Historia dla gimnazjum/Panowanie Władysława Łokietka
| Władysław I Łokietek Obraz autorstwa Jana Matejki. | |
|---|---|
.jpg)
| |
Państwo Władysława Łokietka
[edytuj]Po śmierci Wacława II w 1305 roku i jego syna Wacława III w 1306, po władzę w Polsce sięgnął Władysław Łokietek, któremu szybko udało się opanować Kujawy - dzielnicę odziedziczoną po ojcu, z której uciekł przed wojskami Wacława II, Małopolskę, Pomorze Gdańskie, nieco później natomiast Wielkopolskę i uzależnić Pomorze Gdańskie. W skład rodzącego się państwa Łokietka nie weszło Mazowsze, ani Śląsk. W obu tych ziemiach władzę sprawowali liczni książęta piastowscy, którzy często, w przypadku księstwa śląskiego, składali hołdy Czechom. Książę Władysław nie zdołał utrzymać swojego państwa i już w 1308 roku utracił na rzecz Krzyżaków Pomorze Gdańskie. Stało się to, gdy załoga Gdańska, obleganego przez wojska Brandenburgii, wezwała na pomoc rycerzy zakonnych. Ci nie tylko przepędzili Niemców, ale też zajęli miasto i wymordowali większość jego mieszkańców.
Niepokoje w Polsce
[edytuj]Możni początkowo nie byli chętni rządom Łokietka, niepokoiły ich też jego klęski, zwłaszcza utrata Pomorza Gdańskiego. Wkrótce doszło do ich wystąpień przeciwko władcy: zbuntowali się Niemcy, żyjący w Krakowie, na czele z wójtem Albertem, co poparł biskup krakowski Muskata oraz mieszkańcy kilku innych miast. Po kilku latach, w 1312 roku, Władysławowi udało się stłumić bunty i przywrócić spokój w księstwie.
Koronacja Władysława Łokietka
[edytuj]W roku 1318 odbył się wielki zjazd możnych i rycerzy podczas którego wystosowano petycję do papieża z prośbą o koronację Łokietka. Wkrótce do Awinionu ruszyło polskie poselstwo, które uzyskało zgodę papieża na koronację. Odbyła się ona w styczniu 1320 roku w Krakowie.
Konflikt z Krzyżakami
[edytuj]Jeszcze w czasie przygotowań do koronacji Łokietek wytoczył Krzyżakom proces o zagarnięcie Pomorza. Sąd wyznaczony przez papieża ogłosił, że zakon powinien zwrócić zabraną prowincję, jednak Krzyżacy zignorowali wyrok. Wobec tego Władysław zaatakował ich, jednak nie odniósł żadnych rezultatów, na dodatek zakon wspólnie z Czechami napadł na nasz kraj. W wyniku bitwy pod Płowcami w 1331 roku Krzyżacy wycofali się, jednak już rok później dokonali zaboru ziemi dobrzyńskiej i Kujaw.