Ministrant/Szaty liturgiczne

Szaty liturgiczne podkreślają specjalną rolę kapłana oraz posługujących.

Ministrant

Ministrant jest osobą, która posługuje przy ołtarzu: dzwoni dzwonkami i gongami, podaje chleb i wino, podtrzymuje patenę w czasie komunii świętej, dlatego też posiada swój strój. W jednych parafiach jest to komża i pelerynka, a w innych sutanela. Sutanela składa się z sutanny ministranckiej, komży i peleryny. Niekiedy ministranci zakładają welon, aby nie trzymać insygniów biskupich gołymi rękoma.

Pojęcia związane z ubiorem ministranta:

• 
  Sutanela
• 
  Peleryna ministrancka

Lektor

Lektor jest osobą świecką odczytującą lekcje. W przypadku braku diakona może też śpiewać psalm responsoryjny i wypowiadać wezwania w modlitwie powszechnej. W czasie procesji na wejście dodatkowo może wnieść ewangeliarz. Jego podstawowym strojem jest alba i cingulum.

Pojęcia związane z ubiorem lektora:

• 
  Anglikański duchowny w albie
• 
  Anglikański duchowny w albie, stule i cingulum

Diakon

Diakon jest osobą po święceniach diakonatu. Diakon jest jednym z trzech stopni święceń kapłańskich. Diakon nie ma zastępować kapłana w trakcie jego nieobecności, lecz wspierać go w posługiwaniu przy ołtarzu. Diakon posługuje przy kielichu i kapłanie, rozdaje komunię i może pomagać w rozdawaniu komunii świętej.

Pojęcia związane z ubiorem diakona:

• 
  Diakon

Kapłan

Kapłan jest osobą, której udzielono święcenia kapłańskie, i najważniejszą osobą w liturgii. To on jej przewodniczy, odczytuje teksty Ewangelii i rozdaje komunię świętą. Kapłan zazwyczaj w dzień powszedni ubiera czarną sutannę z szeregiem guzików, białą koloratkę i pektorał. W trakcie Mszy świętej zakłada ornat, stułę, albę oraz humerał. Natomiast w trakcie procesji przybiera kapę oraz welon, gdy odprawia błogosławieństwo Najświętszym Sakramentem. Strój noszony przez zakonników nazywamy habitem.

Pojęcia związane z ubiorem kapłana:

• 
  Zakonnik w habicie
• 
  Humerał
• 
  Stuła Rzymska
• 
  Ornat Rzymski
• 
  Kapa
• 
  Welon, bursa i manipularz
• 
  Ksiądz w koloratce
• 
  Pektorały poznańskich biskupów i arcybiskupów

Biskup

Biskup jest osobą posiadająca pełne święcenia duchowne. Charakterystycznym elementem każdego biskupa są piuska, mitra, pastorał i pierścień. Jak każdy duchowny, biskup ubiera tradycyjne szaty.

Pojęcia związane z ubiorem i insygniami biskupa:

• 
  Jan Paweł II w piusce
• 
  Biskup Henryk Hoser w mitrze
• 
  Pastorał łaciński

Kolory szat

W zależności od okresu liturgicznego kapłani (stuła, ornat), diakoni (stuła, dalmatynka) i ministranci (sutanna, kołnierz) noszą różne kolory szat. Kolory szat liturgicznych można sprawdzić w specjalnym kalendarzu, który znajduje się w każdej zakrystii (nie musicie uczyć się ich na pamięć, podaliśmy je tylko, żebyście mieli podstawowe informacje na ten temat). W przypadku odprawiania mszy niedzielnej w sobotę wieczorem należy sprawdzić kolor szat liturgicznych na niedzielę, a nie sobotę.

Biały
Kolor biały symbolizuje czystość, niewinność, radość i światło oraz nastrój świąteczny. Szat liturgicznych koloru białego używa się: - w Oficjach i Mszach Okresu Wielkanocnego i Narodzenia Pańskiego,

- w święta i wspomnienia Chrystusa Pana z wyjątkiem tych, które dotyczą Jego Męki,

- w święta i wspomnienia Najświętszej Maryi Panny, - Świętych Aniołów,

- Świętych - którzy nie byli męczennikami,

- w uroczystość Wszystkich Świętych (l listopada),

- św. Jana Chrzciciela (24 czerwca),

- w święta św. Jana Ewangelisty (27 grudnia),

- Katedry św. Piotra (22 lutego)

- i Nawrócenia św. Pawła (25 stycznia).

Kolor biały może zastępować wszystkie inne kolory.

Czerwony
Kolor czerwony jest znakiem walki i krwi, męczeństwa, jak również ognistych języków, w postaci których Duch Świętych zstąpił na apostołów w Wieczerniku.

Szat liturgicznych koloru czerwonego używa się w: - niedzielę Męki Pańskiej (Palmową),

- w Wielki Piątek,

- w niedzielę Zesłania Ducha Świętego,

- w Mszach ku czci Męki Pańskiej,

- w główne święta Apostołów i Ewangelistów oraz dni Świętych Męczenników.

Fioletowy
Kolor fioletowy wskazuje na oczekiwanie na spotkanie z Jezusem i na ducha pokuty. Symbolizuje również żałobę oraz godność (np. strój biskupa czy prałata). Używany jest podczas: - Adwentu,

- Wielkiego Postu,

- w liturgii za zmarłych.

Można używać go zamiast czarnego.

Czarny
Kolor czarny oznacza żałobę i pokutę. Może być używany w: - wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada),

- podczas Mszy pogrzebowych.

Zielony
Kolor zielony symbolizuje nadzieję, młodość, sprawiedliwość oraz odrodzenie. Szat liturgicznych koloru zielonego używa się w: - niedziele okresu zwykłego

- dni powszednie okresu zwykłego

- msze o plonach i zasiewach

- msze o jedności chrześcijan

Różowy
Kolor różowy podkreśla radość z bliskości Pana i przerwę w dyscyplinie pokutnej. Używany jedynie w: - trzecią niedziele Adwentu (niedziela Gaudete)

- czwartą niedziele Wielkiego Postu (niedziela Laetare).

Złoty
Kolor złoty jest używany wymiennie - zastępuje wszystkie inne kolory liturgiczne, poza fioletowym i czarnym. Ponadto stosowany jest w czasie najważniejszych, uroczystych celebracji. Kolor złoty symbolizuje bowiem bogactwo i honor. może być używany podczas np. Pasterki, uroczystości Chrystusa, święceń, podczas konsekracji kościoła i innych ważnych uroczystości

Srebrny
Kolor srebrny jest jeszcze bardziej uroczysty od złotego można go używać w najważniejszych świętach i uroczystościach np. święto patrona parafii