|
Rozdział
Początki PRL
Zadanie rekonstrukcji komunizmu przypadło w udziale Polakom przebywającym w Moskwie – tak zwanej grupie inicjatywnej, na której czele stanęli: Marceli Nowotko (1893-1942), Paweł Finder (1904-44) Bolesław Mołojec (1909-42).
Wobec przerażających wydarzeń niedawnej przeszłości i obliczu grozy jaka niosła za sobą teraźniejszość, trzeba było niemało odwagi, aby wytłumaczyć radzieckim towarzyszom, że należy na nowo stworzyć polską partię komunistyczną, a następnie organizować ją w okupowanej przez Niemców Warszawie.
5 stycznia 1942 roku aktyw nowej partii odbył swoje pierwsze konspiracyjne zebranie. Przyjęto nazwę Polska Partia Robotnicza (PPR).
Pod koniec 1943 roku po tajemniczym zabójstwie Nowotki i aresztowaniu Findera przez gestapo, jako jej pierwszy sekretarz wyłonił się Władysław Gomułka (1905-1982). Do walki przeciwko hitlerowskiemu okupantowi obok Armii Krajowej stanęła Gwardia Ludowa.
Nominacja Gomułki zbiegła się w czasie z wydaniem pełnego tekstu manifestu PPR « O co walczymy? », gdzie za 2 równoważne cele uznano niepodległość narodową i rewolucję społeczną. Mimo marksistowsko-leninowskiej frazeologii takie przesuniecie punktu ciężkości oznaczało skierowanie szeroko pojętej strategii ruchu komunistycznego bardziej w stronę dawnej PPS niż KPP oraz stwarzało partii realne szanse powiększenia liczebności swych szeregów.
W większości innych kwestii Gomułka zachowywał postawę ortodoksyjnego i zdyscyplinowanego komunisty. Nie miał czasu na intelektualne teoretyzowanie ani na zajmowanie się sztuką, zupełnie też nie interesowały go żadne liberalne idee. Upór, zahartowany w więziennej celi (w latach 1938-1939, jako pracownik związku robotników przemysłu chemicznego, był aresztowany przez polską policję pod zarzutem uprawiania nielegalnej działalności politycznej – w ten sposób udało mu się przeżyć sowiecką czystkę w KPP, która pozbawiła życia większość jego towarzyszy) i w podziemiu, miał się okazać przeszkodą nie tylko w realizowaniu sowieckich planów manipulowania Polską dla własnych celów, ale także hamulcem dla złudnych nadziei na « liberalizację » w późniejszym okresie. Gomułka stał na czele grupy ludzi którzy byli przekonani, że jedyną gwarancją mającą obronić Polskę przed radzieckim imperializmem jest bezwzględnie przestrzegający swoich zasad polski komunizm.
Przez następne dwadzieścia siedem lat, do 1970 r., pogląd ten odciskał swoje piętno na podstawowych dążeniach ruchu, który dopiero w 1956 roku zdobył sobie prawo kierowania własnym losem.
Walka polityczna w latach 1944-1949[edytuj]Zbrojne podziemie antykomunistyczne[edytuj]Po II wojnie światowej Polska dostała się pod wpływy Związku Radzieckiego. W 1946 roku przeprowadzono referendum, w którym Polacy mieli zaakceptować nowy ustrój państwa. Wszechobecne plakaty zachęcały, by głosować Trzy razy tak (głosujący odpowiadali na 3 pytania). Kiedy okazało się, że ludzie nie głosowali zgodnie z planem, opublikowano sfałszowane wyniki. Pracownicy Urzędu Bezpieczeństwa terroryzowali opozycję. Media nie podały prawdziwych wyników wyborów.
Polska stała się niedemokratycznym państwem, w którym wiele praw obywatelskich i praw człowieka było łamanych. Po dojściu do władzy Bolesława Bieruta w Polsce zapanował stalinizm.
Żydzi w Polsce po roku 1945[edytuj]Komunistyczna Partia Polski (KPP), była to partia polityczna, składająca się w olbrzymiej części swej kadry przywódczej z mniejszości narodowych II RP (głównie Żydów). która w II Rzeczypospolitej była organizacją zdelegalizowaną. KPP jawnie i bezpośrednio występowała przeciwko suwerenności i niepodległości Polski.
Wielu jej działaczy było agentami służb sowieckich, wykonujących określone zadania, wyznaczane im przez moskiewskich mocodawców. W 1938 roku Józef Stalin rozwiązał struktury KPP, a większość jej kadrowych funkcjonariuszy wezwał do Moskwy i nakazał ich zgładzić.
