Historia dla gimnazjum/Narodziny Stanów Zjednoczonych
Niezadowolenie mieszkańców trzynastu kolonii
[edytuj]Pierwsze trwałe kolonie angielskie w Ameryce Północnej powstały na początku XVII wieku. Na wschodnim wybrzeżu tegoż kontynentu powstały liczne osady, skupione w trzynastu koloniach. Osadnictwo dynamicznie się rozwijało, z biegiem czasu rosło wśród kolonistów poczucie odrębności od Brytyjczyków. Amerykanie czerpali duże zyski, jednocześnie musieli jednak płacić ogromne podatki. Brak wpływu osadników na wykorzystanie pieniędzy uzyskanych z podatków, które w większości Anglia inwestowała w Europie wywoływał niezadowolenie w trzynastu koloniach. Ich mieszkańcy nie mogli również wybierać przedstawicieli parlamentu. Jeszcze większy wzrost niezadowolenia nastąpił, gdy Wielka Brytania wyczerpana wojnami wprowadziła kolejne opłaty celne i powiększyła cła za transportowane do Ameryki towary, m.in. herbatę. Wobec tego przedstawiciele osadników zebrali się w Nowym Jorku i sprzeciwili Wielkiej Brytanii. Doprowadziło do wycofania lub obniżenia niektórych opłat, jednak nie uspokoiło to kolonistów. Zaczęło dochodzić do protestów, rozruchów i demonstracji. W 1773 roku, grupa mieszkańców Bostonu, kiedy do portu dotarły ładunki herbaty, za które Brytyjczycy pobierali ogromne cła, przebrana za Indian zatopiła ładunek, co ironicznie nazwano "herbatką bostońską".
Wojna o niepodległość
[edytuj]Zatopienie ładunków herbaty Brytyjczycy uznali za wypowiedzenie im wojny przez Amerykanów. W 1774 roku zebrał się w Filadelfii Kongres Kontynentalny, czyli zjazd przedstawicieli kolonii, którzy mieli zorganizować dalszy opór. Podczas spotkania podjęto decyzję o powołaniu oddziałów milicji. Wiosną 1775 roku wojska brytyjskie gen. Gage'a [czyt.: Gejdża] zaatakowały oddział milicji amerykańskiej i poniosły klęskę. Wobec otwartej wojny Kongres Kontynentalny postanowił przekształcić milicję w regularną armię, której dowódcą został Jerzy Waszyngton. 4 lipca 1776 roku uchwalona została Deklaracja Niepodległości, dokument, w którym koloniści ogłosili niepodległość trzynastu kolonii, odtąd zwanych stanami od Wielkiej Brytanii. Powstałe państwo zaczęto nazywać Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej.
Znacznie słabsza od wojsk brytyjskich armia amerykańska próbowała przenieść walki do Kanady, jednak plan się nie udał. Również w Stanach Zjednoczonych Amerykanie ponosili kolejne porażki. Sytuacja zmieniła się dopiero w 1777 roku, kiedy koloniści odnieśli zwycięstwo pod Saratogą. Z pomocą USA ruszyły na pomoc państwa europejskie, m.in. Francja, które po pierwsze chciały osłabić Anglię, po drugie liczyły, że uda im się podporządkować sobie Stany Zjednoczone. Prócz regularnych wojsk z Europy na pomoc Amerykanom przybyli licznie żołnierze i oficerowie, którzy z różnych powodów wyemigrowali ze swoich państw, m.in. Polacy: Tadeusz Kościuszko i Kazimierz Pułaski. Po kolejnych zwycięstwach nad Brytyjczykami, m.in. w 1781 roku pod Yorktown przystąpiono do rokowań pokojowych. Ostatecznie w 1783 roku Anglia uznała niepodległość Stanów Zjednoczonych.