Kategoria:Książka:Zbiór zadań maturalnych/podstawa programowa 2017/Biologia/Zakres rozszerzony/Treści nauczania/XIV/2

1. Dziedziczenie cech.
Uczeń:

Zadania realizujące ten punkt

  1) wykazuje na podstawie opisu wyników badań Hammerlinga, Griffitha, Avery’ego, Hershey’a i Chase’a znaczenie jądra komórkowego i DNA w przekazywaniu informacji genetycznej;
Zadania realizujące ten punkt

  2) przedstawia znaczenie badań Mendla w odkryciu podstawowych praw dziedziczenia cech;
Zadania realizujące ten punkt

  3) zapisuje i analizuje krzyżówki (w tym krzyżówki testowe) oraz określa prawdopodobieństwo wystąpienia określonych genotypów i fenotypów oraz stosunek fenotypowy w pokoleniach potomnych, w tym cech warunkowanych przez allele wielokrotne;
Zadania realizujące ten punkt

  4) przedstawia dziedziczenie jednogenowe, dwugenowe i wielogenowe (dominacja pełna, dominacja niepełna, kodominacja, współdziałanie dwóch lub większej liczby genów);
Zadania realizujące ten punkt

  5) przedstawia główne założenia chromosomowej teorii dziedziczności Morgana;
Zadania realizujące ten punkt

  6) analizuje dziedziczenie cech sprzężonych; oblicza odległość między genami; na podstawie odległości między genami określa kolejność ich ułożenia na chromosomie;
Zadania realizujące ten punkt

  7) wyjaśnia istotę dziedziczenia pozajądrowego;
Zadania realizujące ten punkt

  8) przedstawia determinację oraz dziedziczenie płci;
Zadania realizujące ten punkt

  9) przedstawia dziedziczenie cech sprzężonych z płcią;
Zadania realizujące ten punkt

10) analizuje rodowody i na ich podstawie ustala sposób dziedziczenia danej cechy.
Zadania realizujące ten punkt

  1) opisuje zmienność jako różnorodność fenotypową osobników w populacji;
Zadania realizujące ten punkt

  2) przedstawia typy zmienności: środowiskowa i genetyczna (rekombinacyjna i mutacyjna);
Zadania realizujące ten punkt

  3) wyjaśnia na przykładach wpływ czynników środowiska na plastyczność fenotypów;
Zadania realizujące ten punkt

  4) rozróżnia ciągłą i nieciągłą zmienność cechy; wyjaśnia genetyczne podłoże tych zmienności;
Zadania realizujące ten punkt

  5) przedstawia źródła zmienności rekombinacyjnej;
Zadania realizujące ten punkt

  6) przedstawia rodzaje mutacji genowych oraz określa ich skutki;
Zadania realizujące ten punkt

  7) przedstawia rodzaje aberracji chromosomowych (strukturalnych i liczbowych) oraz określa ich skutki;
Zadania realizujące ten punkt

  8) określa na podstawie analizy rodowodu lub kariotypu podłoże genetyczne chorób człowieka (mukowiscydoza, alkaptonuria, fenyloketonuria, anemia sierpowata, albinizm, galaktozemia, pląsawica Huntingtona, hemofilia, daltonizm, dystrofia mięśniowa Duchenne'a, krzywica oporna na witaminę D3; zespół cri-du-chat i przewlekła białaczka szpikowa, zespół Klinefeltera, zespół Turnera, zespół Downa, neuropatia nerwu wzrokowego Lebera);
Zadania realizujące ten punkt

  9) wykazuje związek pomiędzy narażeniem organizmu na działanie czynników mutagennych (fizycznych, chemicznych, biologicznych) a zwiększonym ryzykiem wystąpienia chorób;
Zadania realizujące ten punkt

10) przedstawia transformację nowotworową komórek jako następstwo mutacji w obrębie genów kodujących białka regulujące cykl komórkowy oraz odpowiedzialnych za naprawę DNA.
Zadania realizujące ten punkt