W okresie Augusta III Sasa powstało w Polsce ugrupowanie polityczne, zwane Familią, do którego wchodzili członkowie rodzin Czartoryskich i Poniatowskich. Dążyło ono do przeprowadzenia reform, wzmocnienia wojska, rozwoju gospodarki i przemysłu, zapewnienia tolerancji religijnej.
Po śmierci Sasa władcą w 1764 roku został Stanisław Poniatowski, popierany przez Familię i Rosję carycy Katarzyny II.
Poniatowski próbował zreformować kraj, jednak sprzeciwiła się temu Rosja. Aby uniemożliwić mu sprzeciwienie się jej do Warszawy przybył ambasador rosyjski Nikołaj Repnin, szpieg Katarzyny II. Terroryzując szlachtę doprowadził on do uchwalenia wielu osłabiających Polskę uchwał, m.in. uznania za prawa kardynalne wolną elekcję, liberum veto, prawo rokoszu, nietykalność osobistą szlachty, itd.
Szlachta czuła, że złota wolność, katolicyzm, a nawet sama niezależność kraju są zagrożone. Dlatego też w 1768 roku zawiązana została konfederacja barska. Jej członkowie doprowadzili do wybuchu wojny domowej, zakończonej zwycięstwem Rosji w 1772 roku. Wtedy też Rosja odebrała Turcji liczne ziemi. Austria i Prusy poczuły się zagrożone, toteż caryca postanowiła zwrócić sułtanowi odebrane tereny, a w zamian za nie zajęła należące do Polski jej wschodnie rubieże. Aby zachować równowagę również Prusy i Austria odebrały nam liczne ziemi (m.in. Pomorze i Małopolskę). Był to I rozbiór Polski.
