Pomocnik olimpijczyka - Elementy wiedzy obywatelskiej i ekonomicznej/Administracja publiczna
Administracja publiczna
[edytuj]Zwróćcie uwagę, abyście potrafili: • wymienić zadania administracji rządowej i podać przykłady jej działań • wyjaśnić, co to jest służba cywilna i jakimi zasadami powinien się kierować urzędnik państwowy. Tego wymaga od Was podstawa programowa.
Administracja publiczna w Polsce
[edytuj]
- Biurokracja
- "Rządy urzędów" (sprawowanie władzy przez wykwalifikowanych urzędników, którzy nie pochodzą z demokratycznego wyboru) lub synonim administracji publicznej.
Model zależności między organami politycznymi a administracyjnymi (urzędami) na przykładzie samorządu terytorialnego:
Decyzja administracyjna
[edytuj]W toku rozpatrywania sprawy urząd wydaje:
- postanowienia dotyczące tylko kwestii proceduralnych (np. postanowienie o przyjęciu wniosku dotyczącego zwolnienia z wymaganych opłat skarbowych - postanowienie dotyczy przyjęcia wniosku, a nie jego rozpatrzenia),
- decyzje rozstrzygające sprawę merytorycznie (np. decyzja o odmowie zwolnienia z wymaganych opłat skarbowych).
Podstawowe elementy decyzji administracyjnej (zgodne z kodeksem postępowania administracyjnego):
- musi mieć formę pisemną,
- powinna zawierać podstawę prawną (urzędy państwowe mogą podejmować decyzje tylko i wyłącznie na podstawie ustanowionego prawa),
- musi być wydana w ciągu miesiąca od dnia zgłoszenia sprawy przez obywatela,
- przysługuje od niej odwołanie, którego sposób jest zawarty w decyzji,
- w przypadku wydania decyzji niezgodnej z prawem poszkodowanemu przysługuje odszkodowanie.
Urzędnik
[edytuj]- Urzędnik
- Osoba zatrudniona w administracji publicznej (zarówno rządowej, jak i samorządowej).
Dobry urzędnik powinien być:
- apolityczny, tzn. niekierujący się w swoich działaniach poglądami politycznymi,
- bezstronny, tzn. zachowujący obiektywne podejście do sprawy (a gdy może pojawić się zarzut braku bezstronności powinien on przekazać sprawę innemu urzędnikowi, np. gdy petentem jest członek rodziny urzędnika),
- sumienny, tzn. wykonujący swoje obowiązki rzetelnie,
- życzliwy.
- Korpus służby cywilnej (służba cywilna)
- Ogół osób zatrudnionych w organach administracji rządowej (pracownik samorządowy nie jest członkiem korpusu służby cywilnej). W służbie cywilnej obowiązują specjalne zasady (np. systematyczna ocena pracy członka służby cywilnej) mające na celu zapewnienie rzetelności, bezstronności i apolityczności w wykonywaniu zadań państwa.
W skład służby cywilnej wchodzą (członkami służby cywilnej są):
- pracownicy służby cywilnej,
- urzędnicy służby cywilnej, którzy uzyskują ten tytuł po spełnieniu określonych warunków, m.in. muszą mieć co najmniej trzyletni staż pracy jako pracownicy służby cywilnej, wyższe wykształcenie, muszą znać minimum jeden język obcy i zdać specjalne egzaminy.