Historia dla gimnazjum/Włochy w okresie międzywojennym
Dojście faszystów do władzy
[edytuj]Włochy w początkowym etapie wojny znajdowały się w obrębie państw centralnych, jednak w czasie konfliktu przeszły na stronę Ententy. Po zwycięstwie Ententy Włochy liczyły na wzmocnienie swojej pozycji na arenie międzynarodowej, na otrzymanie terytoriów poza Italią. Jednak tak się nie stało, na dodatek kraj poniósł ciężkie straty, bowiem wielu ludzi zginęło na froncie lub zostało inwalidami. Włochy pogrążyły się w kryzysie, wielu ludzi pozostawało bez pracy. W tym czasie coraz liczniejszych zwolenników zyskiwał dziennikarz , początkowo socjalista Benito Mussolini. Zrzeszał on wokół siebie m.in. dawnych kombatantów, miał także poparcie przedsiębiorców i właścicieli ziemskich. Mussolini nawoływał do wzmocnienia potęgi Włoch, marzył o odbudowie Imperium Rzymskiego. Powołał bojówki faszystowskie, które pod koniec 1920 roku liczyły już około 20 tys. ludzi. W 1921 roku narodziła się Narodowa Partia Faszystowska, której członkowie wkrótce zasiedli w parlamencie. Wielu Włochów bojąc się pogłębiającego się kryzysu i widma rewolucji komunistycznej liczyło na faszystów. Mussolini postanowił wykorzystać to i w 1922 roku wezwał faszystów do marszu na Rzym, zwanego "marszem Czarnych Koszul", w celu obalenia rządu. Król Wiktor Emanuel III nie chcąc podejmować ryzyka wprowadzenia stanu wyjątkowego poszedł na ustępstwa i 30 października 1922 roku powierzył Mussoliniemu misję formowania nowego rządu.
Umacnianie władzy przez Benito Mussoliniego
[edytuj]Lata 1922 - 1926 przebiegały Mussoliniemu na umacnianiu władzy we Włoszech. Benito był jednocześnie szefem rządu jak i wodzem faszystowskiej partii (z wł. il duce [czyt.: ducze] - wódz). Jego dewiza brzmiała: Wszystko w państwie, nic poza państwem, nic przeciwko państwu). Mussoliniemu udało się rozprawić z opozycją, doprowadzić do zamknięcia wszystkich przeciwnych mu gazet i delegalizacji wszystkich partii poza Narodową Partią Faszystowską. Zaczęto ograniczać wolność polityczną i obywatelską, zniesiono niezawisłość sądów, rozwiązano związki zawodowe. Władze faszystowskie wprowadziły także tzw. korporacjonizm, czyli wspólne organizacje pracodawców i robotników, ze zwierzchnim organem, którym była Narodowa Rada Korporacyjna. Mussolini wyrażał pogląd, że państwo żyje, kiedy dąży do ekspansji, umiera natomiast, kiedy nie rozszerza swoich granic. Włochy Mussoliniego prowadziły agresywną politykę zagraniczną: w latach 1935 - 1936 wojska włoskie napadły na Abisynię (dziś. Etiopia) i podbiły ją, ponadto wzięły udział w wojnie domowej w Hiszpanii, a w 1939 roku zajęły Albanię.