Przejdź do zawartości

Lożban/Zmiana szyku bridi

Z Wikibooks, biblioteki wolnych podręczników.

W rozdziale Lożban/Koncept bridi dowiedziałeś się że kolejne obiekty (sumti) w opisywaniu relacji między nimi (selbri) zajmują na sztywno określone miejsce (x1, x2, x3, ...). Jednak Lożban pozwala w odpowiedni sposób zmienić tą kolejność.

FA

[edytuj]

Pierwszy sposób na zmianę kolejności polega na przeskoczeniu na odpowiednie numery argumentów. Ta metoda pozwala Ci także cofnąć się jeżeli czegoś zapomnisz lub będziesz chciał doprecyzować. Stosujemy do tego słowa:

fa - skok na x1
fe - skok na x2
fi - skok na x3
fo - skok na x4
fu - skok na x5

Wprowadzimy więc kolejną relacje (gismu) opisująca mówienie:

tavla: x1 mówi/gada do x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4

Na przykład, chciałbyś powiedzieć, że mówisz w polskim języku i chcesz pominąć, to do kogo mówisz oraz o czym. Chcesz porostu zakomunikować, że posiadasz pewną biegłość w tym języku.

mi tavla fo lo bangrpolska
Ja mówię w języku Polskim.

Normalnie po "mi" w x1 mielibyśmy (po wyminięciu selbri "tavla") x2, ale modyfikator (cmavo) "fo" powoduje przeskok na x4 czyli miejsce na język. Zadanie nie zawiera informacji do kogo mówisz ani o czym.

Po skoku na argument i jego podaniu, następny argument będzie miał numer o jeden większy .tzn jeśli skoczysz na argument xn to następny argument po xn będzie miał numer xn+1

znaczy to samo co:

fe           do  tavla                                  ti fa           mi
             x2                                         x3              x1
[skok na x2] ty  relacja mówienia (teraz po x2 jest x3) to [skok na x1] Ja
Do Ciebie o tym mówię.

Jeżeli teraz rozwiążemy to zdanie (bridi) uzyskamy:

mi tavla do ti
Mówię do Ciebie o tym.

Inne przykłady:

mi tavla fi ti fe do
Mówię o tym do Ciebie.

fe do fa mi tavla fe ti 
Do Ciebie (ja) o tym mówię.

fe do ti tavla fa mi
Do Ciebie o tym mówię.

fe ti tavla fe do fa mi
O tym do Ciebie mówię.

tavla do ti fa mi
Mówi do ciebie o tym, ja.

SE

[edytuj]

Kolejną metodą jest modyfikacja relacji (selbri) poprzez zamianę kolejności jej argumentów (sumti). Wykorzystujemy do tego następujące słowa:

se - zamienia sumti x1 i x2
te - zamienia sumti x1 i x3
ve - zamienia sumti x1 i x4
xe - zamienia sumti x1 i x5

Stawiamy je przed predykatem (selbri) dzięki czemu powstaje nowe selbri z odpowiednio zamienionymi argumentami. Na przykład po zmodyfikowaniu relacji "tavla" słowem "se" otrzymujemy:

se tavla: Do x1 mówi/gada x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4

Na przykładzie:

mi se tavla do ti
Do mnie mówisz o tym.

Co znaczy to samo co

do tavla mi ti
Ty mówisz do mnie o tym.

Analogicznie "te tavla":

mi te tavla do ti
O mnie mówi Do Ciebie to.

Czyli:

ti tavla do mi
To mówi do Ciebie o mnie.