Historia dla gimnazjum/Starożytna Grecja – powtórzenie

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.
  • Przyczyną wojen grecko-perskich było wsparcie przez Greków powstania Jonów - jednego z podbitych przez Persów ludów. W odpowiedzi na to władca Persji Dariusz Wielki zaatakował Grecję, jednak został odparty w 490 roku p.n.e. pod Maratonem.
  • Dziesięć lat później Persowie, tym razem pod wodzą syna Dariusza, Kserksesa ponownie napadli na Grecję i po zwycięstwie pod Termopilami spustoszyli Attykę.
  • Przełomowym momentem wojny było zwycięstwo floty greckiej pod Salaminą, ostateczną klęskę ponieśli natomiast Persowie pod Platejami.
  • Wojny grecko-perskie odegrały istotną rolę w kształtowaniu się greckiej i europejskiej świadomości, ponadto Grecy mogli bez problemów rozwijać swą kulturę, sztukę i filozofię, które stały się podwalinami pod cywilizację europejską. Zwycięstwo nad Persami stało się symbolem walki o wolność z azjatyckim, wschodnim despotyzmem.

  • Armie Aleksandra Macedońskiego przełamały opór Greków nad rzeką Granik w 334 roku p.n.e. i wkroczyły do Azji Mniejszej. Zajmując kolejne miasta parły na wschód i zdobywały kolejne ziemie. Kolejne zwycięstwa Aleksandra pod Issos (333 rok p.n.e.) i Gaugamelą (331 rok p.n.e.) doprowadziły do upadku Persji. Macedończycy zajęli Azję Mniejszą, cały Bliski Wschód, Egipt i Azję Środkową. Dotarły aż do Indii. Nieoczekiwana śmierć wodza doprowadziła do szybkiego rozpadu jego imperium. Poszczególnymi rejonami państwa zawładnęli dawni oficerowie Aleksandra.
  • Mimo, że państwo Aleksandra Wielkiego rozpadło się po jego śmierci na jego ziemie zaczęli sprowadzać się Grecy, krzewiąc tam kulturę grecką. Rozpoczął się okres hellenizmu, którego przedstawicielami było wielu wybitnych uczonych, np. Archimedes czy Euklides. Rozwijały się nauki ścisłe, jak matematyka czy fizyka. Powstawały także gimnazja - ośrodki ćwiczeń gimnastycznych.