Hindi/postpozycje
Postpozycja jest to umieszczenie wyrazu pomocniczego po rzeczownikach lub zaimkach. W języku hindi mamy do czynienia z wieloma postpozycjami. Postpozycje w tym języku stanowią odrębną klasę wyrazów, jednak nie stosuje się ich samodzielnie - połączenie takie zazwyczaj odpowiada formom deklinacyjnym języka polskiego lub wyrażeniom przyimkowym. Postpozycje dzielimy na proste i złożone.
Postpozycje proste pełnią podwójną funkcję. Z jednej strony pełnią rolę wykładników składniowych, a z drugiej przypominają polskie przyimki (mają swoje odrębne znaczenie).
Postpozycje złożone składają się z dwóch części postpozycji ka lub se oraz rzeczownika, przyimka, przysłówka czy imiesłowu.
Oto tu są postpozycje podstawowe, które nieco pokrywają się z polskimi przypadkami, lecz przeciwnie niż w języku polskim one mają ustalone i bardzo logiczne znaczenia.
का [ka]
[edytuj]- oznacza posiadacza lub powiązanie
- odmienia się przez rodzaje; rodzaj i forma zgadzają się z następującym rzeczownikiem.
rodzaj męski, liczba pojedyncza | rodzaj żeński, liczba pojedyncza | rodzaj męski, liczba mnoga | rodzaj żeński, liczba mnoga | |
---|---|---|---|---|
mianownik | का [ka] | की [kee] | के [ke] | की [kee] |
przypadek ukośny | के [ke] | के [ke] | की [kee] | की [kee] |
को [ko]
[edytuj]Jest przybliżonym odpowiednikiem polskiego celownika.
Oznacza:
- odbiorcę przedmiotu czynności
- cel lub przeznaczenie
- temat będący przedmiotem czynności
- doświadacza danej emocji lub stanu
- kogoś objętego obowiązkiem (połączone z formą czasownika होना (być).
Przykłady
[edytuj]- बच्चे को दो। [bachche ko do] - Daj dziecku.
- पीने को कुछ [peene ko kuchh] - coś do picia
- उसको मैं देखा रहा हूँ। [usko main dekha raha hoon] - Jego/Ją widzę.
- मित्र को दर्द रहा है। [mitr ko dard raha hai] - Boli przyjacielowi.
- मुझको/मुझे जाना है। [mujhko/mujhe jaana hai] - Muszę iść. (Uwaga: zaimki mogą mieć nieco odmienne reguły; zobacz Hindi/przypadki.
ने [ne]
[edytuj]Służy do oznaczenia wykonawcy czynności (jeśli czasownik jest przechodni) w czasach perfekt oraz w czasie przeszłym dokonanym.
Przykłady
[edytuj]- इस मनुष्य ने पुस्तक पढ़ा है। [is manushya ne pustak padha hai] (czas teraźniejszy perfekt) - Ten człowiek przeczytał książkę. z odniesieniem do teraz
- इस मनुष्य ने पुस्तक पढ़ा था। [is manushya ne pustak padha tha] (czas przeszły perfekt; czas zaprzeszły)- Ten człowiek przeczytał był książkę. z odniesieniem do późniejszego przeszłym działania/zdarzenia
- इस मनुष्य ने पुस्तक पढ़ा होगा। [is manushya ne pustak padha hoga] (czas przyszły perfekt) - Ten człowiek przeczyta książkę. z odniesieniem do późniejszego przyszłego działania/zdarzenia.
- इस मनुष्य ने पुस्तक पढ़ा। [is manushya ne pustak padha] - Ten człowiek przeczytał książkę.
में [mein]
[edytuj]Jest przybliżonym odpowiednikiem polskiego przyimka w.
Oznacza:
- położenie wewnątrz
- ogólnie położenie
- ruch do wewnątrz
पर/पे [par]/[pe]
[edytuj]Jest przybliżonym odpowiednikiem polskiego przyimka na.
Oznacza:
- położenie na powierzchni
- częsty odpowiednik angielskiego on.
से [se]
[edytuj]Jest przybliżonym odpowiednikiem polskiego narzędnika lub w większym stopniu łacińskiego ablatywu.
Oznacza:
- narzędzie czynności
- wykonawcę w stronie biernej
- punkt wyjścia
- pochodzenie
तक [tak]
[edytuj]Jest odpowiednikiem polskiego aż do.
सा [sa]
[edytuj]Służy do wyrażania podobieństwa.