna, jednak jest źródłem wielu problemów użytkowników obiektywów. Autofocus w trakcie swojej pracy może ustawiać ostrość przed (ang. front focus) lub za (ang. back focus) fotografowanym obiektem. Źródłem problemu może być niewłaściwa współpraca z aparatem lub też błędy w samym obiektywie. Należy pamiętać, że współczesne obiektywy wyposażone w autofocus są bardzo złożonymi konstrukcjami nie tylko pod względem mechanicznym, lecz także elektrycznym.

Brak kalibracji

Może się zdarzyć, że ostrość na zdjęciu jest poprawnie ustawiona, np. tylko z prawej strony zdjęcia, podczas gdy fotografowany obiekt jest w jednakowej odległości od lewego i prawego końca obiektywu. Tego typu błędy są efektem braku kalibracji obiektywu.