Lożban/Zmiana szyku bridi
Ten artykuł należy dopracować |
W rozdziale Lożban/Koncept bridi dowiedziałeś się że kolejne obiekty (sumti) w opisywaniu relacji między nimi (selbri) zajmują na sztywno określone miejsce (x1, x2, x3, ...). Jednak Lożban pozwala w odpowiedni sposób zmienić tą kolejność.
FA
[edytuj]Pierwszy sposób na zmianę kolejności polega na przeskoczeniu na odpowiednie numery argumentów. Ta metoda pozwala Ci także cofnąć się jeżeli czegoś zapomnisz lub będziesz chciał doprecyzować. Stosujemy do tego słowa:
fa - skok na x1 fe - skok na x2 fi - skok na x3 fo - skok na x4 fu - skok na x5
Wprowadzimy więc kolejną relacje (gismu) opisująca mówienie:
tavla: x1 mówi/gada do x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4
Na przykład, chciałbyś powiedzieć, że mówisz w polskim języku i chcesz pominąć, to do kogo mówisz oraz o czym. Chcesz porostu zakomunikować, że posiadasz pewną biegłość w tym języku.
mi tavla fo lo bangrpolska Ja mówię w języku Polskim.
Normalnie po "mi" w x1 mielibyśmy (po wyminięciu selbri "tavla") x2, ale modyfikator (cmavo) "fo" powoduje przeskok na x4 czyli miejsce na język. Zadanie nie zawiera informacji do kogo mówisz ani o czym.
Po skoku na argument i jego podaniu, następny argument będzie miał numer o jeden większy .tzn jeśli skoczysz na argument xn to następny argument po xn będzie miał numer xn+1
znaczy to samo co:
fe do tavla ti fa mi x2 x3 x1 [skok na x2] ty relacja mówienia (teraz po x2 jest x3) to [skok na x1] Ja Do Ciebie o tym mówię.
Jeżeli teraz rozwiążemy to zdanie (bridi) uzyskamy:
mi tavla do ti Mówię do Ciebie o tym.
Inne przykłady:
mi tavla fi ti fe do Mówię o tym do Ciebie. fe do fa mi tavla fe ti Do Ciebie (ja) o tym mówię. fe do ti tavla fa mi Do Ciebie o tym mówię. fe ti tavla fe do fa mi O tym do Ciebie mówię. tavla do ti fa mi Mówi do ciebie o tym, ja.
SE
[edytuj]Kolejną metodą jest modyfikacja relacji (selbri) poprzez zamianę kolejności jej argumentów (sumti). Wykorzystujemy do tego następujące słowa:
se - zamienia sumti x1 i x2 te - zamienia sumti x1 i x3 ve - zamienia sumti x1 i x4 xe - zamienia sumti x1 i x5
Stawiamy je przed predykatem (selbri) dzięki czemu powstaje nowe selbri z odpowiednio zamienionymi argumentami. Na przykład po zmodyfikowaniu relacji "tavla" słowem "se" otrzymujemy:
se tavla: Do x1 mówi/gada x2 o temacie/przedmiocie x3 w języku x4
Na przykładzie:
mi se tavla do ti Do mnie mówisz o tym.
Co znaczy to samo co
do tavla mi ti Ty mówisz do mnie o tym.
Analogicznie "te tavla":
mi te tavla do ti O mnie mówi Do Ciebie to.
Czyli:
ti tavla do mi To mówi do Ciebie o mnie.