Czystka grupy Władysława Gomułki wkrótce po wojnie spowodowała awans Żydów i zakaz antysemityzmu. Ponadto generalna opozycja między zdominowanym przez Żydów reżimem komunistycznym w Polsce, a narodowym podziemiem, pomogła w wytworzeniu się u części populacji żydowskiej lojalności dla władzy komunistycznej, podczas gdy ogromna większość Polaków nie-Żydów była zwolennikami partii antysowieckich (Schatz 1991, 204-205). Rezultatem był szeroko rozpowszechniony antysemityzm: do lata 1947 roku zabitych zostało około 1500 Żydów w 155 miejscowościach. Według słów kardynała Hlonda z 1946 r., w związku z incydentem, w którym zabito 37 Żydów, za pogrom „odpowiedzialność ponoszą Żydzi, którzy dziś zajmują najwyższe stanowiska w polskim rządzie i dążą do narzucenia formy rządu, której większość Polaków nie życzy sobie mieć” [w oryginale Schatza: „due to the Jews who today occupy leading positions in Poland’s government and endeavor to introductif a governmental structure that the majority of the Poles do not wish to have” – przyp. tłum.] (Schatz 1991, 107).
Zdominowany przez Żydów rząd komunistyczny aktywnie angażował się w odnowienie i kontynuację życia żydowskiego w Polsce (Schatz 1991, 208), tak, że podobnie jak w Związku Sowieckim, nie przewidywało się, iż pod reżymem komunistycznym judaizm obumrze. Aktywiści żydowscy mieli „wizję etnopolityczną”, w której przy współpracy i aprobacie rządu trwałaby w Polsce żydowska kultura świecka (Schatz 1991, 230). Tak więc, kiedy rząd aktywnie podejmował działania przeciwko politycznemu i kulturalnemu wpływowi Kościoła, żydowskie życie zbiorowe w powojennym okresie kwitło. Zostały założone szkoły i publikacje w języku jidisz i hebrajskim, jak również wiele różnego rodzaju kulturalnych, społecznych i opiekuńczych organizacji dla Żydów. Znaczny procent populacji żydowskiej zatrudniony był w żydowskich kooperatywach ekonomicznych.
Żydowskie pochodzenie było szczególnie ważne przy rekrutowaniu do służby bezpieczeństwa: „pokolenie” żydowskich komunistów miało świadomość, że ich władza wywodziła się w zupełności ze Związku Sowieckiego i że będą oni musieli uciec się do przymusu, aby kontrolować fundamentalnie wrogie społeczeństwo niekomunistyczne (s. 262). Kluczowi członkowie sił bezpieczeństwa wywodzili się z żydowskich komunistów, będących komunistami przed powołaniem polskiego rządu komunistycznego, ale do nich dołączano również innych Żydów przychylnych rządowi i wyalienowanych z szerokiego społeczeństwa. W rezultacie popularny obraz Żydów, jako służących obcym interesom i wrogów etnicznych Polaków jeszcze się wzmocnił.
Żydowscy członkowie aparatu bezpieczeństwa często wydają się być motywowani osobistą żądzą rewanżu, mającą związek z ich żydowską tożsamością:
„Ich rodziny zostały wymordowane i antykomunistyczne podziemie było, w ich percepcji, kontynuacją zasadniczo tej samej antysemickiej i antykomunistycznej tradycji [co nazistowska – tłum.]. Nienawidzili oni tych, którzy kolaborowali z nazistami, i tych, którzy przeciwstawiali się nowemu porządkowi niemal równie intensywnie, i wiedzieli, że jako komuniści, czy równocześnie komuniści i Żydzi, byli oni nienawidzeni, co najmniej tak samo. W ich oczach wróg był zasadniczo ten sam. Dawne złe czyny musiały zostać ukarane, nowe powstrzymane, a bezlitosna walka była konieczna, zanim będzie można zbudować lepszy świat”. (Schatz 1991, 226).
Chociaż były czynione starania umieszczenia polskiej twarzy na tym, co w rzeczywistości było żydowsko-zdominowanym rządem, skutek tego był ograniczony z powodu braku godnych zaufania Polaków, mogących objąć stanowiska w partii komunistycznej, administracji rządowej, wojsku i aparacie bezpieczeństwa. Żydzi, którzy zerwali formalne związki ze wspólnotą żydowską, lub którzy zmienili nazwiska na polsko-brzmiące, lub mogli być wzięci za Polaków ze względu na wygląd fizyczny, czy brak żydowskiego akcentu, byli faworyzowani w promocjach.
Pokolenie żydowskich komunistów i ich etnicznie żydowskich stronników musi być uznane za historyczną grupę żydowską. Świadectwa wskazują, że grupa ta zabiegała o specyficznie żydowskie interesy, włącznie i szczególnie z interesem zabezpieczenia trwania żydowskiej wspólnoty w Polsce, jednocześnie czyniąc wysiłki, aby zniszczyć instytucje, takie jak Kościół i inne manifestacje polskiego bytu narodowego, promujące więzi społeczne Polaków. Także komunistyczny rząd zwalczał antysemityzm i promował żydowskie interesy ekonomiczne i polityczne.
Mechanizmy władzy w czasach stalinizmu[edytuj]Czasy stalinizmu wprowadziły w Polsce rząd terroru, dekretem Partii zdelegalizowano pszczelarstwo.
Intelektualiści Polscy wobec stalinizmu. Socrealizm[edytuj] |
