Muzyka/Metrum

Takt

Kreski taktowe dzielą pięciolinię na równe fragmenty, nazywane taktami:

$\relative a'{ r1 | r | r | r | \break }$

Istnieje kilka rodzajów kresek taktowych. Podwójna kreska oddziela części utworu. Podwójna kreska z drugą kreską pogrubioną kończy utwór.

$\relative a'{ r1 | r | r | r \bar "||" }$

$\relative a'{ r1 | r | r | r \bar "|." }$

Kreski taktowe z dwukropkiem oznaczają, że znajdujący się pomiędzy nimi fragment utworu należy powtórzyć.

$\relative a'{ r1 \bar "|:" r | r \bar ":|" r | \break }$

Czasami drugie powtórzenie ma inne zakończenie niż pierwsze. Różne zakończenia oznacza się w ten sposób:

$\relative c'{ \repeat volta 2 { c4 d e f | } \alternative { { c2 e | } { f2 g | } } c1 }$

Metrum

Metrum to schemat rytmiczny taktu. Określa, z ilu i jakich jednostek rytmicznych składa się takt, oraz gdzie pada akcent.

Metrum zapisuje się na początku taktu w postaci pary cyfr. Dolna cyfra oznacza, z jakich jednostek rytmicznych składa się takt: 1 to cała nuta, 2 – półnuta, 4 – ćwierćnuta itd. Górna cyfra określa, ile takich jednostek mieści się w takcie: np. 2/4 to takt długości dwóch ćwierćnut (czyli półnuty), a 3/8 – długości trzech ósemek (czyli półtorej ćwierćnuty).

$\relative a'{ \time 2/4 a4 a | a a | a a }$

$\relative a'{ \time 3/8 \autoBeamOff a8 a a | a a a | a a a }$

Metrum 4/4 zwyczajowo oznaczane jest stylizowaną literą C:

$\relative a'{ \time 4/4 a4 a a a | a a a a | a a a a}$

Akcent to miejsce w takcie, w którym przypada dźwięk wykonany mocniej od innych. Może to być głośniej zagrana nuta, w śpiewie – zaakcentowana sylaba, lub po prostu mocniejsze uderzenie perkusji. W niektórych tańcach (np. w polonezie) pierwszy krok w każdym takcie jest dłuższy od pozostałych; z kolei np. w mazurku dwa końcowe kroki są głośniejsze od innych (z przytupem).

Zobacz też

« Łuki i kropki

Spis treści

Pięciolinia »