Informatyka dla gimnazjum/Bazy danych

Świat wokół nas jest ogromny. Żyje na nim niezliczona liczba gatunków zwierząt i roślin, każde miejsce na Ziemi jest wyjątkowe i posiada swój specyficzny urok, a na niebie można dostrzec mnóstwo najróżniejszych gwiazd i ich konstelacji. Człowiek w swej pasji tworzenia nie chce ustępować naturze. Wystarczy spojrzeć przez okno, by przekonać się jak wiele różnych samochodów porusza się po ulicach, jak inne są od siebie stroje noszone przez poszczególnych ludzi czy budynki, nawet te stojące niedaleko od siebie. Nawet najmądrzejszy człowiek nie jest w stanie zapamiętać wszystkich tych informacji, które dostarcza nam zwykła obserwacja otaczającego nas świata. Tak naprawdę często trudno jest nam zatrzymać w głowie takie rzeczy, które już wkrótce mogą być nam potrzebne. Kto z nas nigdy nie notował numeru telefonu koleżanki lub kolegi albo nie zapisywał w zeszycie planu lekcji?

Co jednak nasze notatki na papierze mają wspólnego z bazami danych?

I tu czeka nas mała niespodzianka, bowiem takie zapiski są pierwszymi bazami danych, z którymi mieliśmy kontakt w naszym życiu. Inne przykłady rzeczy, które można by określić mianem baz danych, to katalogi z kolorowymi zdjęciami samochodów i ich opisem, to książka telefoniczna, encyklopedia, słownik czy wreszcie przedmiot, z którym stykamy się niemal codziennie, czyli dziennik lekcyjny.

Czym zatem jest baza danych (ang. database)?

Jest to pewien zbiór powiązanych ze sobą informacji, uporządkowany w taki sposób, aby łatwo było go przeszukiwać i przetwarzać. Nie brzmi bardzo zawile, prawda? Na wszelki wypadek powróćmy jednak do przykładu, który pomoże nam zrozumieć tę definicję.

Dziennik lekcyjny jest zbiorem informacji, ponieważ zawiera imię, nazwisko, adres, oceny i jeszcze wiele innych informacji o uczniach. Dane te są ze sobą powiązane, ponieważ w dzienniku opisani są uczniowie należący do jednej klasy. Informacje są uporządkowane, ponieważ nazwiska wymienione są w kolejności alfabetycznej. Bardzo ułatwia to znalezienie informacji o wybranym uczniu. Podobnie nietrudno jest odnaleźć na przykład stopnie wszystkich uczniów z języka polskiego, gdyż znajdują się one na jednej kartce dziennika.

W kolejnych częściach tego rozdziału dowiemy się dlaczego komputery są wspaniałym narzędziem do przechowywania danych, opowiemy sobie o rodzajach informacji, które można przechowywać w komputerze i porównamy sobie to z możliwościami, które oferuje nam książka wydrukowana na papierze. Wyjaśnimy w jaki sposób korzystać z baz danych, aby osiągnąć jak najlepszy rezultat, opowiemy sobie także o interesujących i pożytecznych bazach danych.